Oι πρόσφατες εξελίξεις στην Ουάσιγκτον άφησαν με ανοικτό το στόμα κάθε προσεκτικό παρατηρητή. Η ίδια κυβέρνηση Μπους που μας ψύχρανε και μας εξόργισε με την κατοχή του Ιράκ και την αδιάφορη στάση της απέναντι στο ΡΚΚ, έδωσε μια πρωτάκουστη μάχη για την Τουρκία. Υπήρξα μάρτυρας μιας παρόμοιας προσπάθειας άσκησης πίεσης το 1978, όταν η κυβέρνηση Κάρτερ πάλευε να άρει το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στην Τουρκία εξαιτίας της Κύπρου.

«Αυτή η εκστρατεία είναι πρωτοφανής», δήλωνε Τούρκος αξιωματούχος, σημειώνοντας πως ο πρόεδρος Μπους είχε διοργανώσει μια απίστευτη αντίσταση, ώστε να μην περάσει από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων το Αρμενικό Σχέδιο.

Τι έσπρωξε την κυβέρνηση Μπους σε μία τέτοια κινητοποίηση; Ας μην υπάρχουν παρερμηνείες. Η Τουρκία ουδέποτε απείλησε επισήμως την Ουάσιγκτον ότι θα κλείσει τη βάση του Ιντσιρλίκ ή θα λάβει άλλα μέτρα. Όλα τα μηνύματα διαβιβάστηκαν μέσω ανεπίσημων διαύλων και το μόνο που έλεγαν ήταν πως οι σχέσεις θα δοκιμαστούν άνευ λόγου. Είμαι βέβαιος πως η αμηχανία της κυβέρνησης Μπους επειδή δεν έχει κάνει τίποτα για το ΡΚΚ έπαιξε και αυτή ρόλο. Η αμερικανική κυβέρνηση δεν ήθελε να δει το Αρμενικό Σχέδιο στη λίστα με τις «αμαρτίες» της. Εν ολίγοις, η κατάσταση δυσκολεύει την Άγκυρα να αντιδράσει εναντίον της κυβέρνησης Μπους.

Πώς θα βλάψει την Τουρκία η αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από το αμερικανικό Κογκρέσο; Η υιοθέτηση του σχεδίου από την επιτροπή και τη Βουλή δεν το καθιστά δεσμευτικό για τον Λευκό Οίκο. Παραμένει μία «άποψη» που αντανακλά «τα συναισθήματα του Κογκρέσου». Γι΄ αυτό και δεν θα πάει ποτέ στη Γερουσία. Ο Λευκός Οίκος δεν θα αναγκαστεί να εφαρμόσει τίποτε από όσα λέει το σχέδιο. Παρά τη μη δεσμευτική του φύση, ωστόσο, το γόητρο της Τουρκίας θα πληγεί σημαντικά. Οι αρμενικοί ισχυρισμοί θα κερδίσουν αξιοπιστία. Η Τουρκία θα πληγεί κι ας μην υποστεί καμία οικονομική απώλεια. Ο λόγος για όλα αυτά θα είναι η οκνηρή στάση που κράτησε για χρόνια. Η Άγκυρα πρέπει να σταματήσει να ρίχνει τις ευθύνες σε άλλους και να παραδεχθεί ότι είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για τις συνέπειες.

Το σχόλιο του Τούρκου δημοσιογράφου Μεχμέτ Αλί Μπιράντ δημοσιεύτηκε στην «Τurkish Daily Νews».