Αναζήτηση
Η Ανγκελα Μέρκελ δέχτηκε την περασμένη Πέμπτη στην καγκελαρία τον Κλάους Ρέγκλινγκ, διευθυντή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ESM. Η συνάντηση ήταν κλειστή, δηλώσεις δεν έγιναν. Το μόνο που μπορούσε να πει ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου Στέφεν Ζάιμπερτ για τη συζήτηση ήταν ότι θα εξεταστεί «η επίκαιρη κατάσταση στην ευρωζώνη». Επίκαιρο, και μάλιστα με τον χαρακτήρα του επείγοντος, είναι το ζήτημα της Ελλάδας και οι αποφάσεις για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα και ο μηχανισμός επιτήρησης της Ελλάδας μετά το τέλος του προγράμματος στις 20 Αυγούστου. Και στα δύο παίζει κομβικό ρόλο ο Ρέγκλινγκ και ο ESM.
Επισήμως, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και ο νέος υπουργός Ολαφ Σολτς μένουν στα γενικά. «Θα πρέπει να δούμε πώς θα καταφέρουμε να οδηγήσουμε στην ολοκλήρωση του προγράμματος για την Ελλάδα», περιορίστηκε να δηλώσει ο Σολτς στο Eurogroup της Σόφιας στις 27 Απριλίου. Και στο Βερολίνο, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών εξηγούσε την περασμένη Τετάρτη σε ερώτηση των «ΝΕΩΝ» ότι «προς το παρόν το ζητούμενο είναι να γίνει η τέταρτη αξιολόγηση του προγράμματος». Και γι’ αυτό η Αθήνα «πρέπει να υλοποιήσει κάποιες υποχρεώσεις». Οσο για το χρέος «δεν υπάρχει καμία προαπόφαση», διευκρίνισε ο εκπρόσωπος, «η Γερμανία βρίσκεται στο θέμα αυτό σε συνομιλίες με το Eurogroup και τους άλλους θεσμούς» και οι αποφάσεις «θα ληφθούν έγκαιρα πριν το τέλος του προγράμματος».
Εγκαιρα σημαίνει εντός του τρέχοντος μηνός διότι πιέζει η υλοποίηση της απόφασης του ΔΝΤ στις 20 Ιουλίου του 2017 να συμμετάσχει με δικό του πρόγραμμα στο τρίτο Μνημόνιο. Και αυτό προϋποθέτει ότι η Ελλάδα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις βιωσιμότητας του χρέους.
ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ. Ο μηχανισμός που θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους είναι έτοιμος στα συρτάρια του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ήδη από τον εποχή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για τον διάδοχό του Ολαφ Σολτς. Το κλειδί είναι ο τρόπος υπολογισμού της βιωσιμότητας του χρέους που άλλαξε στο τρίτο Μνημόνιο της κυβέρνησης καθώς το ΔΝΤ δέχτηκε ευρωπαϊκό τρόπο υπολογισμού του χρέους. Δηλαδή, ανεξάρτητα από το συνολικό ύψος να θεωρείται βιώσιμο όταν η εξυπηρέτησή του δεν επιβαρύνει τον ετήσιο προϋπολογισμό πάνω από το όριο 15% επί του ΑΕΠ και μεσοπρόθεσμα π.χ. από το 2028 το όριο του 20% του ΑΕΠ.
Με βάση το αισιόδοξο σενάριο, η ελληνική οικονομία θα εξελιχτεί θετικά και η καμπύλη εξυπηρέτησης του χρέους δεν θα υπερβεί τα παραπάνω όρια, 15% αρχικά και 20% μακροπρόθεσμα. Αρα δεν χρειάζονται παρεμβάσεις στο χρέος. Γι’ αυτό το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών χρησιμοποιούσε την πάγια διατύπωση για μέτρα «εφόσον καταστούν αναγκαία».
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ όμως είναι πολύ πιο απαισιόδοξες. Στο κακό σενάριο του ΔΝΤ η καμπύλη χρέους θα ξεπεράσει το 15% ήδη το 2023 και το 2009 θα βρεθεί πάνω από 20%. Αρα, λέει το ΔΝΤ, χρειάζονται τώρα μέτρα.
Οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις αυτών των ημερών αποσκοπούν στη διαμόρφωση ενός κοινού παρονομαστή. Θα είναι ένας συμβιβασμός σε μία τρίτη καμπύλη χρέους που βάσει παλαιότερων υπολογισμών του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών θα ξεπεράσει το όριο του 15% το 2033 και το όριο του 20% το 2043. Και στην περίπτωση αυτή θα απαιτηθούν μέτρα για το χρέος, αλλά θα είναι πολύ λιγότερα τα ποσά από αυτά που υπολογίζει το ΔΝΤ. Τα ακριβή δεδομένα θα προσδιοριστούν από τους αριθμούς που θα βγάλει η τέταρτη αξιολόγηση.
Το πρόγραμμα του ΔΝΤ θα επεκτείνεται και πέραν της λήξης του τρίτου Μνημονίου, γεγονός που θα κρατήσει τη χώρα σε στενή επιτήρηση και μετά τον ερχόμενο Αύγουστο, ανεξάρτητα από την κυβέρνηση που θα έχει η Αθήνα.
