H καταστροφή ενός πράγματος για τη δημιουργία κάποιου καινούργιου στη θέση του

γίνεται γιατί υπάρχει απόλυτος ανάγκη. Το να χαλάμε όμως χωρίς σοβαρό λόγο ένα

υπάρχον για να φτιάξουμε στη θέση του ένα άλλο, το βρίσκω τελείως ανώφελο και

σπάταλο. Τουλάχιστον ας αφήναμε ανέπαφο το υπάρχον.

Στην περίπτωση της Πλατείας Ομονοίας έτσι έγινε. H προηγούμενη μορφή της, με

τα σιντριβάνια, είχε αντικαταστήσει με τον ίδιο τρόπο την παλαιότερη μορφή.

Αλλά και μήπως η τωρινή της μορφή με αυτό το αχανές γκρίζο και καταθλιπτικό

πεδίο είναι καλύτερη; Δεν υπάρχει η έννοια της πλατείας της περίβλεπτης.

Όταν βρίσκεσαι στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου δεν μπορείς να δεις, λόγω ενός

υπερυψωμένου επιπέδου, την οδό Αθηνάς, απ’ όπου μπορείς να έχεις θέα στην

Ακρόπολη. Αλλά ούτε και από την Πανεπιστημίου μπορείς να δεις την Αγίου

Κωνσταντίνου. Και ένας ξένος ερχόμενος στην Ομόνοια δεν θα μπορούσε εύκολα να

προσανατολισθεί. Επιπλέον ως πλατεία χωρίς κάτι το γλαφυρό ή καλλιτεχνικό δεν

σε προσκαλεί να πας εκεί. Ο μεγάλος αρχιτέκτονας Αλμπέρτι έλεγε ότι «ένα

οίκημα πρέπει από μακριά να σε προσελκύει σαν να σου λέει έλα προς εμένα». Ενώ

η Ομόνοια σε διώχνει, δεν σε καλεί. H γνώμη μου είναι ότι δεν χρειαζόταν αυτή

η αλλαγή. Εάν έπρεπε εξ ανάγκης να αλλάξει μορφή, γιατί δεν σκέφθηκαν να την

επαναφέρουν στην παλαιά της ιστορική μορφή, ανατρέχοντας σε φωτογραφίες και

σχέδια. Έτσι, θα ήταν μια τέλεια ευκαιρία να συνδεθούμε με το παρελθόν μας.

Μία πόλη πρέπει να συντηρεί με κάθε τρόπο το παρελθόν της. Να αναδεικνύει τα

μνημεία και τα κτίριά της για να ζωντανεύουν τα ιστορικά γεγονότα που

συνέβησαν σε αυτήν. Και έτσι οι νεώτεροι μαθαίνουν την Ιστορία εκ του

συστάδην. Πάμε σε ξένες χώρες και θαυμάζουμε τις παλαιές πόλεις με τα θαυμάσια

διατηρητέα μνημεία και τις πλατείες και οι ξεναγοί μάς εξηγούν τα ιστορικά

γεγονότα που διαδραματίστηκαν. Μας δείχνουν σπίτια όπου έζησαν καλλιτέχνες,

μουσουργοί, ποιητές και πολιτικοί. Στην Ολλανδία επισκέπτεσαι το σπίτι τού

μεγαλύτερου ζωγράφου, του Ρέμπραντ, ενώ εμείς γκρεμίσαμε το σπίτι του ζωγράφου

Παρθένη, που βρισκόταν κοντά στο κέντρο «Διόνυσος» στην Ακρόπολη από κάτω. Δεν

θα μπορούσαμε να το δείχνουμε κι εμείς; Ήταν και ωραίο.

Το Βερολίνο και το Λονδίνο, που είχαν βομβαρδιστεί, τα ξαναέχτισαν όπως ήταν,

ενώ εμείς την Αθήνα την γκρεμίσαμε και εξακολουθούμε να την γκρεμίζουμε και

ορθώνουμε τζαμαρίες και καθρέφτες, ό,τι χειρότερο για το κλίμα της πόλης.

Θέλει μεγάλη προσοχή σε ό,τι χτίζεται, γιατί μετά δύσκολα ξεχτίζεται. Θα

πρέπει ίσως να συσταθεί μία επιτροπή από σπουδαίους αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες

και ιστορικούς, να ερωτάται η γνώμη τους και μετά να αποφασίζεται η

πραγματοποίηση, αφού έτσι θα διαμορφώνεται σωστή αντίληψη για το γίγνεσθαι.

Και θα βλέπαμε έτσι, με πόση υπερηφάνεια και ευχαρίστηση θα περπατούσαν οι

κάτοικοι σ’ έναν τέτοιο χώρο καλαίσθητο και αρχιτεκτονικό, όπου θα

κυριαρχούσαν το φως και η ομορφιά.

Ο Αλέκος Φασιανός είναι ζωγράφος.

Τελευταία Νέα