Στεναγμοί ανακούφισης ακούστηκαν την Τετάρτη το βράδυ στο ΠΑΣΟΚ, στο κλείσιμο της ημέρας. Η «κόλαση» την οποία όλες τις προηγούμενες ημέρες προοιωνιζόταν η συζήτηση για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος είχε αποφευχθεί και στα ηγετικά κλιμάκια βλέπουν πλέον με πιο αισιόδοξο μάτι τη συνέχεια. Τόσο που να κάνουν λόγο για αλλαγή σελίδας στα εσωκομματικά, και να περιγράφουν ένα άλλο τοπίο στις σχέσεις των κορυφαίων στελεχών με την ηγεσία. Ιδιαίτερα τώρα που φαίνεται ότι η αντοχή που επέδειξε το ΠΑΣΟΚ αυτές τις ημέρες απομακρύνει για ένα διάστημα την πιθανότητα πρόωρης προσφυγής στις κάλπες.


Αν και είναι μάλλον πρόωρο να μιλήσει κανείς για ξεπέρασμα της κρίσης, στα κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ αποτιμούν ως ιδιαιτέρως θετική την εικόνα του κόμματος αυτές τις ημέρες επειδή κατάφερε να ξεπεράσει σχεδόν χωρίς απώλειες το κρας τεστ του άρθρου 16, το οποίο εδώ και τρεις μήνες αποτελούσε το φόβητρο για την εσωτερική του κατάσταση.

Τον Φεβρουάριο.

Βεβαίως, ουδείς στα ηγετικά κλιμάκια του ΠΑΣΟΚ παραγνωρίζει ότι το κόμμα έχει μια… ειδίκευση στο να μετουσιώνει σε αλλεπάλληλες κρίσεις εσωστρέφειας κυβερνητικές πρωτοβουλίες ή γενικότερα πολιτικά ζητήματα. Για τον λόγο αυτό, κρατούνται χαμηλοί τόνοι και αποφεύγεται να εκφραστούν εκτιμήσεις είτε ότι «ο συναγερμός έληξε» είτε ότι «η κρίση πέρασε». Ο λόγος είναι ότι περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η συζήτηση στην Ολομέλεια το δεύτερο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου, οπότε αναμένεται να τοποθετηθούν επί του θέματος και άλλοι βουλευτές που αντιτίθενται στην αναθεώρηση του άρθρου 16. Άλλωστε το παρελθόν διδάσκει πως το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται ένα «φύσημα» για να ξαναπέσει στη δίνη μιας νέας εσωκομματικής κρίσης, όπως έχει συμβεί αρκετές φορές στα περίπου τρία χρόνια της αντιπολίτευσης. Το θετικό ώς τώρα είναι ότι οι εκτιμήσεις περί γενικευμένης κρίσης δεν επαληθεύτηκαν. Και το πιο θετικό ακόμη για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ότι οι φόβοι πως θα ανακοπεί η βελτίωση που παρουσιάζει η δημόσια εικόνα του κόμματος το τελευταίο διάστημα δεν επαληθεύτηκαν ούτε αυτοί.

Στο κόμμα κρατούνται χαμηλοί τόνοι και αποφεύγεται να εκφραστούν εκτιμήσεις ότι «ο συναγερμός έληξε» ή ότι «η κρίση πέρασε»

Εσωστρέφεια.

Το ζητούμενο τώρα στο ΠΑΣΟΚ είναι αν, στο διάστημα που μεσολαβεί ώς τη συζήτηση του επίμαχου άρθρου στην Ολομέλεια της Βουλής, θα συνεχιστεί η ύφεση ή αν θα υπάρξουν κινήσεις που θα τροφοδοτήσουν την εσωστρέφεια. Όμως η γενική εικόνα είναι – όπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ- ότι «δεν πέσαμε στην παγίδα της εσωστρέφειας που μας είχε στήσει η Νέα Δημοκρατία. Κι αυτό είναι μεγάλη νίκη για μας, διότι αν είχαμε πέσει σ΄ αυτή την παγίδα, πιθανότατα, να είχαν επιταχυνθεί οι πολιτικές εξελίξεις. Εμείς πιστεύουμε ότι αν διχαζόμασταν, ο Καραμανλής θα πήγαινε γρήγορα σε εκλογές. Τώρα θα το σκεφτεί πολύ».

Άνω-κάτω η Κοινοβουλευτική Ομάδα


Παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία που εκφράζουν τα ηγετικά κλιμάκια του ΠΑΣΟΚ για ξεπέρασμα της κρίσης, χωρίς μεγάλες απώλειες, υπάρχουν 5 στοιχεία που κάνουν αρκετούς να χάνουν τον ύπνο τους στη Χαριλάου Τρικούπη εν όψει προφανώς της συζήτησης του επίμαχου άρθρου στην Ολομέλεια της Βουλής.

Βουλευτές που δεν θέλουν να ταυτιστούν με τις θέσεις της Ν.Δ.


1Το πρώτο είναι οι τοποθετήσεις των βουλευτών που αντιτίθενται στην αναθεώρηση του άρθρου 16. Μπορεί κατά τη συζήτηση που διεξήχθη στην Επιτροπή για την Αναθεώρηση του Συντάγματος να μην προκάλεσε σοβαρούς κραδασμούς στο εσωτερικό του κόμματος, όμως στην Επιτροπή μίλησαν μόνο τρεις διαφωνούντες, ενώ στο σύνολο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας υπάρχουν αρκετοί. Δύο έχουν ήδη ταχθεί κατά της αναθεώρησης, με δηλώσεις τους:

πρόκειται για τον Άκη Τσοχατζόπουλο και τον Κίμωνα Κουλούρη. Έπειτα υπάρχει ένας αριθμός βουλευτών οι οποίοι, ανεξαρτήτως τού τι θα κάνουν τελικά στην ψηφοφορία του Φεβρουαρίου, είναι αντίθετοι με την τακτική που ακολουθείται: δεν θέλουν να εξουσιοδοτήσουν «εν λευκώ» τη Νέα Δημοκρατία. Θα ήταν ευτυχείς αν ο Γ. Παπανδρέου εξέφραζε τη θέση του υπέρ της αναθεώρησης, αλλά αντλώντας επιχειρήματα από τη γενικότερη στάση της Ν.Δ. στην Παιδεία και τη γενικευμένη κρίση που επικρατεί στον χώρο της Εκπαίδευσης να δήλωνε ότι το ΠΑΣΟΚ καταψηφίζει ή αποχωρεί για να μη γίνει συμμέτοχος στις επιλογές της Ν.Δ. Αλλά όχι να υπερψηφίσει. Και επίσης μεταφέρουν από τις εκλογικές τους περιφέρειες κλίμα δυσπιστίας για τις πραγματικές προθέσεις του ΠΑΣΟΚ αναφορικά με το άρθρο 16. Το κυριότερο, όμως, μεταφέρουν κλίμα ταύτισης με τη Νέα Δημοκρατία, κι αυτό είναι ένα επιβαρυντικό στοιχείο.

Η στάση των ΣημίτηΚοσμίδη


2Το δεύτερο αφορά την τοποθέτηση του βουλευτή Επικρατείας Σωκράτη Κοσμίδη, ο οποίος τάχθηκε με έντονο τρόπο κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16- οι τοποθετήσεις των Ευάγγ.

Βενιζέλου και Α. Λοβέρδου κατά της αναθεώρησης ήταν αναμενόμενες. Και ειδικά για τον Ευάγγ. Βενιζέλο, οι εκτιμήσεις της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ ήταν πως «κινήθηκε σε χαμηλούς τόνους και πάντως πολύ χαμηλότερους τού αναμενομένου». Η τοποθέτηση Κοσμίδη αξιολογείται ως «σοβαρή», αλλά αυτό δεν αφορά τόσο τον ίδιο τον βουλευτή, ο οποίος μάλλον δεν θα είναι και υποψήφιος στις επόμενες εκλογές.

Έχει να κάνει με το γεγονός ότι για πολλούς η άρνηση Κοσμίδη να ψηφίσει υπέρ της αναθεώρησης προδιαγράφει και τη στάση του πρώην πρωθυπουργού Κ. Σημίτη, του οποίου ο κ. Κοσμίδης υπήρξε στενός συνεργάτης. Ο κ. Σημίτης, ο οποίος έχει γνωστοποιήσει εδώ και έναν μήνα στον Γιώργο Παπανδρέου την αντίθεσή του στην αναθεώρηση του άρθρου 16, αναμένεται να απόσχει από την ψηφοφορία, αφού προηγουμένως γνωστοποιήσει στη Βουλή με ομιλία του ότι διαφωνεί με την παροχή «λευκής επιταγής» στη Νέα Δημοκρατία για την αναθεώρηση. Όπως εκτιμούν πλέον στη Χαριλάου Τρικούπη, στην ψηφοφορία επί του συγκεκριμένου θέματος που θα πραγματοποιηθεί στα μέσα Φεβρουαρίου δεν θα είναι παραπάνω από 12-15 οι βουλευτές που θα διαφοροποιηθούν από την επίσημη θέση του κόμματος.

Συμμαχία με τους εκτός Βουλής


3 Το τρίτο στοιχείο είναι ότι, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, υπήρξαν προσπάθειες από διάφορες πλευρές ώστε να συντονίσουν το βήμα τους οι βουλευτές που τάσσονται κατά της αναθεώρησης με τα εκτός Βουλής στελέχη και την ΠΑΣΠ, που επίσης αντιδρούν στην αναθεώρηση του άρθρου 16. Στη Χαριλάου Τρικούπη γνωρίζουν ότι κορυφαίο στέλεχος του κόμματος απέτρεψε τον συντονισμό των κινήσεων όλων αυτών των τάσεων, με το σκεπτικό ότι θα δημιουργούσε την εντύπωση μιας ευκαιριακής «σύμπραξης» δυνάμεων που αντιτίθενται στο σύνολο της πολιτικής του Γιώργου Παπανδρέου. Κρίθηκε «άκαιρη» μια τέτοια σύμπραξη και όπως χαρακτηριστικά ελέχθη «δεν θα μπορούσε να αποτελέσει το άρθρο 16 αφορμή για μια γενικότερη ρήξη».

Οι κινήσεις της «Πρωτοβουλίας 16»


4 Το τέταρτο στοιχείο αφορά τη συμμετοχή δυνάμεων του ΠΑΣΟΚ στις εκδηλώσεις κατά της αναθεώρησης του άρθρου 16. Παρά το γεγονός ότι στην εκδήλωση της «Πρωτοβουλίας 16» στο Περιστέρι, την περασμένη Δευτέρα, δεν συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 300 άνθρωποι, και ήταν κάτι περισσότερο από εμφανής η απουσία προσωπικοτήτων από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ στην εκδήλωση, οι οργανωτές διατείνονται ότι έχουν συγκεντρώσει 4.000

υπογραφές στο αίτημά τους για τη διενέργεια εσωκομματικού δημοψηφίσματος. Παρ΄ ότι για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ «δεν τίθεται τέτοιο θέμα», ο πυρήνας που συντονίζει την «Πρωτοβουλία 16» εξακολουθεί να συγκεντρώνει υπογραφές. Σημαντική εξέλιξη για τον χώρο αυτόν θεωρείται, ασφαλώς, η ανακοίνωση της «Αριστερής Πρωτοβουλίας» του Γιώργου Παναγιωτακόπουλου η οποία ζητεί να μην αναθεωρηθεί το άρθρο 16 και να αλλάξει η επίσημη στάση του ΠΑΣΟΚ.

Τελευταία Νέα