[γεύσεις της εποχής] Τυριά των Κυκλάδων

Πάρος, Νάξος, Ιος, Σαντορίνη, Αμοργός, Σίφνος, Σίκινος, Μικρές Κυκλάδες, Δονούσα, Σχοινούσσα, Ηρακλειά και Κουφονήσια. Η γλυκιά γεύση του ανθότυρου που παράγεται στα νησιά των Κυκλάδων κρύβει όλο τον πλούτο της ελληνικής φύσης, ενώ το κεφαλοτύρι διαφέρει από νησί σε νησί καθώς η γεύση του εξαρτάται όχι μόνο από τα αρώματα του κάθε τόπου, αλλά και από τη συνταγή του κάθε τυροκόμου, το αλάτισμα και τους τρόπους ωρίμασης. Στα περισσότερα κυκλαδονήσια εξάλλου σερβίρεται κοπανιστή (ΠΟΠ), ένα μαλακό τυρί με υφή αλοιφής και πιπεράτη γεύση.

Αρσενικό Σικίνου. Γλυκό υποκίτρινο μαλακό τυρί από φρέσκο κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα και ορό τυρογάλακτος. Αρσενικό όμως παράγεται και στη Νάξο, ένα κεφαλοτύρι με δυνατή γεύση από αιγοπρόβειο φρέσκο γάλα που ωριμάζει μέσα σε μούργα λαδιού. Εκεί θα βρείτε και θηλυκοτύρι, ένα λευκό βελούδινο τυρί με ισορροπημένη αλμύρα και λίγα λιπαρά.

Ασκοτύρι ή σκοτύρι Ιου. Μαλακό κατσικίσιο τυρί με πικάντικη γεύση και άρωμα από θρούμπι, που ωριμάζει μέσα σε κατσικίσιους ασκούς. Μπορεί κανείς να το βρει και στην Τζια.

Βραστό τυρί Ανάφης. Παράγεται από ορό τυρογάλακτος και από φρέσκο κατσικίσιο ή πρόβειο γάλα. Αφού στεγνώσει, βυθίζεται σε βραστό αλατισμένο νερό και στη συνέχεια αφήνεται πάλι στον ήλιο να στεγνώσει και να σκληρύνει.

Γραβιέρα Νάξου. Πολυβραβευμένη αγελαδινή γραβιέρα ΠΟΠ 5ετούς ωρίμασης που θυμίζει έντονα παρμεζάνα. Εξίσου ενδιαφέρουσα, ελαφρά αλμυρή, πικάντικη και βουτυράτη είναι και η γραβιέρα Τήνου.

Καλάθι Κιµώλου. Λευκό μαλακό τυρί που στραγγίζεται μέσα σε καλαθάκι και τρώγεται φρέσκο ή ξηρό και θεωρείται ένα από τα καλύτερα προϊόντα της περιοχής.

Κεφαλίσιο Σπηλιάς Μήλου ή µηλαίικο. Σκληρό κίτρινο τυρί που αλείφεται με τη μούργα του ελαιολάδου και ωριμάζει σε κεραμικά δοχεία για 6-12 μήνες. Εχει μια σκουρόχρωμη επικάλυψη που αφαιρείται πριν από την κατανάλωση.

Μαλαξιά ή αρµεξιά Ανδρου. Φρέσκο μαλακό τυρί με απαλή υπόξινη γεύση, συνήθως από πλήρες αγελαδινό γάλα από το πρωινό άρμεγμα. Επίσης, από αρμεξιά που αλατίζεται γίνεται το βολάκι, το οποίο πλάθεται σε σχήμα μαστού και κατόπιν κρεμιέται μέχρι να στεγνώσει, ενώ με πίεση της αρμεξιάς ανάμεσα σε δύο πέτρες, μέχρι να χάσει τα υγρά της, φτιάχνουν την πετρωτή.

Μανούρα Σίφνου. Αποβουτυρωμένο μαλακό λευκό τυρί από αιγοπρόβειο γάλα. Τρώγεται φρέσκια, ανάλατη, αλατισμένη και «γυλωμένη», που έχει ωριμάσει δηλαδή μέσα σε γύλη (οινολάσπη), η οποία της χαρίζει ένα ιδιαίτερο άρωμα.

Ξινοµυζήθρα Μυκόνου. Μαλακό τυρί που λέγεται και τροβολιά. Αφού το αφήσουν να ξεραθεί για αρκετές εβδομάδες μέχρι να γίνει σκληρό σαν πέτρα, γίνεται το ξινότυρο που χρησιμοποιείται για τρίψιμο.

Σαν Μιχάλη Σύρου. Κίτρινο αγελαδινό τυρί –πήρε το όνομά του από το ομώνυμο βουνό του νησιού –με πλούσια πικάντικη γεύση.

Τουλουµοτύρι Πάρου. Μαλακό, κοκκώδες, πολύ πικάντικο και πιπεράτο κατσικίσιο τυρί που ωριμάζει μέσα σε αναποδογυρισμένο δέρμα κατσίκας (τουλούμι).