Στις 8 Δεκεμβρίου του 1968 οι Rolling Stones κυκλοφορούν τον 8ο δίσκο τους με τίτλο «Βeggars Banquet», στην εισαγωγή του οποίου είχαν ένα κομμάτι που θα έμενε στην ιστορία… Το περίφημο «Sympathy for the Devil».

Είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κομμάτια της μπάντας αλλά είναι ίσως αυτό που τους στοίχειωσε περισσότερο από κάθε άλλο. Ο αρχικός τίτλος του τραγουδιού ήταν «The Devil is my name».

Ο Μικ Τζάγκερ που έγραψε το κομμάτι χωρίς τον μόνιμο παρτενέρ του, τον Κιθ Ρίτσαρντς, δήλωσε σε συνεντεύξεις ότι το έγραψε σαν είδος τραγουδιού τύπου Μπομπ Ντύλαν.

Έτσι, όταν ο Κιθ Ρίτσαρντς του πρότεινε να αλλάξουν ρυθμό, ο φρόντμαν της μπάντας συμφώνησε και καθώς το έκαναν πρόβες, μέρα με τη μέρα, αυτό έφτασε να γίνει μία σάμπα που ο Τζάγκερ αποκάλεσε «υπνωτική», ενώ ο Ρίτσαρντς «τρελή».

Η έμπνευση

O Ρώσος συγγραφέας Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ Ο Τζάγκερ έγραψε το κομμάτι επηρεασμένος από το μυθιστόρημα του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, «Ο Μετρ και η Μαργαρίτα», που διαπραγματεύεται την πάλη του καλού με το κακό.

Το βιβλίο το είχε διαβάσει πρώτα η  σύντροφος του Τζάγκερ, Μάριαν Φέιθφουλ και του το έδωσε να το διαβάσει κι αυτός. Όπως μάλιστα είχε αποκαλύψει σε συνέντευξη της «ο Τζάγκερ το καταβρόχθισε». Το έργο του Ρώσου συγγραφέα είχε μάλιστα λογοκριθεί από τον Στάλιν. Ο Μπουλγκάκοφ το έγραφε χωρίς να σταματήσει από το 1929 έως το 1940, χρονιά κατά την οποία απεβίωσε.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου δημοσιεύθηκε μετά από 26 χρόνια στο λογοκριμένο μηνιαίο περιοδικό «Moskva», με τα 150.000 αντίτυπα του να εξαντλούνται μέσα σε λίγες ώρες. Τεράστια ανταπόκριση είχε και το δεύτερο μέρος, τον Ιανουάριο του 1967. Ωστόσο η αυθεντική εκδοχή, που δεν είχε περικοπές κυκλοφορούσε χέρι με χέρι στους αναγνώστες, που έψαχναν να το βρουν.

Η ιστορία ξεκινά ένα βράδυ στη Λίμνη του Πατριάρχη στο κέντρο της Μόσχας, όταν δύο συγγραφείς συναντούν έναν παράξενο τύπο. Αγνοούν την ταμπέλα που λέει «Μη μιλάτε σε ξένους» και έτσι πιάνουν κουβέντα μαζί του. Το θέμα της συζήτησης τους είναι αν υπάρχει ή όχι ο Χριστός. Οι δύο συγγραφείς ακολουθούν τις επιταγές του σοβιετικού καθεστώτος και δηλώνουν άθεοι, όμως ο άγνωστος τους εκμυστηρεύεται ότι ο Χριστός υπάρχει. «Επιτρέψτε μου να σας μιλήσω χωρίς να συστηθώ», τους λέει. Με αυτόν τον τρόπο ξεκινάει και το κομμάτι του Μικ Τζάγκερ.

Το κομμάτι

«Επιτρέψτε μου να σας συστηθώ είμαι ένας άνθρωπος πλούσιος με γούστο εκλεκτό. Περιπλανιόμουν για καιρό κλέβοντας τις ψυχές των ανθρώπων.  (Please allow me to introduce myself. I’m a man of wealth and taste. I’ve been around for a long, long year. Stole many a man’s soul to waste) Το εξώφυλλο του βιβλίου «Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα»

«Το κομμάτι είναι γεμάτο ιστορικά στοιχεία και ποίηση», έχει εξηγήσει ο Μικ Τζάγκερ. Πράγματι οι στίχοι αναφέρονται στον Ιησού και τον Πόντιο Πιλάτο, στους πολέμους που έγιναν στην Ευρώπη  για τη θρησκεία, τη βία της ρωσικής επανάστασης του 1917 και τη σφαγή της οικογένειας Ρομανόφ το 1918 αναφέρεται ακόμη στον Α ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στις δολοφονίες των δύο Κένεντι και την πόλη της Βομβάης.

Το ρεφρέν του τραγουδιού λέει: «Χαίρομαι που σας γνωρίζω. Ελπίζω να μαντέψατε το όνομα μου» (Pleased to meet you. Hope you guessed my name, mm yeah) Οι αντιδράσεις για τον σατανισμό Όλα αυτά είναι γραμμένα σε πρώτο πρόσωπο.

Πολλοί ήταν εκείνοι που χαρακτήρισαν τον Τζάγκερ σατανιστή. Εκείνος όμως είχε δηλώσει ότι οι στίχοι αναφέρονται στη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπου και δεν έχουν καμία σχέση με το σατανισμό.

«Στην πραγματικότητα δεν ήταν παρά ένα τραγούδι. Δεν ήταν δηλαδή ένα ολόκληρο άλμπουμ που να έχει ως κόνσεπτ τον σατανισμό με σατανιστικά σύμβολα στο οπισθόφυλλο ώστε να δικαιολογείται με κάποιον τρόπο όλος αυτός ο ντόρος και οι σοκαρισμένες αντιδράσεις γύρω από αυτό» θα πει ο Τζάγκερ σε συνέντευξη του το 1995.

«Ήταν ένα τραγούδι που απλά έλεγε μία ιστορία που κάπως μου άρεσε». Ο Κιθ από την πλευρά του δήλωνε ότι «Ο σατανάς βρίσκεται μεταξύ μας. Τον βλέπουμε συχνά μπροστά μας. Προσωπικά έχω συναντηθεί άπειρες φορές μαζί του. Το Sympathy for the Devil λέει ότι δεν πρέπει να τον ξεχνάς. Αν τον αντιμετωπίσεις, τότε μπορείς να τον θέσεις εκτός μάχης»….

Πληροφορίες: «Οι επικίνδυνοι συγγραφείς», του Κώστα Αρκουδέα, εκδόσεις Καστανιώτη και imixanitouxronou.gr