ΓΝΩΡΙΖΩ ότι αυτά που σήμερα σημειώνω είναι αυτονόητα για όλους όσοι ασχολούνται με την ανασυγκρότηση μεγάλων περιοχών, ύστερα από εκτεταμένη καταστροφή. Είναι όμως χρήσιμο να διατυπωθούν. Είναι ώς τώρα φανερό ότι η κυβέρνηση έχει αναγάγει την «ανασυγκρότηση» της Πελοποννήσου σε ζήτημα άκρας προτεραιότητας. Όλοι εύχονται η επιχείρηση «ανακούφισης» να επιταχυνθεί με αίσθημα και σχέδιο. Αλλού θέλω να στραφώ. Ως τώρα δεν έχουμε δει, όχι μόνο σχέδιο ανασυγκρότησης, αλλά ούτε ένα πρώτο περίγραμμά του. Να το πω αλλιώς, δεν έχουμε πληροφορηθεί από καμιά υπεύθυνη πηγή για τις βασικές αρχές και υποθέσεις ενός τέτοιου σχεδίου.

Απεναντίας, από την αρχή κιόλας έγινε φανερή η αδυναμία διαχωρισμού μεταξύ του άμεσουβραχυχρόνιου (αρωγή- ανακούφιση) και του μεσο-μακροπρόθεσμου (ανάπτυξη και ανασχηματισμός δομών και οικονομίας). Αυτό βέβαια προϋποθέτει και βούληση και γνώση. Με ποιες διαδικασίες θα καταλήξουμε σε μια συμφωνία- πολίτες, κοινωνία και πολιτεία- επιλογής ενός κάποιου πρότυπου για το πώς πιστεύουμε ότι θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε την καταστροφή σε βάση και αρχή για μια νέα, δυναμική, πιο παραγωγική, πιο ωραία περιφέρεια. Οργανικό κομμάτι της εθνικής και ευρωπαϊκής οικονομίας.

Βάση του αναπτυξιακού σχεδιασμού δεν μπορεί να είναι η απλή επαναφορά των πραγμάτων και της σχέσης που είχαν ως χθες, αλλά οι συνθήκες και οι τάσεις της εθνικής και διεθνούς αγοράς, η σύγχρονη τεχνολογία και τα πραγματικά κοινωνικά προβλήματα. Εννοούμε, επομένως, ένα αναπτυξιακό πρότυπο με επίγνωση του παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος και των τοπικών ανθρώπινων και φυσικών ιδιαιτεροτήτων.

Μια τέτοια πολυεπίπεδη επιχείρηση δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά ευθύνη κάποιου υπουργείου ή κάποιας επιτροπής που μετεωρίζεται στο μεταίχμιο της γραφειοκρατίας και της διοίκησης. Το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο. Τίποτα δεν επιτρέπεται να σχεδιασθεί εάν δεν στηρίζεται στη διεθνή εμπειρία «ανασυγκρότησης» ύστερα από μεγάλες θεομηνίες ή ακόμη και πολεμικές καταστροφές. Ή δεν γνωρίζει την σύγχρονη τεχνογνωσία καταστροφών, όπως αυτή είναι συγκεντρωμένη και στην Ε.Ε. αλλά και σε χώρες όπως στις ΗΠΑ, π.χ. με την «Κατρίνα», στην Σερβία, στην Ισπανία, την Πορτογαλία και αλλού στον κόσμο. Όπου είναι καταγεγραμμένη η εμπειρία διαχείρισης κρίσεων και προγραμμάτων αποκατάστασης. Όπως και η τεχνογνωσία περιβάλλοντος, γεωργίας, ενέργειας, κτηνοτροφίας, νέων προϊόντων και φυσικά δασονόμων και δασολόγων. Στα μεγάλα διεθνή ερευνητικά και επιχειρησιακά κέντρα διαπρέπουν πλείστοι Έλληνες. Αυτονόητο, το όποιο Κέντρο Σχεδιασμού, Διοίκησης και Αξιολόγησης, ολιγομελές, διεπιστημονικό, με ικανότητα συντονισμού, αξιολόγησης και αναθεώρησης, θα έχει μέγιστο βαθμό ανεξαρτησίας, ευχέρεια επιμερισμού και ανάθεσης έργων.

Τέλος, κανένα σχέδιο ανασυγκρότησης δεν θα αποδώσει, αν προηγουμένως κοινωνία και πολιτικά κόμματα, ο λαός όλος, δεν προβληματιστούμε, όχι σε στάση στείρας αντιπαράθεσης, για το «πώς φθάσαμε εδώ που φθάσαμε».