Αναζήτηση
Σε μια χώρα χρεοκοπημένη, η πρόσφατη έξαρση της «πολιτικής» βίας στα Εξάρχεια, στα πανεπιστήμια, στις φυλακές και στην ίδια τη Βουλή κινδυνεύει να εκμηδενίσει τα λίγα αποθέματα αξιοπιστίας που διαθέτουμε προς τα έξω και την ισχνή πολιτική και κοινωνική συνοχή που έχει διασωθεί από την κρίση.
Η σημερινή κυβέρνηση μπορεί να μην ευθύνεται για την ύπαρξη τρομοκρατών, αναρχικών, χρυσαυγιτών, έχει όμως ευθύνες για το κλίμα ανομίας που καλλιέργησαν τα τελευταία χρόνια οι «αντιμνημονιακές» δυνάμεις, το οποίο εκτρέφει όχι μόνο την ανυπακοή αλλά και τη βία. Και κυρίως, η κυβέρνηση έχει μεγάλες ευθύνες για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει μέχρι σήμερα την «πολιτική» βία ή, μάλλον για τον μη τρόπο των αλληλοσυγκρουόμενων κυβερνητικών απόψεων και πολιτικών.
Ασφαλώς η πολιτική βία έχει βαθύτερες ρίζες στην ανθρώπινη επιθετικότητα, η οποία αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά που επέτρεψαν στο ανθρώπινο είδος να επιβιώσει από εσωτερικούς ή εξωτερικούς «εχθρούς», ιδιαίτερα σε συνθήκες εξαθλίωσης και ανασφάλειας, όπως συμβαίνει σήμερα σε αρκετές περιοχές του κόσμου.
Στην Ελλάδα, σίγουρα ενισχύεται επειδή αποθεώνεται η πολεμική βία των πραγματικών ή φανταστικών προγόνων μας. Καλλιεργείται ήδη από το σχολείο, με την ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας ως αλυσίδας «αδιαπραγμάτευτων» αγώνων του έθνους, όπως εύστοχα σημειώνει ο Δημήτρης Ψυχογιός στο βιβλίο του «Η πολιτική βία στην ελληνική κοινωνία», καθώς και με εθνολαϊκές φιέστες όπως η πρόσφατη παρέλαση.
Η βασικότερη όμως αιτία για τις εξάρσεις πολιτικής βίας στη σύγχρονη ελληνική ιστορία είναι ότι η χώρα μας δεν κατάφερε να δημιουργήσει συνθήκες πλήρους ασφάλειας και κοινωνικής ευημερίας, με ασπίδα ισχυρούς αντίστοιχους θεσμούς. Τώρα μάλιστα που τα όποια επιτεύγματα της μεταπολιτευτικής περιόδου υποχωρούν υπό το βάρος της πεντάχρονης χρεοκοπίας, τώρα που φουντώνει η ανασφάλεια την οποία προκαλούν η φτώχεια και η ανεργία, είναι αναμενόμενο να κλιμακώνεται με διάφορες μορφές η πολιτική –και όχι μόνο –βία.
Για όλους αυτούς τους λόγους, αυτό που προέχει στην αντιμετώπιση της «πολιτικής» βίας είναι η οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας και η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών. Μέχρι τότε, μπορεί τα μονόπλευρα μέτρα καταστολής που προκρίνουν συνήθως οι συντηρητικές δυνάμεις να μην επαρκούν, αλλά και η ανοχή που επιδεικνύει η σημερινή κυβέρνηση θα ενισχύει τη βία αντί να την περιορίζει. Εκτός και εάν κάποιοι ευελπιστούν ότι έστω και αυτή η μορφή της «πολιτικής» βίας μπορεί να αποτελέσει την κατά τον Μαρξ «μαμμή της ιστορίας».
Ο Γιάννης Τούντας είναι καθηγητής Ιατρικής, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της Πολιτείας 2012
