Παρόλο που παίζει να μην έχω δει την ταινία του Μίκλος Γιάντσο, ο τίτλος «Ιδιωτικά βίτσια, δημόσιες αρετές» με έχει βγάλει αρκετές φορές από δημοσιογραφικές αμηχανίες. Ο λόγος; Περιγράφει άμεσα και εξαιρετικά μια πολύ γνωστή συνθήκη. Το άψογο προφίλ, το σωστό, το ακριβοδίκαιο αλλά αυστηρό, το πολιτικά ορθό και κοινωνικά αποδεκτό που θέλουμε να έχουμε όταν παίρνουμε θέση σε ένα θέμα που συζητείται δημόσια, ιδιαίτερα μάλιστα αν έχει να κάνει με διάσημα πρόσωπα, αυτά στα οποία στρέφονται τα φώτα των προβολέων σε αντιδιαστολή με τις ιδιωτικές μας συμπεριφορές. Απαπαπά, εμείς δεν είμαστε τίποτα βλαχάρες να ψαρώνουμε με τις φίρμες, δεν τους χαριζόμαστε.
Και έτσι παρακολουθήσαμε την περασμένη εβδομάδα το δημόσιο σφυροκόπημα της Δήμητρας Ματσούκα επειδή συνελήφθη να τρέχει πάνω από το επιτρεπόμενο όριο, χωρίς πινακίδες, χωρίς δίπλωμα και έχοντας πιει λίγο παραπάνω. Επίσης και τον Τσιτσιπά επειδή φέρεται να είχε ξεπεράσει το όριο ταχύτητας στην Αττική Οδό.
Ναι, δεν διαφωνώ ότι είναι παραβάσεις που μάλιστα θα μπορούσαν να είχαν προκαλέσει θανατηφόρο δυστύχημα. Δεν προκάλεσαν όμως. Αντίθετα από τον οδηγό στο Παγκράτι που, καθώς ξεπάρκαρε καθόλα νόμιμα, έγινε αιτία να σκοτωθεί μια γυναίκα. Αναρωτιέμαι ωστόσο αν όλοι αυτοί οι κήνσορες της οδηγικής ηθικής έχουν κάνει ποτέ ανάλογη παράβαση. Δηλαδή, τι να υποθέσω; Οτι δεν το έχουν πατήσει λίγο παραπάνω όταν τρέχουν σε μια ανοιχτή λεωφόρο και μάλιστα με ένα super car όπως του Τσιτσιπά; Οτι δεν έχουν οδηγήσει έχοντας πιει δυόμισι μπίρες; Πολύ καλώς αυστηροποιήθηκαν οι κανόνες του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και θα πρέπει όλοι να συμμορφωνόμαστε, αλλά επειδή στο τιμόνι κάθεται η Ματσούκα ή ο Τσιτσιπάς δεν γίνεται πιο επικίνδυνη η παράβαση.
Το ίδιο επαναλαμβάνεται με αφορμή την απαγόρευση του υιού Χατζιδάκι στην Μποφίλιου και τον Χαρούλη να κάνουν περιοδεία στο εξωτερικό με τραγούδια του πατέρα του. Αφού είναι κληρονόμος και διαχειριστής του πνευματικού του έργου, δεν έχει αυτό το δικαίωμα; Οχι σου λέει ο άλλος που έχει τσακωθεί με όλα του τα αδέλφια, επειδή έχουν συγκληρονομήσει ένα χρέπι εβδομήντα τετραγωνικών στη Μαγούλα. Τα τραγούδια ανήκουν στον λαό. Να υποθέσω δηλαδή ότι αν αυτός που τα λέει ήταν κληρονόμος ενός τόσο σημαντικού έργου θα το άφηνε στην τύχη του. Ναι μωρέ, ο λαός τραγούδι θέλει. Ε, αν το έκανε αυτό δεν θα ήταν άξιος κληρονόμος. Διότι «πνευματικά δικαιώματα» δεν είναι μόνο καταβολή ποσοστών. Είναι και προστασία του έργου. Από ατυχείς εκτελέσεις του, από αλόγιστη και ασύμβατη χρήση του, από ό,τι τέλος πάντων ο κληρονόμος θεωρεί ότι προσβάλλει το πνεύμα και την αισθητική του δημιουργού.
«Ναι, αλλά ξεπούλησε το «Χάρτινο το φεγγαράκι» για μια διαφήμιση, συνεχίζουν. Οπα. Ξεπουλάω σημαίνει ότι πουλάω κάτι σε πολύ χαμηλή τιμή. Και οι φήμες λένε ότι ο Γιώργος Χατζιδάκις μόνο σε πολύ χαμηλή τιμή δεν εκχωρεί τα δικαιώματα. Ασε που η ερμηνεία του τραγουδιού από μικρά παιδιά και ακαπέλα ταιριάζει απόλυτα με το «σύμπαν Χατζιδάκι». Ας σοβαρευτούμε λοιπόν λίγο. Ο κληρονόμος έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε μια κληρονομιά. Είτε είναι πολυκατοικία είτε ένα χάρτινο φεγγαράκι.
