Πολλά έχουν γραφτεί για τις πρόσφατες νομικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ που μεταξύ άλλων περιορίζουν την αδειοδότηση σε τέσσερις τηλεοπτικούς σταθμούς, ενώ ταυτόχρονα η αδειοδότηση γίνεται από τον υπουργό και την κυβέρνηση και όχι από μια ανεξάρτητη Αρχή όπως είναι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ). Επιβάλλεται έτσι, ουσιαστικά, ένα ολιγοπώλιο σε μια ελεύθερη οικονομία της αγοράς που εμμέσως θα ελέγχεται από το κράτος.

Θα προσθέσω στα πολλά που έχουν γραφτεί ότι οι ρυθμίσεις αυτές αντιστρατεύονται πλήρως το γράμμα και το πνεύμα των Συνθηκών, αλλά και των κανόνων, των αξιών και των αρχών πάνω στις οποίες οικοδομείται η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Δεν θα σχολιάσω τις τεχνικές λεπτομέρειες (τις οποίες δεν γνωρίζω επαρκώς) ούτε τις ειδικότερες νομικές πτυχές. Αλλά τη γενικότερη εικόνα, όπως προκύπτει από τις Συνθήκες και το αξιολογικό και συνολικό κεκτημένο της Ενωσης. Η γενικότερη αυτή προσέγγιση λέει ότι οποιαδήποτε απόπειρα να περιορισθεί η ελεύθερη έκφραση και πολυφωνία και κάθε προσπάθεια να ελεγχθεί αμέσως ή εμμέσως με περίτεχνους τρόπους η πληροφόρηση έρχεται σε ευθεία αντίθεση πρώτα απ’ όλα με το άρθρο 2 της Συνθήκης της Λισαβόνας, το οποίο ρητά στοχεύει στην κατοχύρωση των αξιών της δημοκρατίας και του πλουραλισμού στις χώρες-μέλη της ΕΕ.

Αξίζει εδώ να μνημονεύσω ότι τη σύνταξη του άρθρου αυτού επεξεργάσθηκε η Συνέλευση για το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, στην οποία συμμετείχα ως μέλος. Εγινε τότε (2002) εκτεταμένη συζήτηση εάν έπρεπε στο κείμενο του άρθρου να συμπεριληφθεί η αναφορά στον «πλουραλισμό» ως στοιχείο που χαρακτηρίζει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Επεκράτησε τελικώς η άποψη ότι η αναφορά ήταν απολύτως επιβεβλημένη προκειμένου κυρίως να διασφαλισθεί η πολυφωνία, ο πλουραλισμός στην πληροφόρηση, στην οργάνωση του τηλεοπτικού πεδίου και του Τύπου γενικότερα. Τελικώς, συμπεριλήφθηκε –παρά τις αντιδράσεις κάποιων ανατολικοευρωπαϊκών χωρών που συμμετείχαν στη Συνέλευση. Τον πλουραλισμό ακριβώς αυτό παραβιάζουν εμφανώς πρώτα απ’ όλα οι πρόσφατες ρυθμίσεις που πηγαίνουν πέρα από τους αναγκαίους κανόνες εύρυθμης λειτουργίας της τηλεόρασης. Αλλά, πέρα από το γενικότερο αξιολογικό πλαίσιο, οι κυβερνητικές ρυθμίσεις εμφανίζονται να παραβιάζουν επίσης τους κανόνες της Ενωσης για τον ανταγωνισμό, την ενιαία αγορά, την παροχή υπηρεσιών, την ελεύθερη εγκατάσταση κ.λπ. Τη μισή Συνθήκη. Να επισημάνουμε, τέλος, ότι η πρόσφατη προσπάθεια της Πολωνίας να ελέγξει το τηλεοπτικό τοπίο έχει ουσιαστικά οδηγήσει στην «πολιτική επιτήρηση» της χώρας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κοντά σ’ όλες τις άλλες επιτηρήσεις που έχουμε μας χρειάζεται μία ακόμη;

Ο Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τελευταία Νέα