Στις 5 Φεβρουαρίου 1976, ένας φαντάρος του αμερικανικού στρατού

παραπονέθηκε στον ομαδάρχη του στο Fort Dix ότι ένιωθε κουρασμένος και

αδύναμος, αλλά όχι αρκετά άρρωστος για να πάει στον υπίατρο.

Είκοσι τέσσερις ώρες αργότερα ο 19χρονος Ντέιβιντ Λιούις ήταν νεκρός και η

αποκάλυψη ότι πέθανε από γρίπη ξύπνησε μνήμες από την πανδημία που έξι

δεκαετίες νωρίτερα είχε κοστίσει τη ζωή σε 20 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον

κόσμο.

Δύο εβδομάδες μετά τον θάνατο του Λιούις, οι υγειονομικές αρχές των ΗΠΑ

ανακοίνωσαν στους πολίτες ότι η «γρίπη των χοίρων» όπως ονομάστηκε, είχε

σκοτώσει τον φαντάρο και είχε στείλει στο νοσοκομείο τέσσερις άλλους

στρατιώτες από το ίδιο στρατόπεδο, στην Κομητεία Μπέρλινγκτον. Ο ίδιος ιός

είχε μολύνει άλλους 500 φαντάρους, οι οποίοι όμως δεν είχαν αρρωστήσει.

Κάθε ιός γρίππης που μολύνει τόσο γρήγορα, τόσο πολλούς ανθρώπους, είναι

ικανός να οδηγήσει σε μια νέα πανδημία, προειδοποίησαν οι ειδικοί και έθεσαν

το δίλημμα: μήπως έπρεπε να εμβολιαστούν όλοι οι Αμερικανοί πριν αρχίσει η

επόμενη εποχή της γρίπης ή μήπως ήταν καλύτερα να περιμένει η χώρα για να

διαπιστωθεί αν ο νέος ιός θα εμφανιζόταν δυναμικότερα την επόμενη χρονιά;

Έτσι γεννήθηκε αυτό που για τους περισσότερους ειδικούς αποτελεί το μεγαλύτερο

φιάσκο στην ιστορία της ιατρικής. Μόνο ο νεαρός Λιούις πέθανε τελικά από τη

γρίπη των χοίρων. Ωστόσο τα θύματα του μαζικού εμβολιασμού που επέλεξε η

κυβέρνηση Φορντ για να προστατεύσει τους πολίτες της χώρας ήταν πολλαπλάσια:

25 νεκροί και 500 παράλυτοι από το σπάνιο νευρολογικό σύνδρομο Guillain-Barre.

Το δίλημμα. «Οι φόβοι μας, όσο δικαιολογημένοι κι αν είναι, δεν

ανταποκρίνονται πάντοτε στην πραγματικότητα» λέει ο κ. Δημήτριος Τριχόπουλος,

καθηγητής Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ και στο Ίδρυμα Καρολίνσκα

της Σουηδίας. «H γρίπη του ’76 ήταν μία από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις στην

ιατρική. Όταν εμβολιάζεις 40 εκατομμύρια ανθρώπους με ένα εμβόλιο, περιμένεις

μερικοί να έχουν σοβαρές παρενέργειες, οι οποίες σε κάποιους μπορεί να

κοστίσουν τη ζωή. Από την άλλη, όταν περιμένεις πανδημία και έχεις εμβόλιο

πρέπει να το χρησιμοποιήσεις, γιατί το ποσοστό των παρενεργειών ή θανάτων από

αυτό είναι πολύ μικρότερο από το ποσοστό των παρενεργειών ή των θανάτων από τη

νόσο καθαυτή».

Το εμβόλιο για εκείνη τη γρίπη παρασκευάστηκε σε χρόνο – ρεκόρ. Στις 12

Αυγούστου 1976 το Κογκρέσο αποφάσισε να διατεθούν 135 εκατομμύρια δολάρια για

την παρασκευή και τη χορήγησή του. Την 1η Οκτωβρίου το εμβόλιο ήταν έτοιμο.

Μέχρι τις 16 Δεκεμβρίου που το πρόγραμμα σταμάτησε εξαιτίας των θανάτων και

των παραλύσεων, είχαν εμβολιαστεί 40 εκατομμύρια άνθρωποι για τη γρίπη που

ποτέ δεν ήρθε.

ΧΩΡΙΣ NA ΕΛΘΕΙ ΠΟΤΕ

Τρεις φορές η πανδημία απείλησε την ανθρωπότητα

H γρίπη των χοίρων δεν είναι η μοναδική περίπτωση που ο πανικός αποδεικνύεται

αδικαιολόγητος. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα τρεις ακόμα φορές κόπηκε η ανάσα

της ανθρωπότητας από την απειλή μιας πανδημίας. Ευτυχώς, το κακό ποτέ δεν

συνέβη.

H πρώτη αφορά τη ρωσική γρίπη. Τον Μάιο του 1977 απομονώθηκε στη Βόρεια Κίνα

ένας ιός γρίπης που μεταδόθηκε ταχύτατα, προσβάλλοντας παιδιά και νεαρούς

ενήλικους. Αν και μέχρι τον Ιανουάριο του 1978 ο ιός εξαπλώθηκε στα νιάτα όλου

του κόσμου και επανεμφανίσθηκε την επόμενη χρονιά, οι επιστήμονες είχαν

προλάβει να ετοιμάσουν εμβόλιο για την περίοδο 1978-1979. Έτσι, δεν υπήρξαν οι

εκατόμβες των νεκρών που όλοι φοβούνταν.

Το 1997 αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι μολύνθηκαν με τον ιό H5N1 της γρίπης των

πτηνών στο Χονγκ Κονγκ. Δεκαοκτώ από αυτούς εισήχθησαν στο νοσοκομείο και έξι

πέθαναν. Ο ιός είχε περάσει απευθείας από τα πουλερικά στους ανθρώπους και

πολλοί από τους νοσηλευθέντες ασθενείς ήταν νέοι. Για να αποτραπεί η εξάπλωση

της νόσου σφαγιάσθηκαν όλα τα κοτόπουλα του Χονγκ Κονγκ – περίπου 1,5

εκατομμύριο πουλερικά. Οι φόβοι των επιστημόνων ότι ο ιός θα αρχίσει να

περνάει εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο δεν επιβεβαιώθηκαν.

Το 1999 ένας νέος ιός γρίπης των πτηνών, ο H9N2, μόλυνε δύο παιδιά στο Χονγκ

Κονγκ. Έκτοτε δεν έχει υπάρξει άλλο κρούσμα, αλλά επειδή αυτοί οι δύο ιοί

εξακολουθούν να ανιχνεύονται στα πτηνά, η ανησυχία ότι μπορεί κάποια στιγμή να

δημιουργήσουν πρόβλημα παραμένει…


Διαβάστε το ηλεκτρονικό αφιέρωμα στη γρίπη των πτηνών στη διεύθυνση https://www.tanea.gr

Τελευταία Νέα