«Η τζαζ καταρρίπτει τους μύθους»

«Τι στον διάβολο παίζεις;»… Δεν είναι και το πιο ενθαρρυντικό πράγμα που μπορείς ν’ ακούσεις στην πρώτη σου εμφάνιση, στην πόλη μάλιστα όπου ήθελες πάντα να βρεθείς και να ζήσεις το όνειρό σου. Ο Χρήστος Ραφαηλίδης δεν θυμάται αν βελτίωσε την τεχνική του εκείνο το βράδυ στη Νέα Υόρκη ούτε αν προσάρμοσε το παίξιμό του στις ανάγκες του live. Οταν φέρνει στο μυαλό του τη στιγμή, το μόνο που θυμάται είναι τον κρύο αέρα που τον χτυπούσε στο πρόσωπο όταν περπατούσε στους δρόμους του Μανχάταν και προσπαθούσε να πάρει μια απόφαση: «Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα όταν τέλειωσε η συναυλία ήταν να μαζέψω το βιμπράφωνό μου, να πάω στο σπίτι μου, να φτιάξω βαλίτσες και να επιστρέψω στην Κοζάνη. Αλλά είχα ανάγκη από μια βόλτα και τελικά μάλλον καλά έκανα που έδωσα αυτό το μικρό χρόνο στον εαυτό μου. Ισως να είχα χάσει πολλά».

Αυτό που εννοεί είναι ότι θα έχανε τα χρόνια των σπουδών του στο Ωδείο όπου από τα επτά του χρόνια έκανε πιάνο και κρουστά, τις σπουδές του στο Μπέρκλεϊ όπου σπούδασε με υποτροφία κοντά στον EdSaindon, αλλά και το μεταπτυχιακό του στο Manhattan School of Μusic. Σ’ αυτά τα ξακουστά εκπαιδευτικά ιδρύματα, μάλιστα, δεν τον οδήγησε η επιθυμία του να εμβαθύνει στα όργανα με τα οποία είχε ξεκινήσει μαθήματα. Ηταν για χάρη του βιμπράφωνου που πέρασε στην άλλη πλευρά του ωκεανού. «Ξέρω ότι δεν είναι και το πιο συνηθισμένο, ακόμη και τώρα που έχουν περάσει τόσα χρόνια και έχουν καταγραφεί και αποτυπωθεί στιγμές και σε λάιβ και σε δίσκους. Φανταστείτε τη στιγμή όταν το είπα στους γονείς μου στα τέλη της δεκαετίας του 1980 σε μια επαρχιακή πόλη όπως η Κοζάνη. Είχε παίξει ρόλο βέβαια η πρώτη μου επαφή με την τζαζ στον Μύλο της Θεσσαλονίκης. Μαγεύτηκα από τους μαύρους που είχα ακούσει εκείνο το βράδυ και ένιωσα ότι αυτό είναι που θέλω να κάνω». Κι όμως η στήριξη των γονιών του ήταν σημαντική.

ΜΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΡΧΗΣΤΡΕΣ. Από την άλλη, γνώριζε ότι πρέπει να εργαστεί. Η Ορχήστρα Μίκης Θεοδωράκης τού έδωσε χώρο αλλά η υποτροφία για το Μπέρκλεϊ ήταν πιο δελεαστική. Κι έτσι κατάφερε να κάνει τις σπουδές που ήθελε στο αγαπημένο του όργανο. Ξεκίνησε μια αξιόλογη πορεία: συνεργάστηκε με την ορχήστρα Τσαρλς Μίνγκους «Epitaph» (σε μουσική διεύθυνση Gunther Schuller και τη συμμετοχή του σπουδαίου μπασίστα Christian McBride) με τη Lincoln Center Jazz Orchestra και σολίστ τον Γούιντον Μαρσάλις στο Rose Theater του Lincoln Center στη Νέα Υόρκη, ενώ ανέβηκε στη σκηνή με θρυλικές μορφές, όπως οι Μark Ledford, Antonio Sanchez, Ravi Coltrane, Joe Locke, Ron Affif, Donny McCaslin.

Στην πορεία αυτή ο ίδιος κατάφερε να σμίξει τους ήχους της Ανατολής και της Δύσης στο βιμπράφωνό του. «Ηταν πάντα το στοίχημά μου και τελικά η επιμονή και η προσπάθεια κάτι απέδωσαν. Απόδειξη ότι νιώθω πια άνετα όταν παίζω στην πόλη μου σκοπούς της Μακεδονίας με το μουσικό αυτό όργανο που δεν είναι και το πιο δημοφιλές. Είναι κάποιοι μύθοι που για να καταρριφθούν απαιτείται η συνάντηση ανθρώπων που βλέπουν προς την ίδια κατεύθυνση και αφουγκράζονται τα οράματά τους μέσα από τον ίδιο αέρα».