Αναζήτηση
Τι είναι όλο αυτό το χιόνι που έρχεται από τη Νέα Υόρκη; Είναι αυτό που καλύπτει τη βρωμιά και τη διαφθορά του σύγχρονου κόσμου και φανερώνει τον διττό χαρακτήρα της ίδιας της ζωής. Δημιουργώντας έτσι ένα ονειρικό τοπίο που έπλασε με τη φαντασία του ο Σλάβα Πολούνιν. Και το μεταφέρει με τη βοήθεια των οπτικών εφέ στο Παλλάς από την Τετάρτη.
Τι άλλο θα περίμενε κανείς από έναν ιδιόρρυθμο, ευρηματικό δημιουργό, το παράδοξο – και ελληνικό, επιμένει – του οποίου αρχίζει από το ίδιο του το όνομα; Στα ρωσικά, λέει, Σλάβα και Πολούνιν σημαίνουν «δόξα» και «απολλώνιος» ή όλο μαζί: «Δόξα στον Απόλλωνα» – όπως το θέλει ο ίδιος.
«Το επώνυμο Πολούνιν έχει σχέση με τον θεό Απόλλωνα. Μου αρέσει αυτή η σύμπτωση, όπως και το ότι η μιμική που υπηρετώ έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Υπάρχει μια αλήθεια πάνω στην οποία έχτισα έναν γλυκό, συμπαθητικό, ζωτικό προσωπικό μύθο. Τώρα πια, βέβαια, όλοι με γνωρίζουν ως «ο κλόουν Σλάβα»», λέει στα «ΝΕΑ» ο ρώσος μίμος και σκηνοθέτης, που δηλώνει ωστόσο πιο κοντά στον θεό Διόνυσο καθώς η ροπή του προς τη διασκέδαση είναι έμφυτη.
«Η τέχνη μου, η μιμική, κατάγεται από την αρχαία Ελλάδα και επιχειρεί μέχρι σήμερα να ενώσει στη σκηνή το τραγικό με το κωμικό», λέει. Στα χνάρια της βαδίζει και εκείνος. Οσο εντυπωσιακή και ξεκαρδιστική κι αν είναι η παράστασή του, κρύβει ευαισθησίες και αγγίζει ευαίσθητες χορδές, πιάνοντας απροετοίμαστο τον θεατή που απολαμβάνει το παραμυθένιο σόου.
«Είναι σαν το δάκρυ ενός κλόουν που κυλάει πλάι στο φωτεινό χαμόγελό του». Αυτόν τον ορισμό δίνει ο Σλάβα για το «Snowshow». Το ζήτημα είναι να φτάνει βαθύτερα, στα ουσιώδη. Διότι, όπως εξηγεί, ακόμη και η οικονομική κρίση εμφανίζεται όταν οι άνθρωποι ασχολούνται με όσα πλασματικά χρίζουν «ανάγκες» τους.
«Δεν μπορώ να κατανοήσω ως δουλειά το να χτίζεις φούσκες στο χρηματιστήριο και να συνεργάζεσαι με τράπεζες. Δουλειά ή απασχόληση είναι να φτιάχνεις σπίτια, παπούτσια, ψωμί, να ζωγραφίζεις πίνακες. Φοβάμαι πως η τέχνη, από μόνη της, δεν είναι ικανή να νικήσει την ανθρώπινη βλακεία. Μπορεί όμως να την αναγνωρίσει, να τη στηλιτεύσει», λέει ο Πολούνιν που από τη δεκαετία του ’80 έως σήμερα έχει δημιουργήσει περισσότερες από 30 παραγωγές, μαζί με φεστιβάλ παντομίμας και δρόμου.
«Είναι στο χέρι σου να μη συμμετέχεις ως αναλώσιμο ανθρώπινο προϊόν στην κρεατομηχανή που ονομάζουμε ηλιθιωδώς «σύγχρονος κόσμος». Το μυστικό είναι να δεις τα σημαντικά, την οικογένεια, τους φίλους σου. Το γέλιο, η ευτυχία είναι αντίδοτα απέναντι στη θλίψη της ουτοπίας. Γιατί ουτοπία είναι το ότι θα γίνουμε δήθεν ευτυχισμένοι συσσωρεύοντας στο μυαλό μας άχρηστες πληροφορίες και στις τσέπες μας χαρτονομίσματα».
Το «Slava’s Snowshow» καθρεφτίζει αυτή την άποψη του δημιουργού του, ότι δηλαδή ήρθε η ώρα να ξεχωρίσουμε τα ασήμαντα από τα σημαντικά και να κρίνουμε αν όσα διαθέτουμε μας κάνουν ευτυχισμένους. Ολα αυτά μαγειρεμένα με γλυκόπικρο χιούμορ…
«Επιχειρούμε να μιλήσουμε για τα μεγάλα και σημαντικά. Για την αγάπη, την ευτυχία, τη χαρά, τον πόνο, την εγκατάλειψη, τη μοναξιά, τη φιλία, την πίστη, την ελπίδα. Πολλές φορές, υποτιμάμε τα ουσιώδη. Αγνοούμε την άδολη και αυθεντική χαρά αλλά και τα ουσιαστικά προβλήματα, με αποτέλεσμα να γιγαντώνονται».
Σε αυτό το οικογενειακό θέαμα, για όλες τις ηλικίες, τα παιδιά λαχταρούν το παιχνίδι με τους πολύχρωμους πιγκουίνους και τις χιονόμπαλες που τους πετούν. Μαζί με τους ενηλίκους ανεβαίνουν στη σκηνή, συμμετέχουν στη δράση, ενώ που οι κλόουν ίπτανται, οι σκούπες σκουπίζουν μόνες τους και οι ομπρέλες στροβιλίζονται καταβρέχοντας το κοινό.
«Ρίξαμε το μεγαλύτερο βάρος στους ενηλίκους, γιατί στην εποχή μας αυτοί έχουν ανάγκη από βοήθεια για να νιώσουν ευτυχισμένοι» λέει ο Σλάβα Πολούνιν.
Φρόντισε λοιπόν οι κλόουν του να προκαλούν το κοινό να σκεφτεί, να νιώσει, να χαρεί, να συγκινηθεί, διότι η μιμική στηρίζεται στα συναισθήματα και οι κλόουν βοηθούν τους ανθρώπους να τα εκφράσουν δίχως ενοχές.
Εριξε επίσης το μπαλάκι στο κοινό που καλείται να δώσει φινάλε στη διαδραστική παράσταση. Καθώς το τέλος της δεν έχει βρεθεί ακόμη, παρά το γεγονός ότι εδώ και 25 χρόνια συγκαταλέγεται στα «must-see» δρώμενα της Νέας Υόρκης και περιοδεύει ανά τον κόσμο.
Το φινάλε λοιπόν είναι αυτό που δίνουν κάθε φορά οι θεατές, ακόμη και αν αυτό φτάνει στο ακραίο. Σε κάποια παράσταση οι θεατές αρνήθηκαν να φύγουν από το θέατρο και έμειναν εκεί μέχρι το επόμενο πρωί! Μια άλλη φορά, στη Ρωσία οι θεατές αγκάλιαζαν τον Σλάβα επί δύο ώρες.
Τι υποδηλώνει όμως το χιονισμένο τοπίο; «Το χιόνι είναι ο πρωταγωνιστής του σόου», μας λέει. «Συμβολίζει για μένα την πατρίδα μου, τη Ρωσία, και τις πιο δυνατές παιδικές μνήμες μου. Επίσης συμβολίζει την ίδια τη ζωή, τον διττό, πολύπλοκο χαρακτήρα της. Το χιόνι μοιάζει με το φόρεμα της νύφης, με την εξωτερική ομορφιά, την απαλότητα, την αγνότητα, που μέσα του όμως «κρύβει» έναν άνθρωπο σαν εμάς. Μία γυναίκα εν προκειμένω, με όλα τα βιώματα και τα αισθήματά της, καλά και κακά».
Την παράσταση κλέβουν πιγκουίνοι. Οι οποίοι δεν είναι σαν αυτούς που γνωρίζουμε. Τα χρώματά τους είναι πράσινα και κίτρινα. «Μοιάζουν με πιγκουίνους. Δεν ξέρω τελικά αν είναι. Το κίτρινο είναι το σύμβολο της τρέλας, της εσωστρέφειας, της μελαγχολίας, δηλαδή βασικών συστατικών της ζωής. Το ανοιχτό πράσινο αντικατοπτρίζει τη χαρά, την ευτυχία, το γέλιο, την ανεμελιά, την ελπίδα. Εδωσα στο κίτρινο και στο πράσινο δύο ακραίους ανταγωνιστικούς ρόλους. Υπάρχει η κίτρινη και η πράσινη ομάδα κλόουν. Από τη μια οι σκεπτικιστές και από την άλλη οι παρορμητικοί απρόβλεπτοι. Ολοι μαζί, είναι τα κύτταρα που συνθέτουν μια ενιαία ανθρώπινη οντότητα».
Ο Σλάβα Πολούνιν έχει ιδρύσει μία ομάδα στην οποία βρήκαν στάγη σύγχρονοι κλόουν. Την ομάδα αυτή την έχει ονομάσει «Ακαδημία των ηλιθίων».
«Η Ακαδημία είναι ένας σύνδεσμος που ενώνει τους μεγαλύτερους ηλιθίους του κόσμου. Εχουμε διοίκηση, κάνουμε συνέδρια. Στόχος είναι να αποδείξουμε ότι ξέρουμε κάτι παραπάνω από τους λεγόμενους έξυπνους: τον δρόμο για την ευτυχία. Η Ακαδημία των Ηλιθίων είναι μία εναλλακτική πρόταση – παρέμβαση στη δήθεν αντικειμενική αλήθεια. Είναι αντίσταση στον παρεμβατισμό και την αλαζονεία της κάθε πολιτικής, οικονομικής ή πνευματικής εξουσίας, καθώς και μια σαφής απάντηση στον πολυάσχολο «έξυπνο» άνδρα με τον χαρτοφύλακα και το κουστούμι».
Ποιοι είναι ηλίθιοι τελικά; Οσοι δεν ενδοσκοπούν λιγάκι, όσοι παλεύουν με φαντάσματα που οι ίδιοι εφευρίσκουν, όσοι ανάγουν τη ματαιότητα σε τρόπο ζωής. Αυτοί όμως είναι βαρετοί και επιζήμιοι ηλίθιοι. Στην Ακαδημία μας δεν θα τους δεχόμασταν ποτέ. Εμείς επιλέγουμε τους χαρούμενους, τους καλοσυνάτους, τους ευτυχισμένους ηλίθιους.
