Αναζήτηση
Τον Μάρτιο του 2008 ο Μιχάλης Λιάπης άρχισε, μάλλον ξαφνικά, να βλέπει κόσμο. Μέσα σε δυο – τρεις εβδομάδες είδε βουλευτές, πολιτικούς συντάκτες, συνδικαλιστές (έστω κι αν απεχθανόταν την εν λόγω ιδιότητα), επιχειρηματίες. Πολλοί έλαβαν μια πρόσκληση για το γραφείο του στην Μπουμπουλίνας, άλλους τους συνάντησε μακριά από το υπουργείο Πολιτισμού. Δεν ήταν συναντήσεις στο πόδι, οι περισσότερες συνοδεύονταν από γεύμα ή δείπνο, ανάλογα με την ώρα της πρόσκλησης. Ο υπουργός είχε να ρωτήσει και να πει πολλά.
Το υπουργείο Πολιτισμού, μαζί και η κυβέρνηση Καραμανλή, είχαν μόλις αρχίσει να βγαίνουν από τη δίνη του σκανδάλου Ζαχόπουλου και οι περισσότεροι εκτιμούσαν ότι η πρόσκληση Λιάπη συνδεόταν με μια οργανωμένη επικοινωνιακή αντεπίθεση που στόχευε στην αναστήλωση της κυβερνητικής εικόνας και στην επούλωση των πληγών που μετρούσε το ΥΠΠΟ. Εκεί, άλλωστε, ήταν γενικός γραμματέας ο Ζαχόπουλος μέχρι την απεγνωσμένη βουτιά στον ακάλυπτο της οδού Καρνεάδου 16.
ΕΦΤΙΑΧΝΕ ΚΛΙΜΑ. Οι συνομιλητές του, ωστόσο, γρήγορα διαπίστωσαν ότι η υπόθεση Ζαχόπουλου δεν υπήρχε στην ατζέντα του υπουργού. Ο Λιάπης ήθελε να «πιάσει» και κυρίως να φτιάξει κλίμα. Πολιτικό κλίμα. Εβλεπε στους επόμενους μήνες σοβαρές πολιτικές εξελίξεις και το ρολόι της κυβέρνησης να μετρά αντίστροφα. Ακριβέστερα, διέβλεπε μια κυβερνητική κατάρρευση με μια βεβαιότητα που προκαλούσε έκπληξη και αμηχανία σε κάθε προσκεκλημένο, αφού η κυβέρνηση Καραμανλή διατηρούσε ακόμη ένα δημοσκοπικό προβάδισμα και έδειχνε να αντέχει παρά τους μεγάλους κραδασμούς. Ο Λιάπης όμως θεωρούσε ότι το Μαξίμου είχε χάσει τον έλεγχο και ο Κώστας Καραμανλής, υπό την πίεση της οριακής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, θα αναγκαζόταν σύντομα να κάνει έναν καθ’ υπόδειξη ανασχηματισμό και να μπει σε μια εσωκομματική επιτροπεία ή ακόμη και να οδηγηθεί σε νέες κάλπες, έστω κι αν οι προηγούμενες είχαν γίνει μόλις πριν από επτά μήνες.
Το μήνυμα Λιάπη, έστω κι αν δεν το έλεγε ξεκάθαρα, ήταν πως όλοι θα έπρεπε να προετοιμάζονται για την εποχή μετά τον Καραμανλή. Μια παρατήρηση που επίσης ξάφνιαζε, γιατί έξω από την Μπουμπουλίνας επικρατούσε ακόμη μια εικόνα παντοδυναμίας του Καραμανλή. Ο Λιάπης, ωστόσο, δεν στάθηκε μόνο σε αυτό, προχώρησε μακρύτερα αφήνοντας να εννοηθεί ότι εάν η κατάσταση οδηγηθεί εντελώς εκτός ελέγχου, ενδεδειγμένη λύση για τη ΝΔ, που εκείνος τουλάχιστον θα έβλεπε θετικά, ήταν μια ενδιάμεση ηγεσία του Γιώργου Σουφλιά. Με τον ίδιο προφανώς σε ρόλο «υπαρχηγού», αφού η στενή σχέση του με τον λαρισαίο πολιτικό παρέμενε ακλόνητη και είχε προοπτική, όπως διεμήνυε.
ΧΑΣΜΑ. Τα πράγματα, βεβαίως, δεν εξελίχθηκαν όπως ακριβώς τα έβλεπε ή τα σχεδίαζε το 2008 ο Μιχάλης Λιάπης, αν και είχε εγκαίρως καταγράψει την αντίστροφη μέτρηση για την κυβέρνηση Καραμανλή. Ωστόσο, οι περισσότεροι συνομιλητές του εκείνη την περίοδο δεν αισθάνονταν ότι αυτό οφειλόταν στη διορατικότητα του υπουργού όσο στην καταγεγραμμένη ζηλοφθονία του για τον πρωθυπουργό εξάδελφό του. Η άποψη του Λιάπη για την πολιτική οντότητα του Κώστα Καραμανλή, άλλωστε, θα έκανε ακόμη κι εκείνους που βρίσκονταν τότε στα έδρανα της αντιπολίτευσης να κοκκινίσουν.
Σε πολιτικό επίπεδο, το χάσμα ανάμεσα στα δυο ξαδέλφια καταγράφηκε με τον πλέον ηχηρό τρόπο στις 3 Σεπτεμβρίου 2009, όταν ο Λιάπης με μια ανοικτή επιστολή ξιφούλκησε κατά του Κώστα Καραμανλή και επιχείρησε να αποδομήσει την ηγετική εικόνα του με αφορμή την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών. Εκανε λόγο για «ιστορικό λάθος για τη χώρα και ατόπημα για την παράταξη», προσθέτοντας πως «η Ελλάδα μπαίνει σε περιπέτεια και η ΝΔ σε παρατεταμένη κρίση». Εμμέσως, δε, είχε επιτεθεί και στον Γιώργο Σουφλιά, τον οποίο έβλεπε ως υποκινητή της απόφασης Καραμανλή για τις εκλογές. Η πολιτική συμμαχία που προσδοκούσε έναν χρόνο νωρίτερα ο Λιάπης ήταν φανερό ότι είχε διαλυθεί στη γαλάζια στρατόσφαιρα και πλέον δεν υπήρχε προσωπικό εναλλακτικό σχέδιο.
Με αυτήν την επιστολή ο Μιχάλης Λιάπης είχε αποχαιρετήσει την πολιτική σκηνή και στα τέσσερα χρόνια που ακολούθησαν οι περισσότεροι στη ΝΔ έχασαν τα ίχνη του –μέχρι τον πρωτοφανή διασυρμό με τις πλαστές πινακίδες του πολυτελούς Τουαρέγκ. Στο στρατόπεδο των καραμανλικών, όσοι ενδιαφέρθηκαν τον έβρισκαν κάθε τόσο στο Βουκουρέστι να ασχολείται με μπίζνες real estate, όπως τουλάχιστον τους έλεγε, ενώ έχουν μείνει με την εντύπωση ότι νυμφεύθηκε για δεύτερη φορά με νεαρή ρουμανικής καταγωγής. Το διαζύγιό του με την Αμαλία Μπογδάνου, πάντως, έχει εκδοθεί από την περίοδο της θητείας του στο υπουργείο Μεταφορών (2004-2007). Σπανίως εμφανιζόταν τα τελευταία χρόνια και στα συμβούλια του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής, ενώ αίσθηση είχε προκαλέσει η ατημέλητη –για την εικόνα που είχε ο ίδιος δημιουργήσει –εμφάνισή του στο περσινό μνημόσυνο του ιδρυτή της ΝΔ. Η διαγραφή από τη ΝΔ ήταν αυτονόητη μετά την ιλαροτραγωδία των πλαστών πινακίδων, επισφραγίζοντας έναν πολιτικό και προσωπικό κατήφορο.
«ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΣ». Πολιτικά και κοινωνικά, με όχημα τη σχέση του με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή αλλά και τη μεγαλοαστική καταγωγή της πρώτης συζύγου του, ο Λιάπης έχτισε ένα προφίλ αριστοκράτη. Βουλευτές και στελέχη της ΝΔ δεν έκρυβαν την ενόχλησή τους για τη συμπεριφορά «πορφυρογέννητου» που επιδείκνυε από νεαρή ηλικία και πολύ περισσότερο από την περίοδο που βρέθηκε δίπλα στον θείο του στην Προεδρία της Δημοκρατίας.Ταπεινής καταγωγής, παιδί δυο υπαλλήλων του Ταμείου Παρακαταθηκών και της Εθνικής Τράπεζας«ποτέ δεν έλεγε ότι είναι γιος του Κωνσταντίνου Λιάπη, πάντοτε συστηνόταν ως ανιψιός του Εθνάρχη»λέει προβεβλημένο στέλεχος της ΝΔ που διατηρούσε στενή σχέση με τον ιδρυτή του κόμματος. Στην Ηρώδου Αττικού ο Λιάπης είχε τον ρόλο του διευθυντή του ιδιαίτερου γραφείου του Κωνσταντίνου Καραμανλή (στην πρώτη προεδρική θητεία του, την περίοδο 1980-1985), δημιουργώντας ισχυρούς διαύλους και στο κόμμα. Φέρεται, μάλιστα, ότι είχε μια ιδιαίτερη προτίμηση στην προεδρική καρέκλα, στην οποία η Λένα Τριανταφύλλη τον είχε «συλλάβει» πολλές φορές να κάθεται όταν ο Καραμανλής αποχωρούσε να ξεκουραστεί ή βρισκόταν εκτός προεδρικού μεγάρου. Η έμπιστη ιδιαιτέρα γινόταν έξαλλη, ενώ είχε ενημερώσει για τις παρασπονδίες του ανιψιού και τον Καραμανλή. Εκείνος, όμως, φρόντιζε να κατευνάζει την οργή της δικαιολογώντας τον Μιχάλη επειδή ήταν «πολύ ελαφρύς…».
Πρόκειται για μια άποψη του Καραμανλή για τον Λιάπη που δεν είχε μεταφερθεί μόνο στην Τριανταφύλλη. Για την ιστορία, «πλαδαρό» έβρισκε και τον έτερο ανιψιό, διατηρώντας και για εκείνον σοβαρές επιφυλάξεις.
Τον Μιχάλη Λιάπη, πάντως, ο Καραμανλής τον είχε από το 1973 δίπλα του, σχεδόν δεξί χέρι του, κυρίως επειδή έτρεφε ιδιαίτερη αδυναμία στη μητέρα του Αντιγόνη. Ο Λιάπης βρέθηκε στο Παρίσι για μεταπτυχιακές σπουδές έναν χρόνο πριν από την πτώση της δικτατορίας, συντροφεύοντας τον θείο στις απογευματινές συζητήσεις στο καταφύγιο της Μπουλβάρ ντε Μονμορανσί, στους περιπάτους στη Βουλώνη και στις εξόδους για γκολφ. Κάπως έτσι ο νεαρός φοιτητής απέκτησε πρόσβαση ακόμη και στο Ελιζέ, εισπνέοντας αριστοκρατικό αέρα, και βρέθηκε στο αεροπλάνο της γαλλικής προεδρίας που διέθεσε ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν για την επιστροφή Καραμανλή στην Αθήνα τα ξημερώματα της 24ης Ιουνίου του ’74.
