Project Syndicate

Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 οι κυβερνήσεις σε ανεπτυγμένες χώρες έχουν δεχτεί σημαντικές πιέσεις. Σε ορισμένες χώρες το σοκ ήταν τόσο μεγάλο που δεν μπορούσε να το καλύψει η αύξηση της φορολογίας. Στην Ισπανία, παρά τις αυξήσεις φορολογίας που έφτασαν το 4% του ΑΕΠ, ο λόγος φόρων προς ΑΕΠ ήταν το 2014 μόλις 38% σε σύγκριση με 41% το 2007. Στην Ελλάδα οι αυξήσεις φορολογίας έφτασαν την ίδια περίοδο το 13% του ΑΕΠ, αλλά ο λόγος φόρων προς ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 6% μόνο. Πλέον δίνεται παντού προτεραιότητα σε περικοπές.

Οι ανησυχίες σήμερα στις χώρες δεν είναι πολιτικές όπως παλιότερα, αλλά οικονομικές. Ευτυχώς όμως υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι κυβερνήσεις για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που υπάρχουν. Καταρχάς μπορούν να προχωρούν σε τακτικές εκτιμήσεις για το πώς δαπανάται αποτελεσματικά το δημόσιο χρήμα. Δεύτερον, θα πρέπει να γίνονται συχνά αξιολογήσεις για το ποιες πρέπει να είναι οι εκάστοτε δαπάνες –για παράδειγμα εάν πρέπει να δαπανώνται περισσότερα στην εκπαίδευση και λιγότερα στις συντάξεις. Τρίτον, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αναμορφώσουν τους προϋπολογισμούς, αφού συχνά απαιτείται να γίνουν δαπάνες σε επενδύσεις πριν να υπάρξει οικονομικό όφελος.

Τέταρτον, οι κυβερνήσεις οφείλουν να προωθήσουν την καινοτομία στον δημόσιο τομέα. Τέλος, πρέπει να δοθεί περισσότερη εξουσία στους ίδιους τους πολίτες. Οι πολίτες αυτοί ζητούν μεταξύ άλλων να είναι πιο ανοικτή η κυβέρνηση και να υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε κάθε είδους δεδομένα.

Ολες αυτές είναι ισχυρές δυνάμεις που μπορούν να επιφέρουν αλλαγή και θα πρέπει να τις αγκαλιάσουν οι κυβερνήσεις που έχουν ήδη πολλά προβλήματα, με στόχο να υπάρξει η πρόοδος που τόσο χρειάζονται οι χώρες. Η εναλλακτική λύση είναι να αποδεχτεί κανείς την υποβάθμιση της ποιότητας των δημόσιων υπηρεσιών που θα προκαλέσει μόνο περισσότερα προβλήματα στην κυβέρνηση και –μαζί με αυτό –θα μειώσει την επιθυμία για την καταβολή φόρων.

Ο Ζαν Πιζανί Φερί είναι καθηγητής στο Hertie School of Governance στο Βερολίνο και έχει καθήκοντα γενικού επιτρόπου Χάραξης Πολιτικής στη γαλλική κυβέρνηση. Είναι πρώην διευθυντής του ινστιτούτου Bruegel.

Τελευταία Νέα