Ακαρπη και η νέα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία

Οι εκπρόσωποι των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (Ρωσία, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Κίνα) συνεδρίασαν και πάλι την Πέμπτη για το θέμα της Συρίας, χωρίς ωστόσο να επιτύχουν κάποια σημαντική πρόοδο στις συνομιλίες τους.

Η συνάντηση αυτή, που διήρκησε μόλις 45 λεπτά, έγινε κατόπιν αιτήματος της Ρωσίας. Κανείς από τους πρεσβευτές των πέντε χωρών δεν έκανε δηλώσεις μετά τη λήξη της συνεδρίασης.

Το αποκλειστικό αντικείμενο των συνομιλιών είναι το βρετανικό σχέδιο απόφασης με το οποίο θα δίνεται η έγκριση για μια στρατιωτική επέμβαση στη Συρία με το αιτιολογικό ότι η κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ έκανε χρήση χημικών όπλων εναντίον του πληθυσμού της χώρας.

Πάντως, νόμιμη και δικαιολογημένη στη βάση του δόγματος ανθρωπιστικής επέμβασης είναι η ανάληψη στρατιωτικής δράσης στη Συρία ακόμη και δίχως έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας, δήλωσε η βρετανική κυβέρνηση δημοσιοποιώντας το πόρισμα των νομικών της συμβούλων, καθώς και τα συμπεράσματα της Επιτροπής Πληροφοριών κατά την οποία είναι αδιαμφισβήτητη η χρήση χημικών όπλων και «εξαιρετικά πιθανή» η ευθύνη του Άσαντ.

Η προσπάθεια δικαιολόγησης και στοιχειοθέτησης της ανάληψης δράσης ήλθε πριν ανέβει ο Ντέιβιντ Κάμερον στο βήμα της Βουλής των Κοινοτήτων, όπου τελεί υπό την πίεση των Εργατικών για «ακλόνητες αποδείξεις» πριν δώσουν τη στήριξή τους σε βρετανική στρατιωτική εμπλοκή.

Μιλώντας στο Κοινοβούλιο κατά την έναρξη της συζήτησης, ο Κάμερον δήλωσε βέβαιος πως το καθεστώς Άσαντ έκανε χρήση χημικών όπλων, ανέφερε πως υπάρχει «καθαρή νομική βάση» για στοχευμένες επιθέσεις προκειμένου να σωθούν ζωές.

Πρόκειται για «μια από τις πιο ειδεχθείς χρήσεις χημικών όπλων τον τελευταίο αιώνα», υπογράμμισε ο Κάμερον, απορρίπτοντας οποιαδήποτε σύγκριση με την έναρξη της εισβολής στο Ιράκ το 2003.

Πάντως, αν και επικαλέστηκε την ύπαρξη δεκάδων βίντεο, μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων και πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, παραδέχτηκε ότι «δεν υπάρχει 100% βεβαιότητα» ότι η επίθεση εξαπολύθηκε από τις δυνάμεις του Άσαντ.

Ο Κάμερον σημείωσε με έμφαση πως δεν επιδιώκεται καθεστωτική αλλαγή στη Συρία: «Το θέμα είναι η ευρεία χρήση χημικών όπλων και η απάντησή μας σε ένα έγκλημα πολέμου, τίποτε άλλο».

Ανέφερε πως θέλει να ενώσει «στο μέγιστο δυνατό τη χώρα και τη Βουλή», και σε ένα σχόλιο που στόχευε τον πρώην Πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ είπε πως κατανοεί τη στάση «μιας κοινής γνώμης που είχε δηλητηριαστεί από το επεισόδιο στο Ιράκ».

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ανέφερε επίσης πως θα ήταν «αδιανόητο» να προχωρήσει η Βρετανία σε στρατιωτική δράση εάν υπήρχε ισχυρή εναντίωση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Την Τετάρτη, σε μια αιφνίδια αλλαγή στάσης, ο αρχηγός του Εργατικού Κόμματος Εντ Μίλιμπαντ είχε ανακοινώσει ότι δεν πρόκειται να συναινέσει σε άμεση επίθεση εναντίον της Συρίας, αν προηγουμένως δεν κοινοποιηθεί το πόρισμα των επιθεωρητών του ΟΗΕ, το οποίο θα βρίσκεται στα χέρια του ΓΓ του ΟΗΕ το Σάββατο και ακολούθως θα παρουσιαστεί ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Ως αποτέλεσμα ο Ντέιβιντ Κάμερον εξαναγκάστηκε σε «άτακτη υποχώρηση», και στην έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής των Κοινοτήτων ετέθη προς ψήφιση μετριασμένη απόφαση που θα στηρίζει την ανάληψη στρατιωτικής δράσης μόνο επί της αρχής, ενώ θα ακολουθήσει δεύτερη ψηφοφορία «πριν από οποιαδήποτε άμεση ανάμειξη της Βρετανίας σε ανάλογη δράση».

Οι Εργατικοί, όπως αναμένονταν καταψήφισαν τυχόν απόφαση που θα άνοιγε δρόμο σε στρατιωτική δράση, ενώ η δεύτερη και καθοριστική ψηφοφορία θα πρέπει να αναμένεται την επόμενη εβδομάδα, αφότου λάβει γνώση το Συμβούλιο Ασφαλείας της αναφοράς των επιθεωρητών. Και πάλι με αβέβαιο αποτέλεσμα, δεδομένης και της αντίδρασης τουλάχιστον 70 κυβερνητικών βουλευτών. Αλλωστε το τελικό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήταν 285-272 εναντίον της πρότασης Κάμερον.

Η βρετανική κυβέρνηση δημοσιοποίησε πριν την ψηφοφορία στη Βουλή το πόρισμα των νομικών της συμβούλων, βάσει του οποίου όπως αναφέρει της επιτρέπεται αναλάβει στρατιωτική δράση κατά της Συρίας ακόμη κι αν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αποκλείσει μια τέτοια δράση.

Δημοσιοποίησε επίσης υλικό της Κοινής Επιτροπής Πληροφοριών για την επίθεση της 21ης Αυγούστου, η οποία συμπεραίνει ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έγινε χρήση χημικών όπλων· λέει ότι είναι «πολύ πιθανό» να ευθύνεται το καθεστώς Άσαντ και υπάρχουν «ορισμένες» πληροφορίες που υποδηλώνουν ότι αυτό συνέβη.

Εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ διευκρίνισε ότι επιτρέπεται στο Λονδίνο να πραγματοποιήσει «μια στοχευμένη στρατιωτική επέμβαση» στη Συρία «βάσει του δόγματος της επέμβασης για ανθρωπιστικούς λόγους», ακόμη και στην περίπτωση που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μπλοκάρει μια τέτοια δράση.

«Η θέση της κυβέρνησης όσον αφορά την νομιμότητα οποιασδήποτε δράσης δείχνει σαφώς ότι αν η δράση αποκλειστεί στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα εξακολουθήσει πάντα να επιτρέπεται στην Βρετανία -βάσει του δόγματος της επέμβασης για ανθρωπιστικούς λόγους- να πάρει έκτακτα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης μιας στοχευμένης στρατιωτικής επέμβασης προκειμένου να ελαφρύνει τα βάσανα των ανθρώπων στην Συρία» δήλωσε ο εκπρόσωπος μετά τη δημοσιοποίση του πορίσματος των νομικών συμβούλων.

«Αν μπλοκαριστεί η δράση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα εξακολουθήσει να επιτρέπεται στην Βρετανία βάσει του Διεθνούς Δικαίου να λάβει έκτακτα μέτρα προκειμένου να ελαττώσει την κλίμακα της υπερβολικής ανθρωπιστικής καταστροφής στην Συρία» αναφέρεται επίσης σε αντίγραφο της νομικής θέσης της βρετανικής κυβέρνησης.

Υπό τις συνθήκες αυτές, προστίθεται στο κείμενο, «μία στρατιωτική επέμβαση για να πληγούν συγκεκριμένοι στόχοι με σκοπό την αποτροπή και την διακοπή περαιτέρω επιθέσεων αυτού του είδους θα ήταν απαραίτητη και αρμόζουσα και ως εκ τούτου νομικά αιτιολογημένη».

«Επίσης έχουμε ένα περιορισμένο αλλά αυξανόμενο σώμα από πληροφορίες, οι οποίες υποστηρίζουν την εκτίμηση ότι το καθεστώς ήταν υπεύθυνο για τις επιθέσεις και ότι αυτές έγιναν για να βοηθήσουν στο να απαλλαγούν στρατηγικά μέρη της Δαμασκού από την αντιπολίτευση» επισημαίνεται ακόμη στο κείμενο.

Αναδιατάσσει τις στρατιωτικές δυνάμεις του ο Μπασάρ αλ Άσαντ

Στο μεταξύ, όπως μεταδίδεται από τη Δαμασκό, οι δυνάμεις του προέδρου της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ μετακίνησαν πολλούς πυραύλους Scud και δεκάδες εκτοξευτήρες από μια βάση στα βόρεια της Δαμασκού, πιθανότατα για να τους προστατεύσουν από ένα ενδεχόμενο πλήγμα από τη Δύση, ανέφεραν πηγές της αντιπολίτευσης.

Η απομάκρυνση των πυραύλων από τους πρόποδες του όρους Καλαμούν, μιας από τις πιο στρατιωτικοποιημένες περιοχές της Συρίας, φαίνεται ότι έγινε στο πλαίσιο μιας περιορισμένης αναδιάταξης των οπλικών συστημάτων για προληπτικούς λόγους, σύμφωνα με διπλωμάτες από τη Μέση Ανατολή που μίλησαν στο πρακτορείο Ρόιτερς.

Σύμφωνα με αυτούς, οι μάχες σε κεντρικούς οδικούς άξονες και οι επιδρομές των ανταρτών παρεμπόδισαν την εκκένωση των εκατοντάδων βάσεων του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας που είναι διάσπαρτες στη χώρα.

Πηγές των ανταρτών είπαν ότι είδαν να απομακρύνονται δεκάδες κινητοί εκτοξευτήρες πυραύλων Scudαπό τη βάση της 155ης Ταξιαρχίας η οποία βρίσκεται στο δυτικό άκρο του αυτοκινητόδρομου που οδηγεί στη Χομς.

Οι ανιχνευτές των ανταρτών ανέφεραν ότι είδαν πυραύλους τυλιγμένους με προστατευτικά και φορτηγά που μετέφεραν ρουκέτες και άλλο εξοπλισμό.

Περισσότεροι από 20 πύραυλοι Scud, που έχουν βεληνεκές άνω των 300 χιλιομέτρων, εκτοξεύτηκαν φέτος από τη βάση του Καλαμούν και ορισμένοι έπληξαν το Χαλέπι ή και ακόμη βορειότερες περιοχές.

Η βάση αυτή περιλαμβάνεται στον κατάλογο των προτεινόμενων στόχων που παρουσιάστηκε από μέλη του Εθνικού Συριακού Συνασπισμού σε αντιπροσώπους της Δύσης, στην Κωνσταντινούπολη, στις αρχές της βδομάδας, πρόσθεσαν οι πηγές της αντιπολίτευσης.

Κάτοικοι της πρωτεύουσας και πηγές της αντιπολίτευσης υποστήριξαν επίσης ότι το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού έχει απομακρυνθεί από τα κτίρια όπου στεγάζονται τα Γενικά Επιτελεία του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας, στην κεντρική Δαμασκό.

Στο Καλαμούν, ένας ακτιβιστής που δήλωσε ότι ονομάζεται Άμερ αλ Καλαμούνι, είπε τηλεφωνικά στο Ρόιτερς ότι «το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού της βάσης φαίνεται ότι έφυγε».

Ο λοχαγός της μονάδας Ταχρίρι αλ Σαμ των ανταρτών, Φιράς Μπιτάρ, ο οποίος κατάγεται από το Καλαμούν, υποστήριξε ότι άλλες δύο βάσεις που διαθέτουν πυραύλους, στην ίδια περιοχή, έχουν αρχίσει να τους μεταφέρουν αλλού, ενδεχομένως κοντά στη Χομς.

Άλλες πηγές εκτιμούν ότι πιθανότατα έχει εκκενωθεί άλλη μια βάση πυραύλων στη Σάχια, στα νότια της πρωτεύουσας. Ένας διοικητής της ταξιαρχίας Ανσάρ αλ Ισλάμ των ανταρτών είπε ότι από τη βάση αυτή βάλλονταν αδιάκοπα τα νότια προάστια της Δαμασκού, αλλά από την Τετάρτη έχουν σταματήσει τα πάντα, γεγονός που αφήνει να εννοηθεί ότι η βάση είναι πλέον άδεια.