H κρίση στους κόλπους της E.E. μετά τα δύο αρνητικά δημοψηφίσματα για το

Ευρωσύνταγμα, η οποία συμπαρέσυρε και τις διαπραγματεύσεις για τον κοινοτικό

προϋπολογισμό, θυμίζει τον τίτλο ενός συγγράμματος για τον Ψυχρό Πόλεμο, του

πρώην διευθυντή της γαλλικής εφημερίδας «Λε Μοντ», Αντρέ Φοντέν. Το «Ένα

κρεβάτι για δύο όνειρα» περιέγραφε την αντιπαράθεση των δύο υπερδυνάμεων, που

κατέληξε στην ολοκληρωτική υπερίσχυση της μίας εις βάρος της άλλης. H χθεσινή

Σύνοδος Κορυφής της E.E. στις Βρυξέλλες κατέδειξε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι

το «ευρωπαϊκό κρεβάτι» είναι πια πολύ μικρό για να χωρέσει άνετα τα όνειρα των

25 χωρών που φιλοξενεί. Μεταξύ των ονείρων που κινδυνεύουν να μετατραπούν σε

εφιάλτη είναι και το ελληνικό.

H εικοσιτετραετής συμμετοχή της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα στηρίχθηκε σε

δύο αδιαφιλονίκητες παραδοχές. H ΕΟΚ και μετέπειτα E.E. πρόσφερε σε μια φτωχή

χώρα της ευρωπαϊκής περιφέρειας με απειλούμενα σύνορα, χρήμα και πολιτικές

εγγυήσεις εδαφικής ακεραιότητας. Ανάλογης σημασίας ήταν και η σχεδόν καθολική

αποδοχή της ελληνικής κοινής γνώμης απέναντι το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

H ένταση με την οποία εκδηλώθηκε η σύγκρουση των απόψεων για το μέλλον της

Ευρώπης, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, δρομολογεί εξελίξεις στη

λειτουργία και τη γενικότερη φιλοσοφία της E.E. που επηρεάζουν αναπόφευκτα και

τη θέση της Ελλάδας. Παρά τη διαβεβαίωση ότι η Συνταγματική Συνθήκη δεν

αλλάζει και θα περιμένει – χαραγμένη στο μάρμαρο – την ομόφωνη υιοθέτησή της

από τα κράτη – μέλη, το «πάγωμα» της διαδικασίας επικύρωσης έχει σοβαρές

συνέπειες. Αφενός ανατρέπει το σκηνικό της πρόσδεσης της Τουρκίας στο

ευρωπαϊκό άρμα και αφετέρου καθυστερεί την υλοποίηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας

άμυνας, μέσα από τις ρήτρες αλληλεγγύης που περιείχε. Ταυτόχρονα, η

εντεινόμενη κρίση που δείχνει να θέλει να καταπιεί σαν κινούμενη άμμος το

ευρωπαϊκό οικοδόμημα εξασθενίζει τις άμυνες της Ευρώπης απέναντι στις

προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και ενισχύει τις φυγόκεντρες τάσεις ορισμένων

χωρών – μελών.

Εξίσου μεγάλη είναι και η απειλή από την τροπή που πήραν οι χθεσινές

διαπραγματεύσεις για τον κοινοτικό προϋπολογισμό της επόμενης επταετίας. H

Βρετανία, με τη βοήθεια της Ολλανδίας και της Σουηδίας, πέτυχε να εντάξει στην

κοινοτική ατζέντα την ανάγκη επανεξέτασης της δομής του κοινοτικού

προϋπολογισμού, έχοντας κατά νου να πλήξει καίρια την Κοινή Αγροτική Πολιτική.

Με την πιθανή αλλαγή της κυβέρνησης στη Γερμανία μετά τις εκλογές του

Σεπτεμβρίου, οι αλλαγές που προωθεί ο άξονας των χρηματοδοτών της E.E. μπορεί

να έρθουν πολύ νωρίτερα από το 2013. Μια εξέλιξη που μόνο κινδύνους εγκυμονεί

για τα ελληνικά συμφέροντα, καθώς ετοιμάζει το έδαφος για την επανεθνικοποίηση

της στήριξης του αγροτικού εισοδήματος και γενικότερα την αμφισβήτηση της

θεμελιώδους (και μέχρι σήμερα απαράβατης) αρχής της οικονομικής αλληλεγγύης.