Σοφοκλέους: Aπό τις «φούσκες» του ’99 στα… κανόνια του 2005

Αποταμιεύσεις, ακόμη και μικρές περιουσίες που συσσωρεύτηκαν με μόχθο πριν από

πολλά χρόνια και επενδύθηκαν σε εταιρείες που έλαμπαν αλλά δεν ήταν… χρυσός,

κινδυνεύουν να χαθούν οριστικά. Δεκάδες χιλιάδες μικρομέτοχοι παρακολουθούν με

κομμένη την ανάσα τις προσωρινές διαγραφές εταιρειών να διαδέχονται η μία την

άλλη στο ταμπλό της Σοφοκλέους.

Άλλες 11 επιχειρήσεις

H λίστα των «τιμωρημένων» από τη διοίκηση του Χρηματιστηρίου εταιρειών

περιλαμβάνει ήδη άνω των 35, ενώ στελέχη της ελληνικής Κεφαλαιαγοράς ανησυχούν

ότι ο αριθμός αυτός θα συνεχίσει να αυξάνεται. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στο

στόχαστρο των εποπτικών αρχών βρίσκονται τουλάχιστον άλλες 11 επιχειρήσεις, οι

οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, παρουσιάζουν ζημίες για

συνεχόμενες χρήσεις και, ταυτόχρονα, βρίσκονται σε αδυναμία εξυπηρέτησης των

τραπεζικών τους υποχρεώσεων.

Στελέχη της αγοράς εκτιμούν ότι όσο η οικονομία ακολουθεί πτωτική πορεία και η

«ασφυξία» στην αγορά συνεχίζεται τόσο θα σφίγγει ο κλοιός για τις επιχειρήσεις

αυτές αλλά και για τους χιλιάδες εργαζομένους τους που αντιμετωπίζουν, πλέον,

το φάσμα της ανεργίας.

«Άγονη» η αναχρηματοδότηση

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι τα πιο γνωστά «ονόματα» που αντιμετωπίζουν μεγάλο

πρόβλημα, δραστηριοποιούνται στην κλωστοϋφαντουργία, την πληροφορική, τις

κατασκευές και το εμπόριο. Στο «μάτι του κυκλώνα» βρίσκεται ήδη ο όμιλος

Λαναρά, ο οποίος απασχολεί άνω των 3.000 εργαζομένων (Κλωνατέξ, Φάνκο,

Κλωστήρια Ναούσης κ.ά.) και που παρά την αναχρηματοδότηση των χρεών του από

τις πιστώτριες τράπεζες πριν από μερικούς μήνες, δεν φαίνεται να έχει ξεφύγει

από τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που τον ταλαιπωρούν. Ειδικά η «ναυαρχίδα»

του ομίλου, τα Κλωστήρια Ναούσης που έχουν 500 άτομα προσωπικό, βρίσκεται σε

κατάσταση σοβαρών αναταράξεων και η διοίκηση της εταιρείας σχεδιάζει

απολύσεις.

Στο… έλεος των τραπεζών

Σοβαρά προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζει μεγάλος όμιλος πληροφορικής που

απασχολεί άνω των 300 ατόμων και έχει υπό τον έλεγχό του τρεις εισηγμένες στο

X.A. εταιρείες. H… τύχη του ομίλου αυτού, ο οποίος «πληρώνει» – μεταξύ των

άλλων – τη χωρίς μέτρο επεκτατική πολιτική του εντός και εκτός Ελλάδος, αλλά

και τη στασιμότητα που επικρατεί στην ελληνική αγορά πληροφορικής, βρίσκεται

στα χέρια των πιστωτριών τραπεζών.

Ένα βήμα πριν από «το κόκκινο» βρίσκεται και μεγάλος κατασκευαστικός όμιλος,

με πολυσχιδείς δραστηριότητες εντός και εκτός Ελλάδος (real estate, αγορά

ηλεκτρισμού κ.ά.), ο οποίος αναζητεί αγοραστές όχι μόνο για κάποια ακίνητα

«φιλέτα» που διαθέτει, αλλά και για μία από τις δύο εταιρείες που ελέγχει.

Έγκυρες πληροφορίες από τη χρηματιστηριακή αγορά κάνουν λόγο για σοβαρά

προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζει μεγάλη εταιρεία από τον χώρο του

λιανεμπορίου, η οποία δραστηριοποιείται και στον τομέα των ειδών προσωπικής

υγιεινής με παρουσία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. H εταιρεία

απασχολεί άνω των 600 ατόμων και η διοίκησή της υποστηρίζει ότι «τελικά, θα τα

καταφέρει» να θέσει υπό έλεγχο και τα προβλήματα ρευστότητας, αλλά και τις

δανειακές υποχρεώσεις της.

Πρόκειται για εταιρείες που βρίσκονται στον ασφυκτικό κλοιό των πιστωτριών

τραπεζών, οι οποίες θέτουν σκληρούς όρους προκειμένου να προχωρήσουν σε

αναχρηματοδότηση των χρεών τους. Οι όροι αυτοί αφορούν μειώσεις προσωπικού,

κλείσιμο καταστημάτων, αυστηρά προγράμματα λιτότητας, πώληση ακινήτων, αλλά

και ρευστοποίηση συμμετοχών σε συνδεδεμένες ή θυγατρικές εταιρείες που δεν

είναι κερδοφόρες.

Εκτός διαγωνισμών

Δεν είναι, όμως, μόνο οι 11 εταιρείες που βρίσκονται ένα βήμα πριν από «το

κόκκινο», αλλά και πολλές από τις 35 «τιμωρημένες» επιχειρήσεις, για τις

οποίες η χρηματιστηριακή αγορά εκτιμά ότι αργά ή γρήγορα θα «κατεβάσουν ρολά».

Από τις εταιρείες αυτές, οι ουκ ολίγες που προέρχονται από τον κλάδο των

κατασκευών δεν μπορούν πλέον να συμμετέχουν σε κανέναν από τους διαγωνισμούς

που προκηρύσσονται για δημόσια έργα. Πρόκειται για εταιρείες όπως η Ευρωπαϊκή

Τεχνική (άφησε στη μέση την κατασκευή της μαραθώνιας διαδρομής), η Τεχνοδομή,

η Έμπεδος, η ΑΛΤΕ και η Θεμελιοδομή, οι οποίες περιμένουν το «φιλί της ζωής»

από ξένους ή Έλληνες στρατηγικούς επενδυτές.

Οι τελευταίοι, ωστόσο, δεν φαίνεται να εμφανίζονται καθώς εκτιμούν ότι η

ελληνική κατασκευαστική αγορά έχει χάσει τον δυναμισμό της και, όπως

επισημαίνουν κορυφαία στελέχη τεχνικών ομίλων, δύσκολα θα βρεθεί εταιρεία που

θα αναλάβει το ρίσκο ακόμη μιας εξαγοράς. Το πρόβλημα εντείνεται λόγω και της

γενικότερης κρίσης στον κλάδο καθώς τα μεγάλα δημόσια έργα που προκηρύσσονται

είναι λίγα, ενώ οι συνολικές οφειλές του Δημοσίου απέναντι σε εταιρείες για

έργα που έχουν εκτελεστεί διαμορφώνονται, σύμφωνα με στελέχη του χώρου, σε

εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Αδιέξοδα στην πληροφορική

Έτσι κινούνται και εταιρείες από τον κάποτε πολλά υποσχόμενο χώρο της

πληροφορικής, οι συνολικές υποχρεώσεις του οποίου υπερβαίνουν τα 1,2 δισ.

ευρώ. Καθώς τα έργα πληροφορικής του Γ’ ΚΠΣ προκηρύσσονται με το…

σταγονόμετρο και οι Έλληνες επιχειρηματιών εμφανίζουν αδυναμία να επεκταθούν

εκτός συνόρων, τα προβλήματα διογκώνονται συνεχώς. Μάλιστα, για κάποιες από

τις εταιρείες του κλάδου, οι δανειακές υποχρεώσεις απειλούν ακόμη και τη

βιωσιμότητά τους.

Λανθασμένες επιχειρηματικές επιλογές από τη μια, κινήσεις μεγαλομανίας την

περίοδο της «έκρηξης» της Σοφοκλέους από την άλλη, αλλά και η απότομη κάμψη

της οικονομίας κατά τη μετα-ολυμπιακή περίοδο, είναι οι βασικές αιτίες για το

αδιέξοδο στο οποίο έχουν οδηγηθεί μεγάλα «ονόματα» από τον χώρο του

επιχειρείν.

ΑΠ. ΑΛΛΑΜΑΝΗΣ

Μεγαλεπήβολα σχέδια που έμειναν στα χαρτιά

Ένα από τα πιο γνωστά επιχειρηματικά «ονόματα» της Σοφοκλέους, ο Απόστολος

Αλλαμανής (ΑΛΤΕ), είχε μακρόπνοα σχέδια που δεν περιορίζονταν στον χώρο των

κατασκευών, αλλά επεκτείνονταν στην ενέργεια και το real estate. Στον χώρο της

ενέργειας είχε αγοράσει την ολλανδική εταιρεία, η οποία πριν από λίγο καιρό

ανέστειλε τις δραστηριότητές της. Την ίδια τύχη είχε και το μεγαλεπήβολο

σχέδιο του επιχειρηματία να μετατρέψει μία τεράστια περιοχή στη Γλυφάδα στο

πρώτο ελληνικό θεματικό πάρκο, μέσω της θυγατρικής εταιρείας Εστρέλια. Τέλος,

μέσω άλλης εταιρείας, της Alfa Alfa Energy, φιλοδοξούσε να γίνει ένας από τους

πρώτους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, αλλά και το

σχέδιο αυτό έμεινε στα χαρτιά παρότι ο συγκεκριμένος όμιλος είχε πάρει τη

σχετική άδεια.

ΟΜΙΛΟΣ ΛΑΝΑΡΑ

H μεγάλη κατρακύλα

Ο Θωμάς Λαναράς, ένας από τους νεώτερους Έλληνες επιχειρηματίες, την περίοδο

της χρηματιστηριακής «έκρηξης» κατάφερε να συνδέσει το όνομά του με μπαράζ

εξαγορών εταιρειών του κλωστοϋφαντουργικού κλάδου – και όχι μόνο –

εκμεταλλευόμενος τα φθηνά και μεγάλα κεφάλαια που άντλησε από την Κεφαλαιαγορά

με αλλεπάλληλες αυξήσεις των μετοχικών κεφαλαίων των εταιρειών του.

Οι επιδόσεις του στις εξαγορές τον βοήθησαν να προσελκύσει μεγάλη μερίδα των

μικροαποταμιευτών που αγόρασαν μετοχές των εταιρειών του. Παράλληλα όμως, το

όνομά του συνδέθηκε με «χρηματιστηριακά παιχνίδια», γεγονός που ενεργοποίησε

επανειλημμένως την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η οποία του επέβαλε τσουχτερά

πρόστιμα. Ένα από αυτά, ποσού 500 εκατ. δρχ., επιβλήθηκε στην Κλωνατέξ τον

Ιούνιο του 2000 καθώς, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η

διοίκηση της εταιρείας επιδιδόταν επί μακρό διάστημα – και παρά τις

προειδοποιήσεις στελεχών της Επιτροπής – σε «αθέμιτες» χρηματιστηριακές

συναλλαγές. Η «καμπάνα» αυτή δεν ήταν η τελευταία, καθώς η Επιτροπή

Κεφαλαιαγοράς «ξαναχτύπησε την πόρτα» του ομίλου το 2003 τιμωρώντας τον με

πρόστιμο 1,3 εκατ. ευρώ.

Τα αλλεπάλληλα πρόστιμα, σε συνδυασμό βέβαια με την κατρακύλα του

Χρηματιστηρίου, είχαν ως αποτέλεσμα ο Θωμάς Λαναράς να χάσει τους

περισσότερους από τους φανατικούς… οπαδούς του. Σήμερα οι τιμές των μετοχών

των εισηγμένων εταιρειών του ομίλου (Κλωνατέξ, Lannet) δεν μπορούν να

ξεπεράσουν τα 6 ευρώ, όταν τις… καλές εποχές οι μετοχές της Κλωνατέξ και των

Κλωστηρίων Ναούσης ήταν διαπραγματεύσιμες κοντά στα 100 ευρώ.

Τα τελευταία χρόνια, εκτός της κλωστοϋφαντουργίας, ο όμιλος Λαναρά

επικεντρώνει τις δραστηριότητές του και στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, στον

οποίο δραστηριοποιείται μέσω της Lannet. Στο δυναμικό του ομίλου ανήκουν πλέον

των 15 εταιρειών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις βαλκανικές χώρες (που τα

τελευταία χρόνια αποτελούν «καταφύγιο» για πολλές ελληνικές επιχειρήσεις

ετοίμου ενδύματος).

Γ. ΜΠΑΤΑΤΟΥΔΗΣ

Τα όνειρα που έγιναν εφιάλτης

H εταιρεία ΕΡΓΑΣ βρέθηκε τότε «στο μάτι του κυκλώνα» εξαιτίας της μεγαλομανίας

του βασικού μετόχου της Γιώργου Μπατατούδη, ο οποίος «έπαιξε με πολλά χαρτιά»,

αλλά τελικά έχασε. Ήταν η «χρυσή εποχή» της Σοφοκλέους, κατά τη διάρκεια της

οποίας η ΕΡΓΑΣ αποτελούσε πόλο έλξης για δεκάδες χιλιάδες μικροεπενδυτές. Τα

χρήματα που αντλήθηκαν από την εισαγωγή της εταιρείας στο X.A., αλλά και από

τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που ακολούθησαν, έκαναν τον κ. Μπατατούδη να

πιστέψει ότι μπορεί να διεισδύσει και σε άλλες επιχειρηματικές περιοχές.

Το πέρασμά του από τον ΠΑΟΚ, μέσω της αγοράς του πλειοψηφικού πακέτου των

μετοχών της ΠΑΕ το 1996, και το «φιλόδοξο» σχέδιό του να τον βάλει στο

Χρηματιστήριο, έμεινε «όνειρο θερινής νυκτός» όπως και ο στόχος του τότε να

διεισδύσει στην πολλά υποσχόμενη αγορά της δορυφορικής τηλεόρασης, μέσω της

εταιρείας Intersat. Τα σενάρια περί εισαγωγής της στο Nasdaq δεν επαληθεύτηκαν

και η εταιρεία (βρίσκεται υπό καθεστώς προσωρινής διαπραγμάτευσης) είχε άδοξο

τέλος.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΡΑΣΙΔΗΣ

Από τον θρίαμβο, στην πτώση

Από τα πιο γνωστά ονόματα της «χρυσής εποχής» της Σοφοκλέους, ο Ανδρέας

Κορασίδης αν και κατάφερε να πολλαπλασιάσει την πατρική περιουσία, φαίνεται

από τα σημερινά δεδομένα ότι θα δυσκολευθεί να διατηρήσει τον όμιλό του

αλώβητο. H εταιρεία Ράδιο Κορασίδης, έχει υπαχθεί στο άρθρο 44, ενώ βρίσκεται

σε αναζήτηση Έλληνα ή ξένου επενδυτή που θα της δώσει «το φιλί της ζωής». Τη

διετία 1999-2000, ο Ανδρέας Κορασίδης ήταν ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα

πρόσωπα της αγοράς, διαθέτοντας τέσσερις εισηγμένες εταιρείες (Ράδιο

Κορασίδης, Micromedia, Κλαουδάτος και Ράδιο Κορασίδης-Telecom).

Τα πρώτα προβλήματα έκαναν την εμφάνισή τους το 2001. Την υψηλή κερδοφορία του

2000 – ως αποτέλεσμα, σε σημαντικό βαθμό, της προεξόφλησης μελλοντικών εσόδων

μέσω της εκχώρησης απαιτήσεων (factoring) αλλά και υπεραξιών από το

Χρηματιστήριο – διαδέχθηκε η «βουτιά» των κερδών (-88%). Τη χρονιά εκείνη η

αγορά ηλεκτρικών ειδών έμπαινε στο τούνελ της κρίσης. H μείωση των πωλήσεων

ανάγκασε την εταιρεία να προσφύγει στον δανεισμό. Την τελευταία διετία, όμως,

η «θηλιά» των δανείων έσφιξε απειλητικά. Οι όποιες προσπάθειες αναδιάρθρωσης

δεν ήταν αρκετές. Έτσι, ο Ανδρέας Κορασίδης που επιχειρούσε να κρατήσει τον

έλεγχο του ομίλου προσημειώνοντας ακόμη και προσωπικά ακίνητα, άρχισε να

αναζητεί στρατηγικό επενδυτή. Ωστόσο, δεν τον έχει βρει ακόμη ακόμη.

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΖΩΗ

Τους έμειναν τα… βάρη

H υπόθεση της εταιρείας Δυναμική Ζωή ίσως είναι μοναδική στην ιστορία του

Χρηματιστηρίου. Εν μια νυκτί, η ιδιοκτήτρια και μάνατζερ της επιχείρησης

Νατάσα Μπουγατσιώτη (που εδώ και μήνες φέρεται ότι βρίσκεται στο Μαϊάμι)

βρέθηκε «από τον Παράδεισο στην Κόλαση». H Δυναμική Ζωή εισήχθη στη Νέα

Χρηματιστηριακή Αγορά (ως «επιχείρηση δυναμικά αναπτυσσόμενη») τον Σεπτέμβριο

του 2002, με τιμή μετοχής 1,4 ευρώ. Τόσο οι πωλήσεις όσο και τα κέρδη της

εταιρείας «έτρεχαν στο φουλ», αλλά σύντομα άρχισαν τα προβλήματα.

H Δυναμική Ζωή είχε στηρίξει την ανάπτυξή της κυρίως σε ένα πρόγραμμα παροχής

υπηρεσιών (εκγύμνασης, solarium, κομμωτήριο κ.λπ.), τριετούς διάρκειας. Το

πρόγραμμα «The club by Natasha» είχε προσωρινή ισχύ ενός – δύο μηνών, κατά την

οποία ο πελάτης είχε τη δυνατότητα να διακόψει προτού αρχίσει η τριετής

διάρκεια. Μετά την πάροδο του διαστήματος αυτού, όμως, ο πελάτης δεν μπορούσε,

ουσιαστικά, να διακόψει τη συνδρομή του. Ο πελάτης χρεωνόταν μέσω πιστωτικής

κάρτας για 36 άτοκες δόσεις, δηλαδή η εταιρεία εισέπραττε άμεσα έσοδα μιας

τριετίας. Μετά τις αντιδράσεις καταναλωτικών οργανώσεων (ΕΚΠΟΙΖΩ) που

κατήγγειλαν παραπλάνηση των καταναλωτών, η εταιρεία αναγκάστηκε να καταργήσει

τις συνδρομές γυμναστικής και καθιέρωσε την πληρωμή ανά χρήση. Όταν όμως το

πρόγραμμα διακόπηκε, ολόκληρο το σύστημα πάνω στο οποίο είχε οικοδομηθεί η

Δυναμική Ζωή, κατέρρευσε.

Στην πορεία βγήκαν και άλλα. Από έρευνα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έγινε

γνωστό ότι η εταιρεία περιέλαβε στις λογιστικές καταστάσεις του α’ εξαμήνου

του 2004 συναλλαγή με θυγατρική εταιρεία του εξωτερικού (ελεγχόμενη 100%),

ποσού 3 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα την πλασματική προσαύξηση του κύκλου

εργασιών της. Τελικά, το «κανόνι» δεν άργησε να ακουστεί (κλείσιμο

καταστημάτων, φυγή της ιδιοκτήτριας εκτός Ελλάδος), ενώ οι καταγγελίες

καταναλωτών για παραπλάνηση έπεφταν… βροχή. Στο τέλος του 2004, οι

χρηματιστηριακές αρχές ανέστειλαν τη διαπραγμάτευση της μετοχής της εταιρείας.