Λέγεται ότι ο ορισμός του παραλόγου είναι η επανάληψη ενός πειράματος, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και κάτω από πανομοιότυπες συνθήκες, με προσδοκία διαφορετικού αποτελέσματος- πρακτική που θα είχε κάθε δικαίωμα να στηλιτεύει ο Τύπος, εάν δεν ήταν συχνά ο ίδιος ένοχος αυτού του ατοπήματος. Ο λόγος για την «προσωπική» εφημερίδα, δηλαδή το χρόνιο όραμα εκδοτών και δημοσιογράφων για τη δημιουργία ενός προϊόντος που μπορεί να συνδυάσει τόσο την έντυπη μορφή ενημέρωσης όσο και την προσαρμογή του περιεχομένου στις προτιμήσεις του κάθε αναγνώστη, με αποτέλεσμα κάθε αντίτυπο να είναι εξ ορισμού μοναδικό. Με δεδομένο ότι σήμερα κάθε αναγνώστης διαβάζει κατά μέσον όρο το εν τέταρτο της ύλης, ένα τέτοιο είδος εφημερίδας θα ικανοποιούσε (βλ. πουλούσε) σαφώς περισσότερο ενώ θα επέτρεπε καινοτομίες στην εμπορική πολιτική, με πρακτικές «στοχευμένης» ή εξατομικευμένης διαφήμισης.

Ως συνήθως, η αφετηρία για μία νέα συζήτηση περί «προσωπικής» εφημερίδας δεν εντοπίζεται σε κάποια προφανή μεταβολή στις προτιμήσεις των αναγνωστών αλλά στην πρόοδο της τεχνολογίας και, συγκεκριμένα, στις δυνατότητες της ψηφιακής εκτύπωσης. Εν ολίγοις, η ψηφιακή τεχνολογία πλησιάζει πλέον το στάδιο όπου η παραγωγή μοναδικών αντιτύπων γίνεται εφικτή, κυρίως διότι το (κάποτε αστρονομικό) σχετικό κόστος ανά αντίτυπο διαρκώς συρρικνώνεται και συγκλίνει σε αυτό των παραδοσιακών πιεστηρίων. Έτσι, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι έχει αρχίσει σειρά σχετικών πειραμάτων: οι «Washington Τimes» επιτρέπουν στους αναγνώστες να επιλέγουν μέσω Ίντερνετ την ύλη που επιθυμούν να λάβουν (αρχικά) στην εβδομαδιαία εθνικού βεληνεκούς έκδοσή τους. Αντίστοιχα, στην Ελβετία το Ταχυδρομείο δοκιμαστικά προσφέρει σε αναγνώστες τη δυνατότητα να επιλέξουνπάλι μέσω Διαδικτύου- μέχρι επτά ενότητες από διάφορες γνωστές εφημερίδες (όπως η «Washington Ρost», η αυστριακή «Der Standard» και η ελβετική «Τages-Αnzeiger») για παράδοση το επόμενο πρωί. Άλλες εφημερίδες έχουν προχωρήσει παραπέρα, όπως οι «Νew Υork Τimes» που δοκιμάζουν μία τεχνολογία ειδικών συσκευών που θα επιτρέπουν στους περαστικούς να επιλέγουν άρθρα μέσω οθόνης και να τυπώνουν μόνο αυτά που τους ενδιαφέρουν. Τέλος, κάποιοι έχουν εισέλθει στη σφαίρα του σουρεαλιστικού: ο αμερικάνικος Όμιλος ΜediaΝews σκοπεύει να προσφέρει (επί αντιτίμου!) στους αναγνώστες έναν ειδικό μίνι-εκτυπωτή ώστε να τυπώνουν οι ίδιοι τα άρθρα που επέλεξαν μέσω Ίντερνετ και να συνθέτουν την προσωπική εφημερίδα τους.

Oι θιασώτες αυτών των εγχειρημάτων ισχυρίζονται πως η όποια επένδυση θα αποσβεσθεί μέσω περισσότερων πωλήσεων (πιθανόν και με υψηλότερη τιμή φύλλου, που θα αντικατοπτρίζει τη μεγαλύτερη αξία) αλλά και ακριβότερη διαφήμιση καθώς ο διαφημιζόμενος θα γνωρίζει περισσότερα για το προφίλ και τα ενδιαφέροντα των αναγνωστών και θα επιλέγει μόνο αυτούς που εντάσσονται στο κοινό-στόχο του. Ωστόσο, δεν είναι τυχαίο που στην πλειονότητά τους οι ειδήμονες κρίνουν τούτα τα πειράματα από οριακώς αποπροσανατολιστικά έως παντελώς άστοχα. Πέραν του ότι τέτοιες προσπάθειες μπορούν θεωρητικά να λειτουργήσουν μόνο σε συνδρομητικές αγορές (και όχι σε πωλήσεις περιπτέρου), ουσιαστικά έρχονται να προσφέρουν με δυσχερέστερο τρόπο κάτι που ένα άλλο Μέσο – το Διαδίκτυο- ήδη παρέχει με ασυναγώνιστη ταχύτητα και ευκολία. Το δε πείραμα των «Νew Υork Τimes» δείχνει να αγνοεί ότι όλες οι παρεμφερείς προσπάθειες στο πρόσφατο παρελθόν (π.χ. τα κιόσκια πληροφοριών) έχουν εν πολλοίς αποτύχει. Αντίστοιχα, τα σχέδια της ΜediaΝews, πέραν του ότι συνιστούν επένδυση σε χώρο εκτός των ουσιωδών δεξιοτήτων του Τύπου, πιθανότατα θα αποδειχθούν θνησιγενή καθώς, εν κατακλείδι, απλώς μεταφέρουν το κόστος της εκτύπωσης από τον εκδότη στον καταναλωτή. Τέλος, ενδεχομένως να υπάρχει μία κρίσιμη παράμετρος που οι σχεδιαστές των διάφορων μοντέλων «προσωπικής» εφημερίδας παραδόξως αγνοούν: όσοι αναγνώστες ακόμα επιλέγουν την έντυπη εφημερίδα ως μέσο ενημέρωσης μπορεί μεν να διαβάζουν μόνο το είκοσι τοις εκατό της ύλης ωστόσο οπωσδήποτε επιθυμούν, εν είδει γοργής επισκόπησης, να έρθουν σε επαφή με τους τίτλους της λοιπής ειδησεογραφίας. Περίεργο;

Ο Κων/νος Καμάρας είναι σύμβουλος της Διεθνούς Ένωσης Εφημερίδων και μέλος Δ.Σ. του ΙΑΒ Εurope, πανευρωπαϊκού οργανισμού για τη διαδραστική επικοινωνία.

ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΦΙΚΤΗ

Η ψηφιακή τεχνολογία πλησιάζει πλέον το στάδιο όπου η παραγωγή μοναδικών αντιτύπων γίνεται εφικτή

Τελευταία Νέα