Στους τουρίστες που σκοπεύουν να επισκεφθούν την Κόστα Ρίκα οι ταξιδιωτικοί οδηγοί δίνουν μερικές πρακτικές συμβουλές, όπως να πάρουν μαζί τους ελαφριά ρούχα, καπέλο, αδιάβροχο, μπότες και αντικουνουπικά. Για την Ελλάδα οι συμβουλές θα περιορίζονταν πιθανότατα σε σαγιονάρες, πετσέτα και αντηλιακό. Ασφαλώς αυτή δεν είναι η μόνη διαφορά που χωρίζει μια τροπική χώρα της Λατινικής Αμερικής από μια μεσογειακή χώρα της Ευρώπης. Οι ομοιότητες ωστόσο είναι περισσότερες από όσες θα μπορούσε να φανταστεί κανείς. Και όπου υπάρχουν ομοιότητες, αναπτύσσονται δεσμοί. Στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών, για παράδειγμα, μπορεί να διαβάσει κανείς ότι «το επίπεδο των διμερών σχέσεων είναι πολύ καλό» και ότι «η Ελλάδα υποστηρίζει την ειρηνική διευθέτηση της διαφοράς που αφορά τα δικαιώματα ναυσιπλοΐας στον ποταμό Σαν Χουάν, σημείο οριοθέτησης μεταξύ Κόστα Ρίκα και Νικαράγουας».

Η νεοελληνική διπλωματία φτάνει στα πέρατα του κόσμου – όπως και η αρχαιοελληνική γοητεία: Στην Κόστα Ρίκα υπάρχει μια πόλη που λέγεται Grecia (Ελλάδα), μια δεύτερη με το όνομα Atenas (Αθήνα), μια τρίτη που από τους ιδρυτές της βαφτίστηκε Esparza (Σπάρτη). Αλλά δεν πρόκειται μόνο για φόρο τιμής σε έναν φωτοδότη πολιτισμό. Τη χρονιά κατά την οποία οι Ελληνες κήρυτταν την Επανάσταση ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι Κοσταρικανοί ακολουθούσαν το παράδειγμα των Μεξικανών κηρύσσοντας την ανεξαρτησία τους από τους ισπανούς κονκισταδόρες. Ηταν μια ιστορική σύμπτωση που δεν την ξέχασε τέσσερα χρόνια αργότερα ο τότε πρόεδρος της χώρας Χοσέ Ραφαέλ ντε Καλέγκος ι Αλβαράδο, όταν βάφτιζε «Ελλάδα» το τρίτο καντόνι της βόρειας επαρχίας Αλαχουέλα και έδινε το ίδιο όνομα στη νεοϊδρυθείσα πρωτεύουσα.

ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ. Ολα αυτά συνέβαιναν τον μακρινό 19ο αιώνα, την εποχή των εθνικών επαναστάσεων και της διάλυσης των μεγάλων αυτοκρατοριών. Με το πέρασμα του χρόνου οι ομοιότητες απλώθηκαν σε δύο πολιτικά πρόσωπα που καθένα με τον τρόπο του σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία των χωρών τους. Ο ένας είναι ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας Γιώργος Παπανδρέου. Ο δεύτερος είναι ο Οσκαρ Αρίας, πρώην πρόεδρος της Κόστα Ρίκα με δύο θητείες. Ασφαλώς είναι ήσσονος σημασίας το γεγονός ότι και οι δύο πολιτικοί είναι σοσιαλιστές, ότι πέρασαν από τα θρανία της London School of Economics ή ότι και οι δύο περιλαμβάνονται στο λήμμα των «πολιτικών οικογενειών» της Wikipedia (αν και ο Αρίας δεν είναι εγγονός και γιος πρωθυπουργού, αλλά απλώς αδελφός του προσωπάρχη του προεδρικού μεγάρου τον οποίο είχε διορίσει ασφαλώς ο ίδιος όταν ήταν πρόεδρος).

Υπάρχει, όμως, μια ομοιότητα πέρα και πάνω από τις συμπτώσεις, μια κοινή μοίρα που μοιάζει με καπρίτσιο της τύχης: και οι δύο πολιτικοί άνδρες κατηγορήθηκαν ότι εγκατέλειψαν τις αρχές της σοσιαλδημοκρατίας για να ακολουθήσουν νεοφιλελεύθερες πολιτικές – «πούλησαν την ψυχή του κόμματος», όπως θα το είχε διατυπώσει μια ελληνίδα βουλευτής γνωστή για την προσήλωσή της στην ιδεολογική ορθοδοξία.

Η τελευταία λέξη ανήκει ασφαλώς στην Ιστορία. Ο Αρίας, πάντως, χρεώνεται (ή θα πιστωθεί), μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι άλλαξε το παραγωγικό μοντέλο της Κόστα Ρίκα επιχειρώντας να μετατρέψει μια αγροτική οικονομία που βασιζόταν παραδοσιακά στην (καθόλου πρωτότυπη) καλλιέργεια της μπανάνας και του καφέ σε μια δυναμική οικονομία που αναζήτησε διεξόδους ανάπτυξης στην καλλιέργεια εξωτικών ανθέων και στον τουρισμό. Η στάμπα του «νεοφιλελεύθερου» ακολουθεί από εκείνη την πρώτη του θητεία (1986-1990) τον Αρίας, πράγμα που δεν τον εμπόδισε να εκλεγεί και πάλι πρόεδρος 16 χρόνια αργότερα, για να τον διαδεχθεί η σημερινή πρόεδρος Λάουρα Τσιντσίγια, μια γοητευτική 50χρονη γυναίκα. Κανένας δεν γνωρίζει αν η σχέση ανάμεσα στους δύο ηγέτες θα εμπλουτιστεί με ακόμη μία ομοιότητα. Ούτε τι είδους χώρα θα είναι τότε η Ελλάδα.

ΤΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ. Το μέλλον της Κόστα Ρίκα φαίνεται πάντως να είναι περισσότερο προβλέψιμο. Γιατί το «μαργαριτάρι της Καραϊβικής» δεν είναι μόνο μια εξωτική χώρα με υπέροχα τροπικά δάση που θέλουν μπότες, καπέλο και αδιάβροχο για να τα απολαύσεις ή πανέμορφες παραλίες. Κατά κάποιον τρόπο, είναι μια «Δανία του Νότου», αλλά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Η Κόστα Ρίκα περιλαμβάνεται στις 22 παλαιότερες δημοκρατίες του κόσμου, η πράσινη ανάπτυξη δεν αποτελεί πολιτικό σύνθημα ούτε διακαή πόθο, αλλά μια πραγματικότητα τόσο προσοδοφόρα που εκτόπισε ακόμη και τις εξορύξεις πετρελαίου, οι οικοτουριστικές μονάδες της είναι πρότυπα παροχής τουριστικών υπηρεσιών, ενώ τα εθνικά πάρκα (χωρίς απίθανα αυθαίρετα, περίεργους αποχαρακτηρισμούς κτλ.) καλύπτουν το 27% της συνολικής επιφάνειας. Ο κ. Παπανδρέου επισκέπτεται μια χώρα το μότο της οποίας είναι «αγνή ζωή» και τα τελευταία χρόνια βρίσκεται στην κορυφή όλων των δεικτών μέτρησης της ευτυχίας. Οι Κοσταρικανοί δηλώνουν αυθόρμητα ευτυχείς σε ποσοστό άνω του 85% και αναδεικνύονται πρώτοι στον «Happy Planet Index» ακόμη και όταν για τον τίτλο απαιτείται, εκτός από καλή διάθεση, υψηλό προσδόκιμο ζωής και χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα.

Οπως συμβαίνει εσχάτως στις Συνόδους της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, η Γηραιά Ηπειρος υποεκπροσωπείται. Αυτό σημαίνει όμως ότι το πεδίο για το brand name «Κόστα Ρίκα της Ευρώπης» είναι ελεύθερο.

Τελευταία Νέα