Η κούρσα έφτασε στο τέλος. Απόψε το βράδυ, αν όχι κάποια από τις επόμενες ημέρες, οι Βρετανοί θα μάθουν ποιο είναι το πρακτικό αποτέλεσμα της ψήφου τους: θα μείνει ο Ντέιβιντ Κάμερον στο τιμόνι της χώρας, θα δώσει τη σκυτάλη στον Εντ Μίλιμπαντ ή θα προκύψει ακόμη ένα hung parliament, δηλαδή μια Βουλή στην οποία δεν θα έχει κανένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία. Ο στόχος των δύο βασικών αντιπάλων είναι ο white van man, όπως τον αποκαλεί το περιοδικό «Εκόνομιστ»: ο «άνθρωπος με το άσπρο φορτηγάκι», σύμβολο του μέσου ψηφοφόρου και εμβληματική φυσιογνωμία του λαού των κατώτερων τάξεων που πλέον δεν είναι αφοσιωμένο σε καμία ιδεολογία. Οι δημοσκοπήσεις ωστόσο μένουν πεισματικά αμετακίνητες: το μόνιμο συμπέρασμα που εξάγεται από αυτές είναι η πολιτική αβεβαιότητα. Μία από τις τελευταίες μετρήσεις μάλιστα έβγαλε απόλυτη ισοπαλία: 33% στους Συντηρητικούς, 33% στους Εργατικούς.

Με το σενάριο του hung parliament να είναι το πιο πιθανό, οι συζητήσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Οι Φιλελεύθεροι, εταίροι των Συντηρητικών στην απερχόμενη κυβέρνηση, διαμήνυσαν στον Κάμερον ότι αν κερδίσει το κόμμα του θα διαπραγματευτούν μαζί του για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Αν πάντως επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, είναι πολύ πιθανό να μη φτάσει ούτε η συνδρομή των Φιλελευθέρων για τον σχηματισμό κυβέρνησης πλειοψηφίας. Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα έπρεπε να αποκλείσει κανείς την πιθανότητα του σχηματισμού κυβέρνησης μειοψηφίας από τον απερχόμενο πρωθυπουργό. Δεν θα είναι η πρώτη φορά: το είχε κάνει τη δεκαετία του 1990 ο Τζον Μέιτζορ –με καταστροφικά αποτελέσματα πάντως.

Σε συζητήσεις βρίσκονται και οι Εργατικοί. Η Νίκολά Στέρτζον, επικεφαλής του κόμματος της Σκωτίας που έχει ταχθεί υπέρ της ανεξαρτησίας, έχει στείλει ήδη στο Λονδίνο τους απεσταλμένους της για να μιλήσουν με τον Εντ Μίλιμπαντ, τον ηγέτη των Εργατικών. Χωρίς τις ψήφους των Σκωτσέζων, που αναμένεται να κατακτήσουν σχεδόν το σύνολο των εδρών στην περιοχή τους, ο Μίλιμπαντ είναι αδύνατον να φτάσει στην απόλυτη πλειοψηφία. Πρόκειται για ναρκοπέδιο: η στήριξη της Στέρτζον, ακόμη και ανεπίσημη, θα προκαλέσει αντιδράσεις από την πλευρά των Συντηρητικών αφού σκοπός του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας είναι η απόσχιση από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι Εργατικοί ποντάρουν και στη στήριξη των Πρασίνων, των Ουαλών και άλλων μικρότερων κομμάτων. Ποντάρουν επίσης στις ενώπιος ενωπίω επαφές με περίπου 5 εκατ. ψηφοφόρους. Ποντάρουν όμως και στον Ράσελ Μπραντ, τον δημοφιλή κωμικό που μισεί την πολιτική, αλλά δεν δίστασε να προσφέρει τη στήριξή του στον Εντ Μίλιμπαντ.

Το τέλος του δικομματισμού

Το εκλογικό σύστημα στη Βρετανία είναι ισχυρά πλειοψηφικό αφού την έδρα κάθε περιφέρειας καταλαμβάνει ο υποψήφιος που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους. Ακόμη και αυτό το σύστημα, όμως, πιθανότατα δεν θα δώσει σε κανένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, καθώς το ένα τρίτο των ψηφοφόρων διαμοιράζεται πλέον σε μικρότερα κόμματα

Τέσσερα σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης

Κυβέρνηση συνεργασίας με επικεφαλής τους Εργατικούς

Οι αριθμοί

Για να μπορέσουν να σχηματίσουν κυβέρνηση συνεργασίας οι Εργατικοί θα πρέπει κυρίως να στηριχθούν στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Εάν το κόμμα του Νικ Κλεγκ κερδίσει τις 30 έδρες που προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις, οι Εργατικοί θα πρέπει να πλησιάσουν τις 295 ώστε να υπάρχει πιθανότητα να σχηματισθεί κυβέρνηση. Ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών έχει δηλώσει ότι θα είναι δύσκολο να κλείσει συμφωνία με ένα κόμμα όπως οι Εργατικοί όπου υπάρχουν τόσες πολλές «φυλές». Αν και οι περίπου 40 – 50 έδρες που προβλέπεται να πάρει το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας θα βοηθούσαν σημαντικά στην ψήφιση νομοσχεδίων, και τα δύο κόμματα έχουν αποκλείσει μια επίσημη συνεργασία. Οι Πράσινοι και οι Σοσιαλδημοκράτες της Βόρειας Ιρλανδίας θα μπορούσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους Εργατικούς, δεν πιστεύεται όμως ότι κάτι τέτοιο θα διαρκούσε πολύ.

Οι πιθανότητες

Το πρόβλημα είναι με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Πολλοί θεωρούν ότι μια πιθανή συνεργασία με τους Εργατικούς θα απειλήσει το μέλλον τους έπειτα από την τωρινή συμμετοχή τους στην κυβέρνηση των Συντηρητικών. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που φοβούνται ότι η θέση του κόμματος «ισχυρή οικονομία, δίκαιη κοινωνία» θα χαθεί σε μια συνεργασία με τους Εργατικούς.

Κυβέρνηση συνεργασίας με επικεφαλής τους Τόρις

Οι αριθμοί

Οι Συντηρητικοί θα μπορούσαν να επιτύχουν συμφωνία με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και με το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP). Το DUP ίσως καταλήξει με 10 έδρες, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμο σε περίπτωση που τα δύο μεγάλα κόμματα έχουν μικρή διαφορά στα ποσοστά τους, όμως ακόμα και οι 10 έδρες μπορεί να μην είναι αρκετές. Παρότι οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες σπεύδουν να τονίσουν την πιθανότητα συμφωνίας μεταξύ των Τόρις και του ευρωσκεπτικιστικού Κόμματος της Ανεξαρτησίας (UKIP), στελέχη των Συντηρητικών όπως ο Μάικλ Γκοβ έχουν αποκλείσει την ιδέα κυβερνητικής συνεργασίας με το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ. Το UKIP, που δεν κατόρθωσε να ξεχωρίσει στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, φαίνεται ότι δεν θα μπορέσει να συγκεντρώσει πάνω από 4-5 έδρες.

Οι πιθανότητες

Τα μέλη των Φιλελεύθερων Δημοκρατών ανησυχούν για την πιθανότητα άλλης μιας συνεργασίας με τους Τόρις αλλά η ηγεσία φαίνεται πρόθυμη να την επαναλάβει. Ο Νικ Κλεγκ έχει αναφέρει πως μια κυβέρνηση Εργατικών δεν θα έχει νομιμότητα εάν έχει συγκεντρώσει λιγότερες ψήφους και έδρες –αυτό δείχνει ότι θα επιθυμούσε να διατηρηθεί η συνεργασία του κόμματός του με τους Συντηρητικούς όπως συμβαίνει στη σημερινή κυβέρνηση.

Κυβέρνηση μειοψηφίας Συντηρητικών

Οι αριθμοί

Εάν το κόμμα του Ντέιβιντ Κάμερον συγκεντρώσει 290 – 300 έδρες, θα μπορούσε να αποφασίσει να σχηματίσει κυβέρνηση μόνο του, ίσως προσφέροντας περιορισμένες παραχωρήσεις προκειμένου να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Φιλελεύθερων Δημοκρατών και του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος Βόρειας Ιρλανδίας όταν διεξάγονται κρίσιμες ψηφοφορίες στο Κοινοβούλιο. Πολλοί βουλευτές των Τόρις θα προτιμούσαν την «πολιτική αγνότητα» μιας κυβέρνησης μειοψηφίας. Οπως όμως λέει ένας υπουργός των Συντηρητικών, είναι «αστικός μύθος» που κυκλοφορεί στο κόμμα ότι θα ήταν εύκολη μια κυβέρνηση μειοψηφίας. Η πικρή εμπειρία του Τζον Μέιτζορ να κρατήσει μια κυβέρνηση Συντηρητικών με μικρή πλειοψηφία στη δεκαετία του ’90 δεν έχει ξεχαστεί.

Πιθανότητες

Ο υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν είναι μεταξύ εκείνων που προειδοποιούν για τα μεγάλα προβλήματα που θα προκύψουν εάν κυβερνήσουν οι Τόρις χωρίς πλειοψηφία. Και ο ηγέτης των Φιλελεύθερων Δημοκρατών Νικ Κλεγκ προτιμά μια επίσημη συνεργασία από μια πιο χαλαρή συμφωνία.

Κυβέρνηση μειοψηφίας Εργατικών

Οι αριθμοί

Ο Εντ Μίλιμπαντ μπορεί να εγκατασταθεί στην Ντάουνινγκ Στριτ με την υποστήριξη του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας. Δεν θα υπάρξει επίσημος κυβερνητικός συνασπισμός αλλά οι σκωτσέζοι εθνικιστές λένε ότι θα μπορούσαν να στηρίξουν την πρωθυπουργία Μίλιμπαντ με αντάλλαγμα κάποιες παραχωρήσεις. Εάν οι Εργατικοί κερδίσουν 275 έδρες και οι Σκωτσέζοι 50, ο Μίλιμπαντ θα μπορεί να γίνει πρωθυπουργός οριακά. Ομως κάποιοι βουλευτές των Εργατικών και πολλοί από τους ψηφοφόρους τους ίσως αντιδράσουν σε μια πιθανή συμφωνία με το SNP, κυρίως εάν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και οι εθνικιστές σαρώσουν όλες τις έδρες των Εργατικών στη Σκωτία.

Πιθανότητες

Κάποιοι θεωρούν ότι είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα. Η ηγέτις του SNP Νικολά Στέρτζον έχει υποσχεθεί να «κλειδώσει τον Ντέιβιντ Κάμερον έξω από την Ντάουνινγκ Στριτ 10». Εάν οι αριθμοί το επιτρέψουν –και είναι ο μοναδικός τρόπος για να ανέβει στην εξουσία ο Μίλιμπαντ –ο ηγέτης των Εργατικών θα προχωρήσει σίγουρα σε συμφωνία με τον Στέρτζον.