Αναζήτηση
O Τζορτζ Σόρος είναι ένας άνθρωπος που υπερβαίνει τις ιδιότητές του. Τον λένε «πατέρα των hedge funds», αλλά δεν είναι ένας γιάπης της Γουόλ Στριτ. Τον λένε «φιλάνθρωπο», αλλά δεν είναι απλός χρηματοδότης καλών σκοπών.
Ο άνθρωπος που μισούν όλοι οι αυταρχικοί, αντισημίτες και συνωμοσιολόγοι του κόσμου, είναι το πρόσωπο της χρονιάς των «Financial Times», όχι τόσο, όπως σημειώνουν, για τα επιτεύγματά του όσο για τις αξίες που εκπροσωπεί.
Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη, σε μια εύπορη εβραϊκή οικογένεια που άλλαξε το επίθετό της για να προστατευτεί από τον αντισημιτισμό. Οταν οι ναζί κατέλαβαν την Ουγγαρία, ήταν 13 ετών. Η οικογένεια ζούσε με ψεύτικα χαρτιά, ο πατέρας καταπιάστηκε με το να σώσει όσο περισσότερους ομόθρησκούς του μπορούσε, ενώ τον Τζορτζ τον προστάτευσε ένας ούγγρος υπάλληλος της κατοχικής κυβέρνησης που τον σύστηνε ως βαφτισιμιό του. Το 1945 επέζησε της φοβερής μάχης της Βουδαπέστης, στην οποία οι Σοβιετικοί απελευθέρωσαν την πόλη πολεμώντας σώμα με σώμα τους ναζί ακόμη και μέσα στα σπίτια.
Δυο χρόνια μετά ο Τζορτζ Σόρος βρέθηκε στη London School of Economics, φτωχός υπότροφος και εργαζόμενος ως ανειδίκευτος εργάτης στον σιδηρόδρομο. Εκεί γνώρισε τον Καρλ Πόπερ. Δίπλα στον αυστριακό φιλόσοφο ανέπτυξε τις θέσεις του για την ανοιχτή κοινωνία και τον ρόλο των αγορών σε αυτή. Τίμησε τον δάσκαλό του με το όνομα του ιδρύματός του, του Open Society, μια ευθεία αναφορά στο μνημειώδες έργο «Η ανοιχτή κοινωνία και οι εχθροί της».
Ο Σόρος είναι στην επικαιρότητα ως οικονομικός παράγοντας από τα τέλη της δεκαετίας του «80 και κυρίως μετά την «επίθεσή» του στη βρετανική λίρα το 1992. Οσο όμως κι αν επικαλούνται την ιδιότητά του αυτή οι εχθροί του, ο λόγος που είναι αυτός που είναι είναι ο τρόπος που πολιτεύεται υπέρ της ελευθερίας σε όλον τον κόσμο.
Η δράση του αυτή ξεκινά τη δεκαετία του «70 στη Νότια Αφρική, όπου χρηματοδότησε ομάδες κατά του απαρτχάιντ, και στην Ανατολική Ευρώπη, όπου υποστήριξε οικονομικά, μεταξύ άλλων, τη Χάρτα «77 και το σωματείο Αλληλεγγύη της Πολωνίας. Ο Σόρος θεωρείται καταλυτικός παράγοντας στη μετάβαση στον καπιταλισμό και στην επικράτηση αντισοβιετικών δυνάμεων σε πολλές πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες. Οι εθνικιστές της Γεωργίας τον στοχοποιούν για την Επανάσταση των Ρόδων και στη Λευκορωσία, στο Καζακστάν και στο Τουρκμενιστάν διώκουν τις δραστηριότητές του με όποιον τρόπο μπορούν, νόμιμο ή μη. Εχει υποστηρίξει, επίσης, απελευθερωτικά και προοδευτικά κινήματα στην Αφρική και στα Βαλκάνια. Το 2004 μπήκε στο στόχαστρο των υπερσυντηρητικών του Tea Party, όταν αποφάσισε να δράσει στη θετή του πατρίδα, τις ΗΠΑ, χρηματοδοτώντας ακτιβιστικές ομάδες εναντίον του Τζορτζ Μπους τζούνιορ, και προοδευτικά λόμπι με σημαντικό εύρος έρευνας και δραστηριοτήτων, από τη φτώχεια ώς το δικαίωμα στην ευθανασία.
Αργότερα, την αντι-Σόρος συνωμοσιολογία ανέλαβαν ο Στιβ Μπάνον και ο υπόλοιπος υστερικός στρατός των τραμπικών, που τον στολίζουν με αντισημιτική προπαγάνδα και τον κατονομάζουν ως χρηματοδότη οποιασδήποτε ομάδας ή ενέργειας τους ενοχλεί, κατηγορώντας τον ακόμη και για παράνομη διακίνηση μεταναστών και υποκίνηση πραξικοπημάτων.
Θα αντέξει και το όραμά του;
Από το 2012 ο Σόρος θεωρείται εχθρός και της γενέτειράς του από την κυβέρνηση της νέμεσής του, του Βίκτορ Ορμπάν, του εμπνευστή της «ανελεύθερης δημοκρατίας». Ο Ορμπαν καταδιώκει λυσσαλέα τις δραστηριότητες του Σόρος στην Ουγγαρία, το πανεπιστήμιο και τα ΜΜΕ που χρηματοδοτεί. Παρ’ όλα αυτά όμως, όπως σημειώνουν κι οι «Financial Times», ήταν αυτός πίσω από τους ρεπόρτερ που με τις αποκαλύψεις τους έβαλαν εμπόδιο στα σχέδια του ούγγρου προέδρου να υπογράψει ένα ύποπτο συμβόλαιο με τη Ρωσία για την κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού.
Στα 88 του μοιάζει να έχει ακόμη γερές αντοχές. Σε έναν κόσμο που αλλάζει όμως, με κοινωνίες όπως π.χ. της Κίνας να γίνονται υπερδυνάμεις του καπιταλισμού, στην ανάδειξή του ως προσώπου της χρονιάς εκφράζεται η ελπίδα να αντέξει και το όραμά του.
