«Κρυφές βόμβες» υπερχρέωσης των νοικοκυριών που απειλούν να «ανατινάξουν»

την καθησυχαστική εικόνα των αριθμών αποτελούν οι 1.000.0000

αναχρηματοδοτήσεις και μεταφορές υπολοίπων καρτών και δανείων σε ετήσια βάση

που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με στοιχεία τραπεζών, περισσότεροι από 400.000 δανειολήπτες και

κάτοχοι πιστωτικών καρτών καθυστερούν πάνω από τρεις μήνες να πληρώσουν τις

δόσεις τους στην ώρα τους. Τα συνολικά χρέη των δανειοληπτών αυτών

υπολογίζονται σε 2,9 δισ. ευρώ.

Οι υπολογισμοί αυτοί επιβεβαιώνουν τα επίσημα στοιχεία της Τραπέζης της

Ελλάδος, τα οποία δείχνουν μικρή επιδείνωση των καθυστερήσεων. Το ποσοστό των

καθυστερήσεων (προς το σύνολο των δανείων) κυμαίνεται σήμερα γύρω στο 5%, ενώ

αν ληφθεί υπόψη και η Αγροτική Τράπεζα, το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται στο

6,9%. Τα ποσοστά αυτά αντιστοιχούν σε συνολικά χρέη 2,6 δισ. ευρώ που δεν

μπορεί να εξυπηρετηθούν. Δηλαδή περίπου στο ποσό που υπολογίζεται από τις

ίδιες τις τράπεζες. Σημειώνεται ότι το σύνολο των χρεών των νοικοκυριών

ανέρχεται σε 52,4 δισ. ευρώ.

Τα «τρικ» για «κουκούλωμα»

Ωστόσο οι τράπεζες πιστεύουν ότι η πραγματική εικόνα είναι πολύ χειρότερη. Και

αυτό διότι οι δανειολήπτες και οι κάτοχοι πιστωτικών καρτών καταφεύγουν σε

μεταφορές υπολοίπου, σε αναχρηματοδοτήσεις δανείων και σε αποπληρωμή των χρεών

τους με την ελάχιστη καταβολή (αντί για ολόκληρη τη δόση), με αποτέλεσμα να

«κουκουλώνεται» το πρόβλημα, ενώ τα χρέη δεν τελειώνουν ποτέ και απειλούν ανά

πάσα στιγμή να βγουν στην επιφάνεια.

Ο φόβος της κρυφής υπερχρέωσης η οποία απειλεί να βγει στην επιφάνεια με

αύξηση των καθυστερήσεων και των επισφαλειών εκφράστηκε προχθές από τον

πρόεδρο της Alpha Bank κ. Γιάννη Κωστόπουλο με ομιλία του στη γενική συνέλευση

των μετόχων. Αντίστοιχο «καμπανάκι» έχει κρούσει και ο διοικητής της Τραπέζης

της Ελλάδος, ο οποίος μάλιστα έχει αναφέρει ότι ένα μέρος των καθυστερήσεων

δεν εμφανίζεται στα καταναλωτικά και στα στεγαστικά λόγω των

αναχρηματοδοτήσεων και της μεταφοράς υπολοίπων μεταξύ ιδρυμάτων, με συνέπεια

να υποεκτιμάται ο ενυπάρχων πιστωτικός κίνδυνος για την κατηγορία των δανείων

αυτών.

Αναχρηματοδότηση

Τα χρέη που πνίγουν τους δανειολήπτες κρύβονται συνήθως με τη μέθοδο της

αναχρηματοδότηση των δανείων. Οι δανειολήπτες παίρνουν νέο δάνειο με

ευνοϊκότερους όρους (συνήθως με μεγαλύτερη διάρκεια) για να αποπληρώσουν το

παλιό. Επίσης, δημοφιλής πρακτική των καταναλωτών είναι είναι η μεταφορά των

δανείων (καταναλωτικών, προσωπικών, στεγαστικών κ.λπ.) και των υπολοίπων

πιστωτικών καρτών από μία τράπεζα στην άλλη. Ήδη στην αγορά κυκλοφορούν πολλά

προγράμματα μεταφοράς υπολοίπου πιστωτικών καρτών με επιτόκιο που αρχίζει από

1%, αλλά και προϊόντα μεταφοράς κάθε είδους δανείου με επιτόκιο από 5,4% μέχρι

8,5%.

Μεταφορά υπολοίπων

Υπολογίζεται από τις τράπεζες ότι κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 1.000.000

μεταφορές υπολοίπων κυρίως πιστωτικών καρτών, με αποτέλεσμα να αλλάζουν…

τραπεζική στέγη συνολικές οφειλές άνω του 1 δισ. ευρώ. Μόνο αυτό το ποσό αν

προστεθεί στα σημερινά στατιστικά στοιχεία για τις καθυστερήσεις των δανείων,

τότε το ποσοστό από 5% (στο σύνολο των δανείων) αυξάνεται σε 7% και τα

συνολικά χρέη που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν στην ώρα τους αυξάνονται σε 3,6

δισ. ευρώ (από 2,6-2,9 δισ. ευρώ που υπολογίζονται σήμερα).

* Άλλη μια «κρυφή» βόμβα είναι η λεγόμενη «ελάχιστη καταβολή». Πρόκειται για

διευκόλυνση που κάνουν οι τράπεζες να πληρώνουν ένα ποσό έναντι της δόσης.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας κάτοχος κάρτας που έκανε αγορά 2.000 ευρώ και

ύστερα από 35 ημέρες θα πρέπει να πληρώσει όλο το ποσό, μπορεί να δώσει μόνο

30 ευρώ. Με τον τρόπο αυτό όμως ο δανειολήπτης δεν ξεχρεώνει σχεδόν ποτέ, αφού

η ελάχιστη καταβολή αντιστοιχεί στο κομμάτι του τόκου, ενώ το κεφάλαιο

παραμένει σχεδόν αμετάβλητο.

Άλλο η δόση, άλλο το τελικό χρέος…

ΑΛΛΗ MIA πτυχή που επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη για το θέμα της

ελάχιστης καταβολής είναι το εξής: ο καταναλωτής σιγά σιγά μαθαίνει να

αγοράζει όχι με βάση την τιμή του αγαθού ή το εισόδημά του ή το επιτόκιο που

έχει η κάρτα ή το δάνειο, αλλά με το τι τελικά θα πληρώνει κάθε μήνα. Έτσι για

παράδειγμα χρησιμοποιεί με μεγάλη ευκολία την κάρτα του για την αγορά

ηλεκτρικών συσκευών 4.000 ευρώ, αφού θα πληρώνει «μόνο» 80 ευρώ τον μήνα. Στη

συνέχεια θα κάνει και άλλες αγορές, αφού θα πληρώνει «μόνο» 30 ευρώ τον μήνα

και στο τέλος θα βρεθεί με χρέος 6.000 ευρώ με επιτόκιο 15%.

Σημειώνεται ότι οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια ανέρχονται στο 4,5%,

στα καταναλωτικά με δικαιολογητικά στο 7%, στις κάρτες 8% και στα ανοικτά

δάνεια 9%. Κατά μέσο όρο στην καταναλωτική πίστη το ποσοστό ανέρχεται σε 8,3%

από 8% πέρσι. Επίσης, από τα στοιχεία των τραπεζών προκύπτει ότι οι

καθυστερήσεις στα δάνεια αυτοκινήτου είναι μικρότερα του 5%, ενώ υψηλότερες

είναι στα επιχειρηματικά δάνεια 7%-8%. Επίσης, οι καθυστερήσεις στα λεγόμενα

«μετοχοδάνεια» (δάνειο επιχειρηματιών και μετόχων με ενέχυρο μετοχές)

κυμαίνονται μεταξύ 1,3% και 2,6%.