Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Υστερα από δεκαετίες αδυναμίας να εκπληρώσει τον ρητό σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο βρίσκεται πλέον σε μοναδική θέση να βοηθήσει σε μια συνολική και συντονισμένη απάντηση στην κρίση του COVID-19. Αλλά για να αξιοποιήσει τις δυνατότητές της, το Ταμείο πρέπει πρώτα να εγκαταλείψει ορισμένες κακές παλιές ιδέες.
Η πανδημία COVID-19 έχει ωθήσει ολόκληρο τον κόσμο - πλούσιους και φτωχούς - σε άγνωστο έδαφος, οδηγώντας σε έκτακτες πολιτικές σχεδόν παντού. Τα οικονομικά προβλήματα θα είναι πιο σοβαρά από εκείνο της Μεγάλης Υφεσης, της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, και ίσως ακόμη και των δύο Παγκοσμίων Πολέμων. Εξάλλου, καμία από αυτές τις προηγούμενες εποχικές κρίσεις δεν συνεπαγόταν ταυτόχρονη παγκόσμια κατάρρευση τόσο της ζήτησης όσο και της προσφοράς, με ελάχιστη βεβαιότητα για το πόσο θα συνεχιστεί η κατάσταση.
Η υφιστάμενη διεθνής χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική επιτρέπει τη λήψη τριών κύριων μέτρων που αξίζουν άμεση εξέταση. Πρώτον, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να ετοιμάζει μαζική έκδοση νέων Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (ΕΤΔ) - του συμπληρωματικού αποθεματικού του. Δεύτερον, οι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής πρέπει να καταρτίσουν σχέδια για σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους, συμπεριλαμβανομένης της ουσιαστικής ανακούφισης των χρεών σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα. Και, τρίτον, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξετάζουν νέους, αυστηρότερους ελέγχους κεφαλαίων για να αποτρέψουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές να επιδεινώσουν την επίπτωση του COVID-19 σε αναδυόμενες αγορές.
Δεδομένου ότι το ΔΝΤ θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο και στους τρεις αυτούς τομείς πολιτικής, πρέπει να αναλάβει δράση. Αυτό σημαίνει την εγκατάλειψη τόσο της μακρόχρονης στροφής προς την περιττή λιτότητα όσο και της ενστικτώδους δέσμευσής του να προστατεύει τα συμφέροντα των οικονομικών παραγόντων έναντι εκείνων των απλών ανθρώπων. Σημαίνει επίσης σαφή παραίτηση από λανθασμένες πολιτικές χειρονομίες, όπως την άρνηση της πρόσβασης στον δικό της λογαριασμό ΕΤΔ στο ΔΝΤ από τη Βενεζουέλα.
Είναι δύσκολο να φανταστούμε μια πιο κατάλληλη στιγμή για το ΔΝΤ για να αλλάξει τη δράση του - πράγματι αυτό μπορεί να γίνει τώρα ή ποτέ. Οταν το Ταμείο δημιουργήθηκε το 1945, ο ρητός σκοπός του ήταν «να προωθήσει την παγκόσμια νομισματική συνεργασία, να εξασφαλίσει χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να διευκολύνει το διεθνές εμπόριο, να προωθήσει την υψηλή απασχόληση και τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και να μειώσει τη φτώχεια σε όλον τον κόσμο». Για δεκαετίες, τα αποτελέσματα του ΔΝΤ σε όλα αυτά τα μέτωπα ήταν θλιβερά. Τώρα που η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, έχει την ευκαιρία να αποκαταστήσει τις αμαρτίες του και τελικά να δικαιολογήσει την ύπαρξή του.
Η Τζαϊάτι Γκος είναι καθηγήτρια Οικονομικών στο Jawaharlal Nehru University στο Νέο Δελχί, εκτελεστική γραμματέας της International Development Economics Associates και μέλος της Ανεξάρτητης Επιτροπής για τη Μεταρρύθμιση Διεθνούς Εταιρικής Φορολογίας.