Ηταν επιφανειακή και κακοπαιγμένη η άρση της συναίνεσης του ΠΑΣΟΚ στην επιστολική ψήφο των Ελλήνων της διασποράς – αλλά και οι αντιρρήσεις του για την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στο εσωτερικό της χώρας. Δήθεν τους χάλασε το ότι η κυβέρνηση έφερε αργά την επέκταση της ισχύος του νόμου και στις βουλευτικές εκλογές. Αλλά γιατί τους χάλασε; Δεν είναι μεταρρυθμιστικό κόμμα το ΠΑΣΟΚ;

Ετσι διατείνεται. Ο πολιτικός λόγος του μάλιστα είναι ιδιαζόντως οξύς εναντίον της ΝΔ, που έχει στο εσωτερικό της πολλούς αντιρρησίες, πολλούς που δεν θα ψηφίσουν το νομοσχέδιο για τους γάμους ομοφύλων. Ο αρχηγός μάλιστα, ο Νίκος Ανδρουλάκης, είπε ότι δεν θα δέσει τα κορδόνια του Μητσοτάκη. Το πρόβλημα όμως είναι τα κορδόνια του Μητσοτάκη ή ένας εξορθολογισμός του οικογενειακού δικαίου, σε εναρμόνιση με τον δυτικό κόσμο; Οι πολίτες θέλουν από το ΠΑΣΟΚ να μην ετεροπροσδιορίζεται, από τα κορδόνια ή τα γυαλιά ή τα μαλλιά ή τα μυαλά του Μητσοτάκη αλλά να αυτοπροσδιορίζεται από θέσεις που είναι χρήσιμες ή όχι για τη χώρα. Θέλει ή δεν θέλει τους γάμους ομοφύλων, αυτό πρέπει να απαντήσει στους βουλευτές του (που δεν συμμερίζονται όλοι τη μεταρρύθμιση), στα στελέχη του και στους πολίτες.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης, που είναι ο κατεξοχήν διαμορφωτής των θέσεων του ΠΑΣΟΚ, έχει κάνει ένα σοβαρό λάθος. Θεωρεί ότι το ΠΑΣΟΚ είναι ένας εναλλακτικός ΣΥΡΙΖΑ και έχει αποδυθεί σε έναν αγώνα να πάρει ψήφους από το συρρικνωμένο κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Κάνει όμως λάθος. Εκτός από ένα εκ των κομμάτων με σοβαρότατη ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας, είναι και το κόμμα με τις πιο σοβαρές μεταρρυθμίσεις στην ελληνική κοινωνία. Στοιχιζόμενο πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ, αναπαράγοντας τον δήθεν αντιδεξιό λόγο της πρώιμης μεταπολίτευσης και του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ, ουσιαστικά κλείνει το ΠΑΣΟΚ, σβήνει τη θετική προσφορά του στην κοινωνία όλο το διάστημα της μεταπολίτευσης αλλά και τη συμβολή του στην αποφυγή της χρεοκοπίας την περασμένη δεκαετία και στην ήττα του λαϊκισμού.

Κάπως έτσι, σβήνοντας, το σημερινό ΠΑΣΟΚ είναι ένας στρεβλός πολιτικός μηχανισμός περιορισμένων οριζόντων. Και αντί να προτείνει ένα όραμα εξουσίας με συγκεκριμένες προτάσεις για τα ζητήματα που απασχολούν τη χώρα (παιδεία, υγεία, ακρίβεια, ανάπτυξη, μεταρρυθμίσεις, άμυνα), περιχαρακώνεται σε έναν στεγνά αντιπολιτευτικό ρόλο. Το σημερινό ΠΑΣΟΚ υπάρχει ως αντίθετο στις κυβερνητικές επιλογές υποκατάστατο του ΣΥΡΙΖΑ. Επιδιώκει να συναιρέσει δυο θολούρες στο όνομα της αντιπολίτευσης, περιφερόμενο αμήχανα ως κόμμα διαμαρτυρίας και αντιμητσοτακισμού.

Λες και βρισκόμαστε σε ανώμαλη κοινοβουλευτικά περίοδο, αντί να ψάχνει συνθέσεις αναζητεί μέτωπα για να αντιταχθεί. Αντί για δημιουργικό πολιτικό λόγο εξουσίας, έχει υιοθετήσει έναν κόντρα ρόλο στις κυβερνητικές επιλογές, όποιες κι αν είναι αυτές. Με αποκορύφωμα, τα μόνιμα μούτρα του αρχηγού του στον Πρωθυπουργό. Είναι δυνατόν ο Νίκος Ανδρουλάκης, αρχηγός δημοκρατικού κόμματος της αντιπολίτευσης να μην έχει συναντηθεί θεσμικά με τον Πρωθυπουργό;

Το σημερινό ΠΑΣΟΚ πάσχει. Πάσχει από αδυναμία κατανόησης του ρόλου της πολιτικής και του ιστορικού αποτυπώματος που έχει ως κόμμα εξουσίας στη σημερινή δημοκρατία. Αυτό το έλλειμμα καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις.

Μπορεί αυτό να αλλάξει; Μόνο αν αλλάξει η σχέση του κόμματος με την πολιτική, δηλαδή με τα προβλήματα. Αν δεν συμβεί, η ιστορία δεν θα περιμένει τον Νίκο Ανδρουλάκη. Υπάρχουν κι άλλα κόμματα που ψάχνονται στο Κέντρο, έχει κι αλλού πορτοκαλιές δηλαδή που κάνουν πορτοκάλια.