ΘΡΙ ΜΑΪΛ ΑΪΛΑΝΤ

Το πρώτο και χειρότερο ατύχηµα στις ΗΠΑ

28 Μαρτίου του 1979. Η ηµέρα που σηµειώθηκε το πρώτο µεγάλοπυρηνικό ατύχηµαστην ανθρώπινη ιστορία,και το χειρότεροστην ιστορία της αµερικανικής πυρηνικής βιοµηχανίας. Ο σταθµός πυρηνικής ενέργειας του Θρι Μάιλ Αϊλαντ, του Νησιού των Τριών Μιλίων στηνΠενσιλβάνιατων ΗΠΑ,περιελάµβανε δύο αντιδραστήρες πεπιεσµένου ύδατος (PWR) των 900 µεγαβάτ. Μια αλληλουχία τεχνικών προβληµάτων και ανθρώπινων λαθών προκάλεσεβλάβη στο σύστηµα ψύξης µε νερό τηςΜονάδας 2 – η οποία βρισκόταν τότε σε λειτουργία λιγότερο από τρεις µήνες.

Το επίπεδοτου νερούστονπυρήνατου αντιδραστήρα µειώθηκε, τµήµα των ράβδων καυσίµου υπέστησαν τήξη και ραδιενεργά αέρια απλώθηκαν στον ουρανό – απελευθερώθηκαν έωςκαι481PBqραδιενεργώναερίων, αλλά λιγότερο από 74 GBq του ιδιαίτερα επικίνδυνου ιωδίου-131. Επιθεώρηση που πραγµατοποιήθηκεέξι χρόνια αργότερα κατέδειξε πως είχε υποστεί τήξη το 45%του πυρήνα και περίπου 20 τόνοι ουρανίου είχαν κατακαθήσει στον πυθµένα του κελύφους.

Το προστατευτικό περίβληµα του αντιδραστήρα όµως επιτέλεσε σωστά τον ρόλο του και η ραδιενεργήµόλυνσητου περιβάλλοντος υπήρξε όπως επισηµαίνει η «Monde» αµελητέα. Αρκετές επιδηµιολογικές έρευνες που έχουν γίνει έκτοτε στήριξαν το πρώτο πόρισµα πως η έκλυση ραδιενέργειας από τον αντιδραστήρα δεν είχε διακριτές επιπτώσεις στη συχνότητα του καρκίνου στους κατοίκους της περιοχής.

Το ατύχηµα όµως άλλαξε τη στάση των πολιτών απέναντι στην πυρηνική ενέργεια.

ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ

Επηρέασε την υγεία εκατοµµυρίων Ευρωπαίων

Ο αντιδραστήρας Νο 4 του πυρηνικού σταθµού παραγωγής ενέργειας του Τσερνόµπιλ, στην τότε ΕΣΣ∆ και σηµερινή Ουκρανία, εκρήγνυται στη 1.23 π.µ. της 26ης Απριλίου του 1986. Πρόκειται για έναν αντιδραστήρα ζέοντος ύδατος µε επιβραδυντή γραφίτη, τύπου RBMK-1000, σοβιετικής κατασκευής, χωρίς προστατευτικό κέλυφος. Κατασκευαστικά προβλήµατα και παραβιάσεις των κανονισµών ασφαλείας προκαλούν δύο εκρήξεις, στη διάρκεια προγράµµατος ελέγχου. Στην οροφή του κτιρίου ανοίγει τρύπα, ο πυρήνας του αντιδραστήρα έρχεται σε επαφή µε το εξωτερικό περιβάλλον, µεγάλο µέρος του ουρανίου που χρησιµοποιούνταν ως καύσιµο φεύγει στον αέρα µαζί µε υπερουράνια στοιχεία και προϊόντα της σχάσης από τον πυρήνα του αντιδραστήρα. Η στήλη του καπνού φτάνει σε ύψος το ένα χιλιόµετρο, το ραδιενεργό σύννεφο εξαπλώνεται, θα επηρεάσει ολόκληρη την Ευρώπη – αλλά οι αρχές θα παραδεχθούν την αλήθεια µόνο τρεις ηµέρες µετά το τραγικό συµβάν. Για να περιοριστούν οι εκποµπές, ο κατεστραµµένος πυρήνας θα «πνιγεί» κάτω από 5.000 τόνους υλικά. Κάπου 600.000 «ρευστοποιητές» (στρατιώτες και εργάτες) από ολόκληρη την ΕΣΣ∆ θα συµµετάσχουν στον καθαρισµό και την κατασκευή µιας σαρκοφάγου. Πέραν των περίπου 30 ανθρώπων που πέθαναν εξαιτίας της έκθεσης σε ραδιενέργεια αµέσως µετά το δυστύχηµα, εκτιµάται πως λόγω της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος επηρεάστηκε η υγεία εκατοµµυρίων ανθρώπων. Μέχρι και σήµερα, το Τσερνόµπιλ παραµένει το χειρότερο πυρηνικό ατύχηµα, το µέγιστο προβλεπόµενο στην επταβάθµια ∆ιεθνή Κλίµακα Πυρηνικών Συµβάντων.

ΦΟΥΚΟΥΣΙΜΑ

Το επίπεδο σοβαρότητας, στο 5 της επταβάθµιας κλίµακας

Τη στιγµή που σηµειώθηκε ο σεισµός των 9 ρίχτερ στην Ιαπωνία, οι αντιδραστήρες 1, 2 και 3 του πυρηνικού σταθµού της Φουκουσίµα τέθηκαν αυτόµατα, όπως ακριβώς προβλεπόταν, εκτός λειτουργίας.

Οι υπόλοιποι τρεις αντιδραστήρες του βρίσκονταν ήδη εκτός λειτουργίας για λόγους συντήρησης.

Πώς έφτασε λοιπόν η Ιαπωνία και ο πλανήτης ολόκληρος να φοβάται µια πυρηνική καταστροφή; Ο λόγος είναι πως ο σεισµός και το τσουνάµι που ακολούθησε διέκοψαν την ηλεκτρική τροφοδοσία του σταθµού.

Οι ηλεκτρογεννήτριες έκτακτης ανάγκης δεν λειτούργησαν.

Κατά συνέπεια, τα συστήµατα ψύξης, που διοχετεύουν νερό ώστε να µην υπερθερµαίνονται οι ράβδοι καυσίµου στον πυρήνα των αντιδραστήρων, διαδικασία απαραίτητη ακόµα και όταν ο αντιδραστήρας είναι εκτός, έπαψαν να λειτουργούν.

Η πρώτη έκρηξη, στον αντιδραστήρα Νο 1, σηµειώθηκε µία ηµέρα µετά τον σεισµό, το Σάββατο. Οι ράβδοι καυσίµου είχαν υπερθερµανθεί, η µεταλλική τους θήκη είχε εν µέρει λειώσει. Κατασκευασµένη καθώς είναι από κράµα ζιρκονίου, αλληλεπίδρασε µε τον ατµό και δηµιούργησε ιδιαίτερα ασταθή αέρια υδρογόνου.

Οταν οι τεχνικοί απελευθέρωσαν τα αέρια, το υδρογόνο εξερράγη.

Το κτίριο του αντιδραστήρα Νο 1 κατέρρευσε. Ο πυρήνας του υπέστη µερική τήξη. Παρά τις προσπάθειες των υπευθύνων να ψύξουν τους αντιδραστήρες ρίχνοντας θαλασσινό νερό, έκρηξη σηµειώθηκε τη ∆ευτέρα και στον αντιδραστήρα Νο 3, την Τρίτη ακολούθησε ο αντιδραστήρας Νο 2, πυρκαγιά ξέσπασε την ίδια ηµέρα στον αντιδραστήρα Νο 4, νέα πυρκαγιά σηµειώθηκε στον ίδιο αντιδραστήρα την Τετάρτη.

Το επίπεδο σοβαρότητας του συµβάντος αναβαθµίστηκε από το 4 στο 5 (από τους Γάλλους στο 6) της επταβάθµιας κλίµακας, χαµηλά επίπεδα ραδιενέργειας έφτασαν µέχρι το Τόκιο, 220 χιλιόµετρα µακριά, και η κατάσταση χειροτερεύει.