Μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι γονείς που ήθελαν να εξασφαλίσουν το «αύριο»

των παιδιών τους πήγαιναν στην τράπεζα και άνοιγαν έναν λογαριασμό. Σήμερα,

λόγω και των ιδιαίτερα χαμηλών επιτοκίων, οι εναλλακτικές επιλογές που έχουν

είναι πολύ περισσότερες, αλλά και πιο περίπλοκες. Τα ασφαλιστικά προγράμματα,

τα αμοιβαία κεφάλαια και η απευθείας επένδυση σε μετοχές είναι οι τρεις

βασικές επιλογές – με διαφορετικές διαβαθμίσεις ως προς το ρίσκο, αλλά και

διαφορές ως προς τις προσδοκώμενες ή εγγυημένες αποδόσεις.

Εγγύηση απόδοσης ή κεφαλαίου

Ειδικά προγράμματα που συνδυάζουν την επένδυση με την ασφαλιστική κάλυψη του

παιδιού και των γονιών του, έχουν δημιουργήσει οι ασφαλιστικές εταιρείες. Όσοι

τα επιλέξουν, καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο δρόμους: Ο πρώτος είναι τα

αποταμιευτικά εγγυημένης απόδοσης και ο δεύτερος τα επενδυτικά εγγυημένου

κεφαλαίου που υπόσχονται υψηλότερες αποδόσεις. Τα πρώτα λειτουργούν σαν

«αναβαθμισμένες καταθέσεις» με υψηλότερο επιτόκιο, ενώ τα δεύτερα μπορούν είτε

να προσφέρουν σημαντικά κέρδη είτε να μετατραπούν σε απλό «κουμπαρά», ανάλογα

με την πορεία των αγορών.

Για παράδειγμα, ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα με εγγυημένη απόδοση 3,5% κατ’ έτος,

αρχική καταβολή 1.100 ευρώ και ετήσια ασφάλιστρα επίσης 1.100 ευρώ, θα

αποδώσει συνολικά 29.152,63 ευρώ σε 18 χρόνια, πριν από την αφαίρεση των

προμηθειών και με την προϋπόθεση ότι επενδύεται όλο το κεφάλαιο κάθε χρόνο.

Στον αντίποδα, η απόδοση των επενδυτικών κεφαλαίων μπορεί να είναι μηδενική,

αλλά και πολύ υψηλή, δηλαδή να ξεπεράσει και το 10% κατ’ έτος, ανάλογα με το

πώς θα κινηθούν οι αγορές.

Προσοχή απαιτείται, πάντως, στο ποσοστό των ασφαλίστρων που επενδύονται, καθώς

τα πρώτα χρόνια του προγράμματος ένα σημαντικό ποσό – συχνά πάνω από το 50% –

δεν επενδύεται αλλά παρακρατείται από την ασφαλιστική εταιρεία ως προμήθεια.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται, αφαιρούνται από το

φορολογητέο εισόδημα των γονέων ή κηδεμόνων, μέχρι ενός ορισμένου ποσού που

σήμερα ανέρχεται στα 1.100 ευρώ κατ’ έτος.

Με μεγάλο εύρος κινδύνου

Για όσους, πάλι, επιθυμούν να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των επενδύσεών τους,

αναλαμβάνοντας το αντίστοιχο ρίσκο, υπάρχει ο «δρόμος» των αμοιβαίων

κεφαλαίων. Σε αυτή την περίπτωση, οι επιλογές ξεκινούν από τα «ασφαλή»

αμοιβαία διαθεσίμων – που προσφέρουν, όμως, χαμηλή απόδοση (έως 2%) – και

φτάνουν στα «ριψοκίνδυνα» μετοχικά αμοιβαία, τα οποία υπόσχονται υψηλότερες

αποδόσεις, αλλά χωρίς να εγγυώνται το αρχικό κεφάλαιο. Κάθε τράπεζα προσφέρει

το δικό της «καλάθι» αμοιβαίων από όλες κατηγορίες, τα οποία μπορούν να

«αναμειχθούν», ώστε να επιτευχθεί ο καλύτερος δυνατός συνδυασμός κινδύνου –

απόδοσης.

Αν και δεν υπάρχουν ειδικά «παιδικά» προγράμματα, τραπεζικά στελέχη προτείνουν

την είσοδο σε κάποιο ή κάποια αμοιβαία – με ελάχιστο ποσό που ξεκινά από τα

1.500 ευρώ, κατά μέσο όρο – και στη συνέχεια την τροφοδότηση της επένδυσης

μέσω πάγιας εντολής. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ένας «κουμπαράς» που

μεγαλώνει σε μηνιαία βάση, με ποσό που μπορεί να ξεκινά από τα 50 ευρώ. Για

παράδειγμα, σε ένα αμοιβαίο κεφάλαιο διαθεσίμων, με ετήσια απόδοση 2%, με

αρχική κατάθεση 1.500 ευρώ και πάγια εντολή 150 ευρώ ανά μήνα, η τελική

απόδοση σε 18 χρόνια θα είναι 41.110,35 ευρώ. Αν η μέση απόδοση αυξηθεί στο

5%, το αντίστοιχο ποσό – με την ενηλικίωση του παιδιού – θα είναι 56.062,82

ευρώ και μάλιστα «καθαρό», καθώς με τέτοια διάρκεια η είσοδος και η έξοδος από

το αμοιβαίο δεν επιβαρύνεται με προμήθειες. Όμως, η τοποθέτηση σε αμοιβαία

κεφάλαια δεν απολαμβάνει τις φορολογικές απαλλαγές που έχουν θεσπιστεί για τα

ασφάλιστρα.

«Υποσχέσεις» με υψηλό ρίσκο

Κίνηση με υψηλό κίνδυνο, η οποία, όμως, μπορεί να εξασφαλίσει το παιδί για όλη

του τη ζωή – εφόσον οι αγορές κινηθούν ευνοϊκά – είναι η πραγματοποίηση

επένδυσης σε μετοχές. Για παράδειγμα, το 1990 ο Γενικός Δείκτης του

Χρηματιστηρίου βρισκόταν στις περίπου 1.300 μονάδες, έναντι περίπου 3.100

σήμερα. Πρόκειται για διαφορά της τάξης του 180%, σε χρονικό διάστημα 15 ετών,

χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ενδιάμεσες μεταβολές. Εντούτοις, την τελευταία

πενταετία ο Γενικός Δείκτης υπέστη ζημίες 23,16%, ενώ πολλές μετοχές έχασαν

ακόμα μεγαλύτερο κομμάτι της αξίας τους. Όπως αναφέρουν εκπρόσωποι

χρηματιστηριακών εταιρειών, η μεγάλη διάρκεια της επένδυσης και η προσεκτική

επιλογή μετοχών κατά την αρχική τοποθέτηση μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο σε

σχέση με τις βραχυπρόθεσμες τοποθετήσεις, χωρίς, όμως, να τον εξαλείφει.

Επιπλέον, ακόμα και αν η επένδυση γίνεται για το παιδί, ο κωδικός στο

Χρηματιστήριο θα πρέπει να «ανοιχτεί» στο όνομα του γονιού ή του κηδεμόνα.

Αυτό είναι απαραίτητο, προκειμένου – πέραν των ενδεχόμενων αγοραπωλησιών και

αναδιαρθρώσεων του χαρτοφυλακίου – να είναι δυνατή η συμμετοχή σε πιθανές

αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, αλλά η είσπραξη των μερισμάτων.

«Βλέπουν» κέρδη από επενδύσεις σε δολάρια

Κέρδη από επενδύσεις σε δολάρια μπορούν να αποκομίσουν όσοι «τοποθετηθούν» στο

αμερικανικό νόμισμα, εκτιμούν στελέχη της τραπεζικής αγοράς. H διαφορά στα

επιτόκια ανάμεσα στην Αμερικανική και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά και

οι εκτιμήσεις για άνοδο της ισοτιμίας του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ,

δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για κέρδη από επενδύσεις στο αμερικανικό

νόμισμα.

Σημαντική «ψαλίδα»

Σήμερα η διαφορά στα βασικά επιτόκια δολαρίου-ευρώ είναι 1,25% υπέρ του

αμερικανικού νομίσματος. Μάλιστα, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα

συνεχίσει την πολιτική αύξησης των επιτοκίων, από το 3,25% σήμερα, ενώ στον

αντίποδα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δέχεται πιέσεις ακόμα και για μείωση του

παρεμβατικού επιτοκίου του ευρώ από τα σημερινά επίπεδα του 2%. Αυτό

μεταφράζεται σε σημαντική «ψαλίδα» στις αποδόσεις, όχι μόνο στις καταθέσεις

αλλά και στα ομόλογα και τα αμοιβαία κεφάλαια διαθεσίμων, ακόμα και αν η

ισοτιμία δολαρίου – ευρώ παραμείνει σταθερή. Δηλαδή, για μια κατάθεση 20.000

ευρώ, μόνο από τη διαφορά στα επιτόκια το κέρδος είναι της τάξεως των 250

ευρώ.

Απόλυτη ισορροπία

Τα κέρδη από την τοποθέτηση χρημάτων στο αμερικανικό νόμισμα μπορεί να είναι

πολύ υψηλότερα, αν επαληθευθούν οι αναλυτές που κάνουν λόγο για επίτευξη

απόλυτης ισορροπίας ανάμεσα στα δύο νομίσματα μέσα στους επόμενους δεκαοκτώ

μήνες, από τα επίπεδα του 1,2 δολαρίου ανά ευρώ σήμερα. Έτσι, αν σε 18 μήνες

επιτευχθεί απόλυτη ισοτιμία, μια κατάθεση 20.000 ευρώ σε δολάρια σήμερα, με

ετήσιο επιτόκιο 3,25%, θα φέρει κέρδη 5.182 ευρώ, δηλαδή απόδοση άνω του 25%.