ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

«Οι ενδιαφερόμενοι έχουν κατά κανόνα τη διάθεση να «διαβάζουν» σε μια

δημοσκόπηση μόνο ό,τι είναι θετικό γι’ αυτούς και δυσανασχετούν όταν προσπαθεί

κάποιος να τους επισημάνει τα αρνητικά», διαπιστώνει, μετά την πολύχρονη

ενασχόλησή του με τις δημοσκοπήσεις, ο κ. Ηλίας Νικολακόπουλος. Για την ύπαρξη

«μυστικών» και «φανερών» δημοσκοπήσεων ο κ. Νικολακόπουλος δεν διστάζει να

πει: «Όπως στην εποχή της ποτοαπαγόρευσης ανθούσαν τα κρυφά μπαρ, έτσι και το

δεκαπενθήμερο της «δημοσκοπικής απαγόρευσης» ανθούν οι κρυφές δημοσκοπήσεις».

Όσο για την αγωνία των δημοσκόπων αυτή κορυφώνεται «όταν ανοίγουν οι κάλπες

και φτάνει η στιγμή της αλήθειας, δηλαδή η επιβεβαίωση ή η διάψευση».

Όταν οι κάλπες κλείνουν, οι δημοσκόποι ιδρώνουν από αγωνία;

Κυρίως όταν οι κάλπες ανοίγουν και φτάνει η στιγμή της αλήθειας, δηλαδή η

επιβεβαίωση ή η διάψευση.

Εάν ξεπεραστούν τα όρια του στατιστικού λάθους, απαξιώνονται οι

δημοσκοπήσεις;

Το πρόβλημα με τις πολιτικές δημοσκοπήσεις είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι αλλά

και το ευρύτερο κοινό απαιτούν μια τέτοια ακρίβεια που καμιά στατιστική θεωρία

δεν εξασφαλίζει.

Πόσο έχει αλλάξει το εκλογικό σώμα;

Αυτό που κυρίως ενδιαφέρει είναι το πώς αλλάζουν οι συμπεριφορές.

Υπάρχουν καλές και κακές δημοσκοπήσεις;

Όπως ακριβώς υπάρχουν καλοί και κακοί άνθρωποι.

Αντικειμενικές ή κατευθυνόμενες;

Για τις εκλογικές τουλάχιστον δημοσκοπήσεις υπάρχει πάντα το κριτήριο της

κάλπης. Άλλωστε, αντικειμενικές δεν σημαίνει αναγκαστικά και ακριβείς, ούτε

και οι κατευθυνόμενες πετυχαίνουν πάντα τον στόχο τους.

Μπορεί να αλλάξει το εκλογικό ρεύμα μια δημοσκόπηση;

Το ζητούμενο είναι προς ποια κατεύθυνση επηρεάζει μια δημοσκόπηση. Εδώ και 50

χρόνια δεν έχει βρεθεί μια μονοσήμαντη απάντηση. Υπάρχει το «σύνδρομο του

νικητή», αλλά υπάρχει και το φαινόμενο της «χαλαρής ψήφου».

Μία δημοσκόπηση «διαβάζεται» το ίδιο απ’ όλους;

Οι ενδιαφερόμενοι έχουν κατά κανόνα τη διάθεση να «διαβάζουν» σε μια

δημοσκόπηση μόνο ό,τι είναι θετικό γι’ αυτούς και δυσανασχετούν ότι προσπαθεί

κάποιος να τους επισημάνει τα αρνητικά. Ανεξάρτητα όμως από αυτές τις

υποκειμενικές στάσεις, η πιο σωστή ανάγνωση μιας δημοσκόπησης γίνεται πάντα

μετά τις εκλογές. Μόνο τότε αντιλαμβάνεται κανείς τι προηγουμένως έχει

«διαβάσει» λάθος.

Και στέλνει το ίδιο μήνυμα σε όλους;

Τα πραγματικά μηνύματα τα στέλνει η κάλπη. Και είναι σίγουρο ότι «διαβάζονται»

διαφορετικά από αυτούς στους οποίους απευθύνονται.

Υπάρχουν κρυφές και φανερές δημοσκοπήσεις;

Όπως στην εποχή της ποτοαπαγόρευσης ανθούσαν τα κρυφά μπαρ, έτσι και το

δεκαπενθήμερο της «δημοσκοπικής απαγόρευσης» ανθούν οι κρυφές δημοσκοπήσεις.

Ο κόσμος ανταποκρίνεται με ειλικρίνεια στα ερωτήματα;

Και πόσο βέβαιο είναι ότι ψηφίζει με ειλικρίνεια;

Για ποια δημοσκόπηση θα λέγατε mea culpa;

Διδασκόμαστε πάντα από τα λάθη μας.

Η ψήφος της Κυριακής θα δοθεί σε κόμμα ή σε πρόσωπα;

Ο καθένας τη Δευτέρα θα την ερμηνεύσει όπως τον συμφέρει. Πάντως είναι βέβαιο

ότι τη δεκαετία του ’90 τα πρόσωπα αλλά και οι ενίοτε «ανίερες» τοπικές

συμμαχίες έχουν σε μεγάλο βαθμό υποσκελίσει τις κομματικές ταυτίσεις.

Υπήρξαν εκλογές – θρίλερ;

Δυστυχώς, ή μάλλον ευτυχώς, όλο και περισσότερες και μάλιστα σε παγκόσμιο

επίπεδο. Άλλωστε, στον βαθμό που οι ψηφοφόροι μεταβάλλονται σταδιακά σε

«τσαμπατζήδες» (free riders) στη χώρα των θαυμάτων, εξανεμίζεται και η όποια

προκαθορισμένη έκβαση μια εκλογικής αναμέτρησης.

Τι σας δυσκολεύει στην ανάγνωση μιας δημοσκόπησης;

Ότι έχουμε πάντα την τάση να πιστεύουμε πως τα πράγματα δεν αλλάζουν. Όμως,

ακόμα κι αν τα πράγματα αλλάζουν για να παραμείνουν κατά βάθος τα ίδια, η

ανάγνωσή μας γι’ αυτά είναι βέβαιο ότι πρέπει επίσης να μεταβληθεί.

Θέλει έμπνευση η οργάνωση μιας δημοσκόπησης;

Ξέρετε καμιά δουλειά που δεν θέλει έμπνευση;

Η συνταγή της επιτυχίας;

Η ψυχραιμία, η «απόσταση» και το καθαρό μυαλό είναι οι προϋποθέσεις. Δεν

φτάνουν όμως χωρίς την τύχη.

Κοστίζει η διενέργεια μιας δημοσκόπησης;

Όλα έχουν κάποιο κόστος σ’ αυτή τη ζωή.

Εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης: θα δώσουν στοιχεία για τις εθνικές;

Στοιχεία σίγουρα θα δώσουν. Το ζητούμενο είναι τι αξία θα έχουν αυτά τα

στοιχεία όταν θα φτάσει η ώρα των εθνικών εκλογών.

Ο μεγαλύτερος εχθρός στη δουλειά σας;

Ο δημοσκοπικός κορεσμός.

Μια ερώτηση και μια απάντηση δική σας;

Ποιες εκλογές θα θέλατε να είχατε παρακολουθήσει από κοντά; Αυτές του 1967,

που δεν έγιναν.