Γατοποδητί

Κάθε γάτα πρέπει να έχει τρία διαφορετικά ονόματα. Ή έτσι τουλάχιστον ορίζει το Εγχειρίδιο του Γερο-Πόσουμ –το ποιητικό εγχειρίδιο γατικής ψυχολογίας που έχει συγγράψει ο T.S. Eliot.

Στη σχέση του με τα media ο Αλέξης Τσίπρας κινήθηκε σαν αιλουροειδές. Γιατί στη σχέση αυτή δεν είχε ποτέ ένα όνομα. Αλλαξε πολλά.

Αυτοσυστηνόταν ως παρτιζάνος, που έβγαζε νύχια κατά του χρεοκοπημένου «συστήματος» της Μεταπολίτευσης. Ταυτόχρονα, ενσάρκωνε τον ρόλο του χαρισματικού στην επικοινωνία, που όχι μόνο δεν πολεμάει τα ΜΜΕ, αλλά τα χρησιμοποιεί ως βασικό εργαλείο για την ανέλιξή του. Τώρα αποκαλύπτεται ότι διεκδίκησε γατοποδητί και μια τρίτη ταυτότητα: εκείνη του κυνικού μνηστήρα της εξουσίας που επιδιώκει να προσεταιρισθεί όσους δημοσίως αναθεματίζει.

Η αλήθεια είναι ότι δεν χρειαζόταν να έχει κανείς προνομιακή γνώση του τρόπου με τον οποίο κινήθηκε παρασκηνιακά η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να εξασφαλίσει την άνοδό της στην εξουσία. Αρκούσε να παρακολουθεί ως απλός θεατής ή προσεκτικός αναγνώστης τα media –κυρίως τα περιθωριακά –για να εντοπίσει τα πειστήρια των ερεισμάτων που αποκτούσε όχι μόνο στα μέσα ενημέρωσης αλλά και στον επιχειρηματικό κόσμο.

Η πρωτοτυπία του Τσίπρα ήταν ότι το πρόγραμμά του εξατμίστηκε στην πρώτη του επαφή με την πραγματικότητα. Γι’ αυτό αναζήτησε υποκατάστατο προγράμματος στην ισοπεδωτική δαιμονοποίηση των Μέσων. Δαιμονοποίηση που ήταν ισοπεδωτική μόνο ρητορικά, αφού στην πραγματικότητα εξαιρούσε και προστάτευε τους παράγοντες με τους οποίους ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ενεργές συμφωνίες. Η «διαπλοκή» στο τσιπρικό λεξιλόγιο έφτασε, έτσι, να σημαίνει μόνο εκείνους με τους οποίους δεν διαπλέκεται ο ίδιος.

Η εμμονή με τα media είναι μέρος της αδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ να κινηθεί σε ένα περιβάλλον ευρωπαϊκής, «αστικής» δημοκρατίας. Ο ανταγωνισμός μεταξύ διαφορετικών πόλων ισχύος αντιμετωπίζεται όχι ως το πεδίο ενός δυναμικού πλουραλιστικού σκηνικού, αλλά ως «παθογένεια» που πρέπει να ελεγχθεί. Να ελεγχθεί πάση θυσία, ερήμην του Συντάγματος, ακόμη και ποινικά.

Δεν είναι βέβαια μόνο δογματισμός. Η επιλογή αυτή έδειξε ότι καρποφορεί και ως τακτικισμός χάρη στο κλίμα γενικευμένης καχυποψίας κατά των Μέσων. Ο Τσίπρας μπορούσε να κερδοσκοπεί πολιτικά λέγοντας, ας πούμε, ότι τα ΜΜΕ απεργάζονται «αριστερή παρένθεση» –την ώρα που τον έριχναν ο Λαφαζάνης, η Ζωή και η παρέα τους. Μπορούσε να κατηγορεί τα συστημικά media ότι είναι η πέμπτη φάλαγγα της τρόικας –την ώρα που ο ίδιος υλοποιούσε την επιλογή τού Ναι ήδη από το βράδυ του δημοψηφίσματος.

Το κόλπο έπιανε μέχρι τώρα. Γι’ αυτό και επιστρατεύεται ξανά. Είναι, για να θυμηθούμε και πάλι τους γατοχαρακτήρες του Ελιοτ, η τακτική του Μίστερ Mistoffelees –του κυρίου Μεφιστομιχλοφελή. Εκείνου που έχει μονοπώλιο στις πατέντες για να στήνει πλάνες. Και πάει πάντα να σε ξεγελάσει ότι τάχα κυνηγά.