Οι ελπίδες εντοπισμού επιζώντων ελαχιστοποιούνται τρεις ημέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε το Αφγανιστάν, με τις επιχειρήσεις διάσωσης να συνεχίζονται κάτω από αντίξοες συνθήκες. Οι αφγανικές ειδικές δυνάμεις επιστρατεύτηκαν, με μέλη τους να πραγματοποιούν ρίψεις με αλεξίπτωτα σε δύσβατες ορεινές περιοχές, καθώς η πρόσβαση με ελικόπτερα είναι αδύνατη.
Ο σεισμός των 6 βαθμών που σημειώθηκε το βράδυ της Κυριακής προς Δευτέρα στο ανατολικό Αφγανιστάν ακολούθησε νέα ισχυρή δόνηση 5,5 βαθμών το βράδυ της Τρίτης, προκαλώντας εκ νέου πανικό στους κατοίκους. Ο δεύτερος σεισμός κατέστρεψε ολοσχερώς πολλά σπίτια που είχαν ήδη πληγεί από την πρώτη σεισμική δόνηση, σύμφωνα με μαρτυρίες.
Στην επαρχία Κουνάρ καταγράφεται ο τραγικός απολογισμός: περισσότεροι από 1.400 νεκροί και 3.100 τραυματίες. Σημαντικές καταστροφές σημειώθηκαν επίσης στις επαρχίες Λαγκμάν και Νανγκαρχάρ. Τοπικοί αξιωματούχοι αναφέρουν πως άνθρωποι παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από τα συντρίμμια στην περιοχή Νουργκάλ, ενώ οι κατολισθήσεις εμποδίζουν σημαντικά την πρόσβαση διασωστικών συνεργείων σε αποκομμένα χωριά.
Τιτάνια προσπάθεια διάσωσης και περιορισμένα μέσα
Τα σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη με τον χρόνο, καθώς ο δρόμος προς ορισμένες περιοχές είναι απροσπέλαστος. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Save the Children, διασώστες αναγκάστηκαν να διανύσουν 20 χιλιόμετρα πεζή, μεταφέροντας τον απαιτούμενο ιατρικό εξοπλισμό στην πλάτη τους, προκειμένου να προσεγγίσουν χωριά που έχουν αποκοπεί εξαιτίας των κατολισθήσεων.
Τις τελευταίες δύο ημέρες, το υπουργείο Άμυνας του Αφγανιστάν πραγματοποίησε 155 πτήσεις ελικοπτέρων, διακομίζοντας περίπου 2.000 τραυματίες και τους συγγενείς τους στα νοσοκομεία της περιοχής. Παράλληλα, στο Μάζαρ Ντάρα της Κουνάρ στήθηκε αυτοσχέδια κλινική εκστρατείας για παροχή άμεσης βοήθειας στους τραυματίες. Ωστόσο, σύμφωνα με ανταποκριτές, πολλοί επιζώντες παραμένουν χωρίς στέγη και σκηνές, γεγονός που εντείνει τις δυσκολίες.
Σε ιδιαίτερα απομονωμένες περιοχές, δεκάδες μέλη των ειδικών δυνάμεων χρησιμοποίησαν αλεξίπτωτα για να φθάσουν σε σημεία όπου δεν μπορούν να προσγειωθούν ελικόπτερα και βοήθησαν στη μεταφορά τραυματιών. Όπως δήλωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας διαχείρισης καταστροφών στην Κουνάρ, Εχσανουλάρ Εχσάν, έχει οργανωθεί πρόχειρος καταυλισμός για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό της αποστολής εφοδίων και βοήθειας πρώτης ανάγκης. Επιπλέον, δύο κέντρα συντονισμού λειτουργούν κοντά στο επίκεντρο του σεισμού για να διαχειρίζονται τη μεταφορά τραυματιών, την ταφή των νεκρών και τη συνέχιση των επιχειρήσεων διάσωσης.
Τεράστιες προκλήσεις στη διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν πληγεί, ωστόσο οι διαθέσιμοι πόροι για τη διανομή έκτακτης βοήθειας παραμένουν εξαιρετικά περιορισμένοι. Το Αφγανιστάν παραμένει μία από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, με πληθυσμό 42 εκατομμυρίων ανθρώπων, ενώ η διεθνής βοήθεια έχει μειωθεί δραματικά μετά την επικράτηση των Ταλιμπάν το 2021. Μέχρι σήμερα, μόνο η Ρωσία αναγνωρίζει επίσημα το καθεστώς των Ταλιμπάν.
Η ευαλωτότητα των περιοχών αυξήθηκε και λόγω της πρόχειρης κατασκευής των κατοικιών – ξύλο και πέτρα που προσφέρουν ελάχιστη προστασία σε σεισμικές δονήσεις – αλλά και επειδή το έδαφος παραμένει ασταθές έπειτα από συνεχείς βροχοπτώσεις. Το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) έχει ήδη αποδεσμεύσει 5 εκατομμύρια δολάρια για άμεσες ανάγκες, ενώ επιπλέον διεθνείς υπηρεσίες και ΜΚΟ απευθύνουν έκκληση για υποστήριξη.
Η οργάνωση Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της ανθρωπιστικής ανταπόκρισης. Όπως τόνισε ο δρ Φάζαλ Χάντι, «είδαμε πολλούς ασθενείς να λαμβάνουν φροντίδα στους διαδρόμους και υγειονομικούς να έχουν ανάγκη από εφόδια», επισημαίνοντας ότι τα νοσοκομεία της χώρας ήταν ήδη υπερπλήρη, πριν τον σεισμό.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε ότι χρειάζεται επιπλέον τρία εκατομμύρια δολάρια για την πλήρη υλοποίηση του σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Παράλληλα, προειδοποίησε για τον κίνδυνο επιδημιών μεταξύ των εκτοπισμένων πληθυσμών, που βρίσκονται ήδη σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση.