Την ώρα που η Ευρώπη και το ΝΑΤΟ αναζητούν τρόπους να βοηθήσουν την Ουκρανία στο επιχειρησιακό πεδίο του πολέμου με τη Ρωσία, φαίνεται να μην μπορούν να διασφαλίσουν την «άμυνά» τους σε μια ευρεία γκάμα τομέων που θα μπορούσαν να γίνουν στόχοι κάποιων σαμποτέρ.

Διαβάστε επίσης: Σταμάτησε η διαρροή στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2

Πρόκειται για πράξεις που μπορεί να πλήττουν και τις δύο πλευρές, καλύπτονται πάντα από την άρνηση ανάληψης ευθύνης, ενώ οι στόχοι τις περισσότερες φορές δεν σχετίζονται με τις πολεμικές επιχειρήσεις και παράλληλα δεν προκαλούν στρατιωτική απάντηση.

Το παράδειγμα του Nord Stream

Η Ευρώπη βιώνει τις τελευταίες ημέρες μια τέτοια πράξη, με το επίκεντρο του ενδιαφέροντος να βρίσκεται στη Βαλτική Θάλασσα, στις ασαφείς «αποκλειστικές οικονομικές ζώνες» στα ανοικτά των ακτών της Δανίας και της Σουηδίας.

Οι εκρήξεις που σημειώθηκαν στους αγωγούς Nord Stream οδήγησαν σε νέο «black out» την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με τους προβληματισμούς για την τιμή της ενέργειας ενόψει του χειμώνα να πολλαπλασιάζονται.

Την ίδια ώρα, αυξάνεται και η ανησυχία για την ικανότητα να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον.

«Η μπερδεμένη ευθύνη καθιστά δύσκολο να δημιουργηθεί μια συγκεκριμένη αντίδραση — για αυτό το περιστατικό ή για άλλα» σημειώνει το Politico, τονίζοντας ότι ειδικοί σε στρατιωτικά θέματα προτείνουν ως πιθανές επιλογές την αυξημένη επιτήρηση, πιο ορατές περιπολίες, διασφάλιση ότι τα συστήματα έχουν αντίγραφα ασφαλείας και καλύτερα συντονισμένες αποκρίσεις.

«Από την εισβολή στην Ουκρανία, όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στον αναβιωμένο συμβατικό πόλεμο τον 21ο αιώνα, παραμελώντας κατά κάποιο τρόπο τη σημασία της ετοιμότητας στον τομέα των υβριδικών τακτικών» σημείωσε μιλώντας στο Politico διπλωμάτης χώρας του ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας ότι η δολιοφθορά δείχνει την ανάγκη του ΝΑΤΟ να συνεχίσει «να αναπτύσσει την άμυνά του σε όλες τις διαστάσεις και σε όλους τους τομείς ευθύνης».

Παράλληλα, τα μέλη του ΝΑΤΟ στην περιοχή έχουν αρχίσει να ενισχύουν τα μέτρα ασφαλείας στις υποδομές που σχετίζονται με την ενέργεια.

Ειδικότερα, η Νορβηγία αναπτύσσει τον στρατό της για την προστασία των εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ η συνοριακή φρουρά της Φινλανδίας ενίσχυσε την παρακολούθηση της θαλάσσιας κυκλοφορίας και των υποδομών. Επίσης, την ασφάλεια στους ενεργειακούς χώρους θα ενισχύσει και η Δανία.

«Το ΝΑΤΟ έχει [μια] αρκετά περίπλοκη πολιτική για τις υβριδικές απειλές και τις κρίσιμες υποδομές», δήλωσε ο Έντγκαρ Ρίνκεβιτς, υπουργός Εξωτερικών της Λετονίας, προσθέτοντας: «Τώρα, πρέπει να καταλάβουμε αν είναι ενημερωμένο».

Η απειλή του Διαδικτύου

Αμέσως μετά τις επιθέσεις στους αγωγούς φυσικού αερίου, γεννήθηκαν ερωτήματα για τον επόμενο πιθανό στόχο των σαμποτέρ, ρόλο στον οποίο ΗΠΑ και Ευρώπη «φωτογραφίζουν» τη Ρωσία.

Όπως αναφέρουν Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ένας δελεαστικός στόχος θα μπορούσε να είναι το δαιδαλώδες δίκτυο υποθαλάσσιων καλωδίων που τροφοδοτούν το παγκόσμιο διαδίκτυο.

Πρόκειται για μια «ψηφιακή λεωφόρο», από όπου διακινείται τεράστιος αριθμός πληροφοριών, από τα βίντεο του YouTube, τα κοινωνικά δίκτυα έως και τις συναλλαγές στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Σύμφωνα με το Politico, η απειλή για την ασφάλεια του Διαδικτύου είναι πραγματική και οφείλεται στην ελλιπή ασφάλεια γύρω από αυτά τα καλώδια και στην προθυμία αυταρχικών καθεστώτων όπως η Ρωσία να κυνηγήσουν μη στρατιωτικούς στόχους και να χρησιμοποιήσουν τις λεγόμενες τακτικές υβριδικού πολέμου.

«Το Διαδίκτυο είναι στόχος για περισσότερο από μια δεκαετία τώρα», δήλωσε στο Politico ο ειδικός στον ρωσικό πόλεμο πληροφοριών του Chatham House, Κιρ Γκάιλς. Παράλληλα, τονίζει πως εάν η Δύση δεν δράσει, θα έρθει προ των ευθυνών της. «Εάν δεν δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εξασφάλιση αυτών των ζωτικών περιουσιακών στοιχείων, οι δυτικές χώρες θα πρέπει να κατηγορήσουν μετά μόνο τους εαυτούς τους» συμπλήρωσε.

Τεράστιο δίκτυο οπτικών ινών

Το δίκτυο των εκατοντάδων αγωγών οπτικών ινών που εκτείνεται σε περισσότερα από 1,3 εκατομμύρια χιλιόμετρα μεταφέρει σχεδόν όλη την παγκόσμια διαδικτυακή κίνηση και το διαχειρίζονται ιδιωτικές εταιρείες όπως η Google και η Microsoft, καθώς και η γαλλική Alcatel Submarine Networks και, όλο και περισσότερο, η Huawei Marine Networks της Κίνας.

Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, μέρος της ευπάθειας και της ανησυχίας για την ασφάλειά τους οφείλεται και στη θέση αυτών των καλωδίων, καθώς βρίσκονται σε όλη την υδρόγειο και συχνά βρίσκονται σε εξαιρετικά απομακρυσμένες περιοχές, οι οποίες είναι εύκολα προσβάσιμες από υποβρύχια ή μη επανδρωμένα υποβρύχια οχήματα.

Όπως αναφέρει το Politico, η έλλειψη ρυθμιστικής εποπτείας σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας αυτών των δικτύων καθιστά επίσης δύσκολο για τις εταιρείες και τις κυβερνήσεις να τα προστατεύσουν. Οι περισσότεροι από αυτούς τους αγωγούς βρίσκονται σε διεθνή ύδατα.

«Οι ανησυχίες επικεντρώνονται σε μια ξένη κυβέρνηση – όπως η Ρωσία, η Κίνα ή η Βόρεια Κορέα – που θα σαμποτάρει αυτά τα υποθαλάσσια καλώδια, τα οποία είναι ως επί το πλείστον αφύλακτα και πέρα από τον έλεγχο των δυτικών κυβερνήσεων» συμπληρώνει το διεθνές μέσο.

Το μέγεθος της επίθεσης θα δείξει το δράστη;

Αν και η δολιοφθορά στους αγωγούς αερίου δεν έδειξαν ποιος είναι ο υπεύθυνος για τις επιθέσεις, δεν θα συμβεί το ίδιο αν ο στόχος είναι το Διαδίκτυο.

Σύμφωνα με ειδικούς, για να δημιουργηθεί πρόβλημα με τη μεταφορά δεδομένων του Διαδικτύου, θα πρέπει να γίνει επίθεση μεγάλης κλίμακας στα υποθαλάσσια δίκτυα.

«Δεν είμαστε πλέον στη θέση που κάποτε ήμασταν εκεί που έκοψες ένα καλώδιο και όλα πέφτουν» σχολίασε ο Κιρ Γκάιλς, υπογραμμίζοντας ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε ενδεχομένως να ρίξει μέρος ενός περιφερειακού δικτύου που συνδέει τις χώρες της Βαλτικής με την υπόλοιπη Ευρώπη.

«Για να έχει μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στο παγκόσμιο δίκτυο υποθαλάσσιων καλωδίων, η Ρωσία – ή οποιοσδήποτε άλλος επιτιθέμενος – θα πρέπει να ενεργήσει σε μια κλίμακα που πιθανότατα θα ήταν εύκολα ανιχνεύσιμη από τις δυτικές υπηρεσίες εθνικής ασφάλειας» συμπλήρωσε.