Αναζήτηση
Μια γυναίκα καλωσορίζει τους επισκέπτες στην είσοδο του Μουσείου Μπενάκη και αφηγούμενη ένα παραμύθι με θέμα το πιστεύω της ζωής τούς οδηγεί στο αίθριο. Εκεί καλούνται, εφόσον το επιθυμούν, να λιθοβολήσουν έναν κύριο που φανερώνει κάτι το σκοτεινό, το κακό. Απέναντι, στα τραπέζια του καφέ, μια παρέα με τους Σάββα Μιχαήλ, Θόδωρο Γεωργίου, Πέπη Ρηγοπούλου συζητά για τη δημοκρατία, τον μαρξισμό, την πολιτική.
Εικόνες που αντικρίζει ο επισκέπτης μιας θεατρικής εγκατάστασης με είκοσι ανθρώπινα εκθέματα που έχουν κάτι να μας πουν για ζητήματα όπως η ζήλεια, η χαρά, η ουτοπία, το έλεος, η θρησκεία. Εργα τέχνης από σάρκα και οστά που βρίσκουν καταφύγιο στο Μουσείο Μπενάκη ή αλλιώς στο Μουσείο Ανθρώπινης Συμπεριφοράς.
Σαν μια χαρτογράφηση της ανθρώπινης ύπαρξης μοιάζει το μουσείο στην καρδιά της πόλης που δημιούργησε ο Νίκος Διαμαντής και το θέατρο Σημείο – με 40 συντελεστές – για το Φεστιβάλ Αθηνών. Τα εκθέματά του περιμένουν τον κόσμο σε χώρους μη εκθεσιακούς, στις τουαλέτες, στο αίθριο, στα μπαλκόνια, στο μηχανοστάσιο, στο εστιατόριο, στον ανελκυστήρα.
Με κίνηση, λόγο, μουσική, ήχους αναπαράγουν σπαράγματα συμπεριφορών και δραστηριοτήτων. Τοποθετώντας έναν καθρέφτη απέναντι σε κάθε επισκέπτη αλλά και σε ολόκληρη την κοινωνία.
«Σε μια εποχή κρίσης διατυπώνουμε ερωτήματα για την προσωπική και συλλογική μας πορεία. Θελήσαμε κι εμείς μέσα από αυτά να μιλήσουμε για τις δυνατότητες που έχουμε να ξανασταθούμε στα πόδια μας», λέει στα «ΝΕΑ» ο Νίκος Διαμαντής.
Είναι ένας τρόπος, όπως λέει, να ξανακοιτάξουμε εντός και γύρω μας. Να αναγνωρίσουμε σε αυτά τα εκθέματα τον εαυτό μας, τη γειτονιά μας, τους φίλους μας. Να προβληματιστούμε για τον τρόπο που αντιδρούμε και σκεφτόμαστε.
«Θέτουμε ουσιαστικά ερωτήματα που αφορούν κυρίως το τι είναι ο άνθρωπος. Οδηγούμαστε στον σπινθήρα της ζωής μέσα από λοξά κοιτάγματα διαφόρων θεμάτων», σχολιάζει ο σκηνοθέτης, ηθοποιός, ιδρυτής του θεάτρου Σημείο και καθηγητής του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Στόχος είναι να δημιουργηθεί μια παραδειγματική κιβωτός με υλικό που περιλαμβάνει λογοτεχνικά και φιλοσοφικά κείμενα, ποιήματα, συνεντεύξεις, προφορικές παραδόσεις, θεατρικά έργα, τραγούδια… Μαζί με πρωτότυπα κείμενα των Κάλλιας Παπαδάκη, Γιάννη Τζανετάκη, Στέλιου Χατζηαδαμίδη.
Για ποιον λόγο όλα αυτά συμβαίνουν σε μουσείο; «Το μουσείο είναι ήδη μια κιβωτός όπου ο άνθρωπος μέσα από την τέχνη συνομιλεί με τους γύρω του και θέτει ερωτήματα. Πήραμε λοιπόν αυτή την κιβωτό ερωτημάτων και στη φόδρα της, στους κρυφούς της χώρους, αναπτύξαμε ένα δίκτυο δραστηριοτήτων όπου ο θεατής σκιαγραφεί και συνδέει σχέσεις, πρόσωπα, δραστηριότητες, θέματα. Χαράσσοντας παράλληλα τη δική του πορεία», απαντά.
Τρεις άνθρωποι πλένουν ρούχα σε ένα πλατύσκαλο στο μουσείο διατυπώνοντας τους προβληματισμούς τους για τη συμπεριφορά της κοινωνίας απέναντι σε ανθρώπους της τρίτης ηλικίας. Είναι το έκθεμα με θέμα τη «συγγνώμη».
Στον επάνω όροφο, στο μηχανοστάσιο, το έκθεμα του «ζώου» μεταφέρει τη γνώμη των ζώων για τον τρόπο που τα εκμεταλλεύεται ο άνθρωπος. Στο αμφιθέατρο, δε, ο επισκέπτης ακούει ένα κείμενο για τη μνήμη.
Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα εκθέματα είναι μια εικαστική εγκατάσταση – ίδια σε κάθε έκθεμα: ενας σταυρός (σύμβολο δυνατό που φανερώνει το βάθος της ζωής) με ένα ρυζόχαρτο (σύμβολο του εύθραυστου της ζωής).
