Γενετικά, οι Έλληνες είμαστε πρώτα ξαδέρφια με τους Ρουμάνους και τους κατοίκους της πρώην Γιουγκοσλαβίας, μακρινά όμως με τους Πολωνούς, τους Άγγλους ή τους Ολλανδούς. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που δημιούργησαν τον πρώτο γενετικό χάρτη της Ευρώπης, αυτό δεν είναι περίεργο…


Oι ευρωπαϊκοί πληθυσμοί έχουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ τους αλλά και σημαντικές διαφορές, λένε οι ειδικοί. Δεξιά στον χάρτη φαίνονται οι περιοχές στην Ευρώπη όπου ζουν οι πληθυσμικές ομάδες από τις οποίες αντλήθηκαν δείγματα για την επιστημονική έρευνα του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Εrasmus στην Ολλανδία. Αριστερά, στον γενετικό χάρτη, φαίνεται η σχέση που έχουν οι 23 πληθυσμικές ομάδες μεταξύ τους, αν συνδέονται δηλαδή γενετικά. Από αυτόν τον χάρτη προκύπτει και η γενετική σχέση μεταξύ των πληθυσμών της χώρας μας, της Ρουμανίας και της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

ΟΥΝΑ ΦΑΤΣΑ, ΟΥΝΑ ΡΑΤΣΑ;

Οι Έλληνες φαίνεται να έχουν πολύ μικρότερη γενετική συγγένεια με τους Ιταλούς απ΄ ό,τι με τους Ρουμάνους και τους Γιουγκοσλάβους

Σύμφωνα με τους δόκτορες Μάνφρεντ Κάιζερ και Όσκαρ Λάο, οι οποίοι δημιούργησαν τον χάρτη, ο κάθετος άξονας δείχνει τις γενετικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ Βορρά- Νότου και ο οριζόντιος τις διαφορές μεταξύ Ανατολής- Δύσης.

Η Ευρώπη εποικίστηκε τρεις φορές στο μακρινό παρελθόν και αυτό γινόταν πάντα από τον Νότο: έτσι πριν από 45.000 χρόνια έφτασαν οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι, πριν από 17.000 χρόνια συνέβη ο δεύτερος εποικισμός, ενώ η τρίτη μεγάλη μετεγκατάσταση έγινε από μετανάστες που έφεραν από την Εγγύς Ανατολή τη νέα αγροτική τεχνολογία πριν από περίπου 10.000 χρόνια. Όπως επισήμανε ο δρ Κάιζερ, οι γενετικές διαφορές που παρουσιάζουν οι σημερινοί Ευρωπαίοι αντανακλά πιθανότατα τις επιπτώσεις αυτών των τριών μεγάλων ρευμάτων εποικισμού προς την Ευρώπη.

Η χρησιμότητα

Οι ειδικοί επισημαίνουν μάλιστα πως λόγω ακριβώς αυτών των διαφορών, ίσως στο μέλλον καταστεί δυνατό να δημιουργηθεί ένα εγκληματολογικό τεστ, το οποίο θα μπορεί να απαντά στο ερώτημα από ποια χώρα προέρχεται κάποιος.

Ο γενετικός χάρτης της Ευρώπης δείχνει στους ειδικούς πως εντός της Ευρώπης διαμορφώνονται δύο κρίσιμες γενετικές διαφορές.

Η πρώτη χωρίζει τους Φινλανδούς από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους επειδή ο φινλανδικός πληθυσμός επεκτάθηκε από μια πολύ μικρή βάση (στον γενετικό χάρτη προσδιορίζονται με μπλε χρώμα) και η άλλη τους Ιταλούς από τους άλλους Ευρωπαίους (στον χάρτη προσδιορίζονται με κίτρινο χρώμα, κάτω, στο κέντρο), πιθανόν γιατί οι Άλπεις δυσχέραναν τη μετανάστευση ανάμεσα στην Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη.

«Σφραγίδες» ευρωπαϊκής προέλευσης


ΚΑΤΑ τη μελέτη τους οι ειδικοί εξέτασαν 300.000

σημεία στα οποία προκύπτουν γενετικές παραλλαγές σε 2.500

ανθρώπους. Όμως η ανάλυση αυτών των σημείων γενετικών παραλλαγών απαιτεί γενετικό υλικό σε ποσότητα μεγαλύτερη από αυτήν που διατίθεται συνήθως. Έτσι οι επιστήμονες θέλουν τώρα να εστιάσουν την προσοχή τους στην αναζήτηση των σημείων εκείνων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως «σφραγίδα» της ευρωπαϊκής προέλευσης. «Οι περιοχές του γονιδιώματος που φέρουν τα πιο ισχυρά σημάδια μπορεί να είναι εκείνες που επηρεάζονται από την εξελικτική διαδικασία», επισήμανε ο δρ Κάιζερ.

Από τα 100 πιο δυνατά σημεία, τα 17 εντοπίζονται στην περιοχή του ανθρώπινου γονιδιώματος που συνδέεται με την ανοχή στη λακτόζη- μια προσαρμογή που προέκυψε στους βοσκούς βοοειδών της Βόρειας Ευρώπης πριν από 5.000

χρόνια. Στην έρευνα συνέβαλε η Αναστασία Κουβάτση, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.