Ανατροπές στη φορολογία, το ασφαλιστικό σύστημα, την παιδεία, την κοινωνική πρόνοια, τη δημόσια διοίκηση, τη χωροταξία, τις μεταφορές για να αλλάξει η εικόνα της ελληνικής οικονομίας έως το 2030 εισηγείται στην κυβέρνηση η επιτροπή Πισσαρίδη. Στην έκθεση 244 σελίδων της Επιτροπής, η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, βασίστηκαν και οι προτάσεις της κυβέρνησης για τα έργα και τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης. Η μείωση των συντελεστών φορολογίας μετά τα πρώτα κλιμάκια, η ενιαία κλίμακα φορολογίας, ένας πιο αναλογικός δημόσιος πυλώνας ασφάλισης και ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής σύνταξης περιλαμβάνονται στις προτάσεις της ομάδας Πισσαρίδη, η οποία δίνει απόλυτη προτεραιότητα στην ελάφρυνση του βάρους στη μισθωτή εργασία.

Οπως αναφέρεται στην έκθεση, υπερβολικά μεγάλο μέρος της εργασίας αφορά αυτοαπασχόληση, άτυπους τομείς της οικονομίας και εργασία με χαμηλά δηλωμένα εισοδήματα που εξαιρούνται από τη φορολογία, ενώ η επιβάρυνση από φόρους και εισφορές για εισοδήματα πάνω από τα χαμηλότερα είναι εξαιρετικά υψηλή. Η επιτροπή Σοφών εκτιμά ότι ενδεχόμενη μείωση των φόρων στην κατανάλωση (και ειδικότερα στον ΦΠΑ και στην περιουσία) δεν κρίνεται ως σημαντική προτεραιότητα και η μετατόπιση του βάρους από την εργασία στην κατανάλωση θα πρέπει να συνδυαστεί με συστηματική ενίσχυση της υποστήριξης των αδύναμων νοικοκυριών με κατάλληλα επιδόματα στη χαμηλόμισθη εργασία, όπως και μέσω ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

Φορολογία

Στο πεδίο της φορολογίας η επιτροπή Πισσαρίδη προτείνει:

1 Εξορθολογισμό και ενοποίηση των φόρων στην ακίνητη περιουσία και σταδιακή μεταφορά του ΕΝΦΙΑ σε τοπικό επίπεδο.

2 Κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ για τους ιδιώτες ιδιοκτήτες ακινήτων.

3 Λειτουργία μιας αξιόπιστης και ανεξάρτητης Αρχής για τον καθορισμό των αντικειμενικών αξιών ακινήτων, που θα εναρμονίζονται με τις πραγματικές αξίες της αγοράς.

4 Αντικατάσταση περιβαλλοντικών φόρων με υπάρχοντες φόρους ή να επιστρέφονται στους φορολογουμένους ως εμφανής μείωση του φόρου εισοδήματος.

5 Στοχευμένες μειώσεις φορολογικών συντελεστών για δραστηριότητες που εμφανίζουν συνολικά υψηλά επίπεδα φοροδιαφυγής στην περίπτωση συμμόρφωσης.

6 Ενίσχυση κινήτρων για ηλεκτρονικές συναλλαγές.

7 Αναμόρφωση των φορολογικών συντελεστών και των φορολογικών κλιμακίων εισοδήματος.

8 Εξομοίωση και ενιαία φορολογική μεταχείριση των εισοδημάτων από διαφορετικές πηγές.

9 Ενίσχυση αποταμίευσης νοικοκυριών με κίνητρα για μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις μέσω της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και ειδικών επενδύσεων.

10 Ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση των επενδύσεων των επιχειρήσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό.

11 Αρση αντικινήτρων για τη μεγέθυνση μικρομεσαίων επιχειρήσεων εντός της χώρας.

12 Σταθερό φορολογικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις με δεκαετή ρήτρα μη επιδείνωσης του φορολογικού πλαισίου για νέες επενδύσεις.

13 Εξέταση της δυνατότητας επιβολής περιβαλλοντικών φόρων σε εισαγωγές (carbon border tax) από χώρες οι οποίες δεν έχουν θεσπίσει κατάλληλα περιβαλλοντικά μέτρα.

Ασφαλιστικό

«Το ασφαλιστικό σύστημα χρειάζεται συνολική μεταρρύθμιση ώστε να προσαρμοστεί στις δημογραφικές τάσεις, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα μεσοπρόθεσμα την επάρκεια των συντάξεων και τη δημοσιονομική ισορροπία. Πρέπει να είναι μοχλός ανάπτυξης και όχι τροχοπέδη και να στηρίζει τα εισοδήματα όχι μόνο των συνταξιούχων αλλά και των εργαζομένων» υπογραμμίζεται στην έκθεση προσθέτοντας ότι «κεντρικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση καλείται να παίξει η κεφαλαιοποιητική ασφάλιση, η οποία αποτελεί βασικό μέρος της απάντησης στις δημογραφικές πιέσεις».

Στο πλαίσιο αυτό, οι παρεμβάσεις που προτείνει η επιτροπή Πισσαρίδη αφορούν:

1 Μείωση του ανώτατου ορίου εισοδήματος (πλαφόν ασφαλιστέων αποδοχών) επί του οποίου επιβάλλονται αναλογικές ασφαλιστικές εισφορές για τους μισθωτούς εργαζομένους.

2 Αντικατάσταση της ποσοστιαίας εισφοράς υγείας των μισθωτών με ένα σταθερό ποσό ή ένα σύστημα λίγων κλάσεων, όπως ισχύει και με τους αυτοαπασχολουμένους. Εναλλακτικά, διατήρηση του ισχύοντος καθεστώτος αναλογικών εισφορών αλλά με ακόμα χαμηλότερο πλαφόν ασφαλιστέων αποδοχών υγείας.

3 Αναπροσαρμογή των κανόνων υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης με τρόπο που να είναι αναλογιστικά και ουσιαστικά περισσότερο ανταποδοτική και συνδεδεμένη με την ηλικία συνταξιοδότησης.

4 Εξορθολογισμό των κανόνων αναγνώρισης πλασματικών χρόνων ασφάλισης.

5 Επιτάχυνση της λειτουργικής ενοποίησης των σχετικών συστημάτων των ταμείων, ώστε να γίνεται πολύ γρηγορότερα και με αυτόματους μηχανισμούς η έκδοση συντάξεων.

Σε ένα όλα τα επιδόματα

Την ενοποίηση όλων των επιδομάτων σε ένα επίδομα το οποίο θα πρέπει να δίνεται σε άτομα με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα ακόμη και εάν εργάζονται προτείνει η επιτροπή Πισσαρίδη. Εξαιρούνται από την ενοποίηση το επίδομα ανεργίας, το επίδομα αναπηρίας και το στεγαστικό επίδομα.