Η ραγδαία ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης έχει ανοίξει ένα νέο μεγάλο θέμα: ποια επαγγέλματα θα αλλάξουν ριζικά και ποια θα «απειληθούν» να εξαφανιστούν ή να υποβαθμιστούν.
Η OpenAI, με τη μελέτη GDPval, επιχειρεί να ποσοτικοποιήσει αυτή την πρόκληση πάνω στην πραγματική εργασία, μελετώντας 44 επαγγέλματα και τις εργασίες τους και αξιολογώντας το κατά πόσο τα μοντέλα της AI μπορούν ήδη να εκτελέσουν τα καθήκοντα αυτά, με ποιότητα συγκρίσιμη με πραγματικούς ανθρώπους.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά — και ταυτόχρονα ανησυχητικά. Από τα 44 επαγγέλματα, που μελετήθηκαν, πολλά αποδείχθηκε πως βρίσκονται ήδη στο «όριο», όπου η μηχανή αποδίδει εξίσου καλά, ή και καλύτερα, από τον άνθρωπο.
Οι δοκιμές της εταιρείας
Η μελέτη GDPval δεν βασίστηκε σε υποθέσεις ή στατιστικές προβολές. Οι ερευνητές της OpenAI πήραν πραγματικές εργασίες από επαγγελματικούς κλάδους -νομικές γνωμοδοτήσεις, οικονομικές αναλύσεις, σχεδιασμούς μηχανικών, άρθρα, εμπορικά πλάνα- και ζήτησαν από τα πιο σύγχρονα μοντέλα, όπως το GPT-4o, το Claude Opus και το GPT-5, να τις εκτελέσουν.
Οι απαντήσεις των μηχανών δόθηκαν ανώνυμα σε αξιολογητές, οι οποίοι δεν γνώριζαν αν το κείμενο ή το αποτέλεσμα είχε παραχθεί από άνθρωπο ή από AI. Η κρίση τους ήταν καθαρά επαγγελματική στο εξής ερώτημα: Σε ποιο έργο θα έδιναν την έγκρισή τους ως εργοδότες;
Όπως αποδείχθηκε, σε δεκάδες περιπτώσεις, η AI δεν διακρινόταν από την ανθρώπινη. Ακόμα πιο συχνά, κρίθηκε ότι απέδωσε καλύτερα από τον μέσο επαγγελματία, παραδίδοντας ταχύτερα, με συνέπεια και χωρίς λάθη.
Τα απειλούμενα επαγγέλματα
Τα συμπεράσματα είναι σαφή. Οι τομείς, που επηρεάζονται περισσότερο, είναι εκείνοι όπου η εργασία είναι γνωσιακή, επαναλαμβανόμενη και μετρήσιμη.
Νομικοί και λογιστές, για παράδειγμα, είδαν τα μοντέλα να εκτελούν με εντυπωσιακή ακρίβεια καθήκοντα όπως η σύνταξη συμβολαίων, η ανάλυση νομοθεσίας ή η προετοιμασία ελεγκτικών εκθέσεων. Οι δημοσιογράφοι και συντάκτες περιλαμβάνονται επίσης στα επαγγέλματα, που επηρεάζονται — η παραγωγή περιεχομένου, η ανάλυση δεδομένων και η δημιουργία κειμένων είναι ήδη πεδίο, στο οποίο η AI δρα με αποτελεσματικό τρόπο.
Παράλληλα, οι μηχανικοί και τεχνικοί σχεδιαστές είδαν τα μοντέλα να δημιουργούν προσχέδια, να υπολογίζουν παραμέτρους και να προτείνουν λύσεις μέσα σε δευτερόλεπτα. Ακόμα και στους τομείς των οικονομικών, της διοίκησης και της υποστήριξης πελατών, οι αυτοματισμοί της Τεχνητής Νοημοσύνης αποδίδουν με συνέπεια αποτελέσματα, που άλλοτε απαιτούσαν ανθρώπινες ομάδες.
Η εταιρεία σημειώνει ότι σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις, η AI δεν αντικαθιστά πλήρως τον άνθρωπο, αλλά του δίνει ρόλο επιβλέποντα, δηλαδή να ελέγχει, να εγκρίνει ή να διορθώνει την παραγωγή της μηχανής.
Βέβαια, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι δουλειές, που θα μπορούσαν να είναι πιο επιρρεπείς στην αυτοματοποίηση είναι οι εξής:
Διευθυντές ιατρικών και υγειονομικών υπηρεσιών
Επόπτες αστυνομικών και ντετέκτιβ
Ελεγκτές κανονιστικής συμμόρφωσης
Δικηγόροι
Λογιστές και ελεγκτές
Υπάλληλοι υποδοχής (concierges)
Επόπτες πωλήσεων λιανεμπορίου
Μοντέρ κινηματογράφου και βίντεο
Πωλητές χρηματοοικονομικών προϊόντων, μετοχών και εμπορευμάτων
Φαρμακοποιοί
Επόπτες παραγωγής και λειτουργιών
Διευθυντές διοικητικών υπηρεσιών
Αναλυτές ειδήσεων, ρεπόρτερ και δημοσιογράφοι
Υπάλληλοι γκισέ και ενοικιάσεων
Διευθυντές συστημάτων πληροφορικής
Εργαζόμενοι σε χώρους αναψυχής
Γενικοί διευθυντές λειτουργιών
Προγραμματιστές λογισμικού
Ιδιωτικοί ντετέκτιβ και ερευνητές
Αναλυτές επενδύσεων
Παραγωγοί και σκηνοθέτες
Επόπτες πωλήσεων (εκτός λιανεμπορίου)
Αγοραστές και υπεύθυνοι προμηθειών
Διευθυντές πωλήσεων
Νοσηλευτές πρακτικής (nurse practitioners)
Υπάλληλοι αποθήκης, παραλαβών και απογραφών
Επόπτες γραφείων και διοικητικής υποστήριξης
Προσωπικοί χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι
Μεσίτες ακινήτων
Πράκτορες πωλήσεων ακινήτων
Τεχνικοί ήχου και βίντεο
Διευθυντές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών
Κοινωνικοί λειτουργοί παιδιών, οικογένειας και σχολείων
Επόπτες μη λιανικών πωλήσεων
Υπάλληλοι παραγγελιών
Επόπτες μηχανικών και τεχνικών υπηρεσιών
Εγγεγραμμένοι νοσηλευτές
Διευθυντές πληροφοριακών συστημάτων
Επόπτες γραφείων και διοικητικής υποστήριξης
Ειδικοί διαχείρισης έργων
Βιομηχανικοί μηχανικοί
Μηχανολόγοι μηχανικοί
Διευθυντές πωλήσεων
Εκπρόσωποι εξυπηρέτησης πελατών
Η επόμενη ημέρα στα εργασιακά
Το αξιοπρόσεκτο στην έρευνα είναι η κλίμακα της μεταβολής. Μέσα σε μόλις δύο χρόνια, η απόδοση των μεγάλων μοντέλων της OpenAI βελτιώθηκε τόσο, ώστε να ξεπερνά το ανθρώπινο επίπεδο σε εργασίες, που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν απρόσβλητες.
Η εταιρεία, βέβαια, δεν παραλείπει να αναγνωρίσει τα όρια της μελέτης. Τα αποτελέσματα προκύπτουν από μεμονωμένες εργασίες και δεν λαμβάνουν υπόψη τη συνεργασία, τη φαντασία ή την ηθική κρίση, δηλαδή στοιχεία, στα οποία ο άνθρωπος εξακολουθεί να έχει το πάνω χέρι.
Ωστόσο, το μήνυμα είναι πλέον ξεκάθαρο. Η AI δεν βρίσκεται πλέον «δίπλα» στον εργαζόμενο, αλλά μέσα στην εργασία του. Ο δημοσιογράφος, ο δικηγόρος, ο οικονομολόγος, ο μηχανικός — όλοι καλούνται να αξιοποιήσουν τα συστήματα αυτά ή να τα ελέγχουν, όχι να τα αγνοούν.
