Η… μελωδία της γνώσης

Τι σχέση έχουν «Οι 4 εποχές» του Vivaldi με το μάθημα της Έκθεσης; Για τη

Στέλλα, τον Παναγιώτη, τη Νεφέλη και τα υπόλοιπα παιδιά της Β’ Γυμνασίου του

Βαρβάκειου Πειραματικού Σχολείου, το να γράφεις Έκθεση ακούγοντας κλασική

μουσική είναι ένα… φανταστικό ταξίδι. «Με τη μουσική χαλαρώνουμε και

«ταξιδεύουμε». Ιδιαίτερα στα περιγραφικά θέματα μάς βοηθάει πάρα πολύ,

εμπνεόμαστε και γράφουμε καλύτερες εκθέσεις».

Η ιδέα της «επένδυσης» του μαθήματος της Έκθεσης με κλασική μουσική ανήκει στη

φιλόλογο της τάξης, την κ. Μαίρη Μπελογιάννη, που έκανε και την ανάλογη

πρόταση στα παιδιά. «Ήταν μια έμπνευση της στιγμής», επισημαίνει η κ.

Μπελογιάννη. «Συζητούσα μια μέρα με τα παιδιά για την περίοδο της εγκυμοσύνης

μου και τους έλεγα πόσο ηρεμούσε τόσο εμένα όσο και το μωρό η κλασική μουσική.

Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα να τους προτείνω να δοκιμάσουμε να γράφουμε Έκθεση

ακούγοντας Mozart και Vivaldi και τελικά η ιδέα τούς άρεσε. Μάλιστα τώρα

σκέφτονται να ζητήσουν από τον διευθυντή να ακούγεται μουσική και στα

διαλείμματα. Γενικά στα παιδιά αρέσει το διαφορετικό. Αν τους δώσεις τη

δυνατότητα να ξεφύγουν από το συνηθισμένο τρόπο που γίνεται ένα μάθημα,

δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και νομίζω ότι τελικά ωφελούνται».

Η κ. Μπελογιάννη έχει πλέον… πείρα στο να βρίσκει τρόπους τα μαθήματά της να

ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα. Την περσινή χρονιά, με αφορμή τη διδασκαλία των

Νέων Ελληνικών, έδωσε την ευκαιρία στους μαθητές της μέσα από ποικίλες

εργασίες να ανακαλύψουν την ξεχασμένη τέχνη της καλαθοπλεκτικής, ενώ φέτος η

τάξη ερευνά το θέμα της μετανάστευσης και της ξενοφοβίας. «Το έναυσμα δόθηκε

από ένα κείμενο που κάναμε στη Λογοτεχνία για την ξενιτιά σε συνδυασμό με ένα

άρθρο που διαβάσαμε με τίτλο: «Η ξενοφοβία αρχίζει στο σχολείο». Με τα παιδιά

θεωρήσαμε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να ερευνήσουμε τη μετανάστευση και αμέσως

όλοι ανέλαβαν και από μία δράση. Άλλος να συλλέξει υλικό, άλλος να πάρει

συνέντευξη από μετανάστη, άλλος να μιλήσει με κάποια αντιρατσιστική οργάνωση».

Η ανταπόκριση των μαθητών σε αυτές τις δραστηριότητες είναι θερμή. Η φιλόλογος

υποστηρίζει πως κατ’ αυτόν τον τρόπο τα παιδιά αφυπνίζονται και διευρύνουν τα

ενδιαφέροντά τους. «Το αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται, όμως

πολλές φορές το βιβλίο δεν καλύπτει απόλυτα τον μαθητή. Κάτι τέτοιες

δραστηριότητες ­ διαφορετικές από το αναλυτικό πρόγραμμα ­ δίνουν νέα

ερεθίσματα, εκτονώνουν από το σχολικό άγχος και ενθουσιάζουν τα παιδιά.

Μάλιστα, ενώ δεν υπάρχει αρκετός χρόνος ­ καθώς η ύλη του κανονικού μαθήματος

πρέπει να καλυφθεί ­ οι μαθητές συναρπάζονται από την έρευνα και την αναζήτηση

του υλικού για τη μετανάστευση και μου ζητούν να χάσουμε το διάλειμμα ή κάποια

«κενή ώρα» για να συνεχίσουμε την εργασία».

Εκτός όμως από τους μαθητές και η ίδια η καθηγήτριά τους δηλώνει ενθουσιασμένη

από την ενασχόλησή της με τέτοιες έρευνες και εργασίες. «Δεν μπορούσα ποτέ να

δω τον εαυτό μου μόνο σαν τον εκπαιδευτικό που μπαίνει στην τάξη, παραδίδει

και εξετάζει», λέει η κ. Μπελογιάννη. «Πάντα έψαχνα «ανοίγματα» από το κλασικό

πρόγραμμα και οι συγκεκριμένες εργασίες μού έδωσαν αυτή τη δυνατότητα και με

έφεραν πιο κοντά στους μαθητές μου. Επιπλέον κίνητρο για μένα είναι το έργο

των συναδέλφων μου και η παράδοση που έχει το σχολείο μας σε τέτοια

προγράμματα».

«Παρ’ όλο που το άγχος για να καλυφθεί η ύλη είναι μεγάλο, το σχολείο

προσπαθεί να ενθαρρύνει δραστηριότητες που ξεφεύγουν από το σχολικό

πρόγραμμα», δηλώνει ο διευθυντής του Βαρβακείου Γυμνασίου, κ. Φώτης

Χατζηαναστασίου. «Η αξία αυτών των δραστηριοτήτων είναι ουσιαστική γιατί τα

παιδιά έρχονται στην πράξη σε επαφή με διάφορα καθημερινά ζητήματα και

προβλήματα και έχουν την ευκαιρία να προβληματιστούν πάνω σε αυτά. Φέτος 4

ομάδες καθηγητών ετοιμάζουν με τους μαθητές τους προγράμματα για το δάσος, τα

βυζαντινά μνημεία και το κάπνισμα».

Μεγάλη έρευνα για μετανάστευση και ξενοφοβία

Η έρευνα των μαθητών της Β’ Γυμνασίου για τη μετανάστευση και την ξενοφοβία

ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες. Στόχος της είναι να μάθουν οι ίδιοι να

συνυπάρχουν με τους ξένους συνομηλίκους τους, και για να το επιτύχουν αυτό

αποφάσισαν, με τη βοήθεια της καθηγήτριάς τους, να γνωρίσουν τη νοοτροπία και

τον πολιτισμό των ξένων ­ που τα τελευταία χρόνια εισρέουν στη χώρα μας.

Επίσης, να μάθουν για τη μετανάστευση των Ελλήνων στο εξωτερικό κατά τον

προηγούμενο αιώνα, συλλέγοντας σχετικά στοιχεία. Το υλικό που ήδη

συγκεντρώθηκε για το θέμα είναι άρθρα, βιβλία, φωτογραφίες, κινηματογραφικές

ταινίες, ενώ τα παιδιά γράφουν και ένα θεατρικό σενάριο, του οποίου η υπόθεση

αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα ξένο παιδί σε κάποιο ελληνικό

σχολείο. Θα ακολουθήσουν επαφές με αντιρατσιστικές οργανώσεις, συνεντεύξεις με

παιδιά μεταναστών και συγγραφείς βιβλίων για τη μετανάστευση, ενώ θα

διοργανωθεί και ένα πολυπολιτισμικό τραπέζι με συνταγές μαγειρικής από τις

χώρες των μεταναστών.

«Άνοιξαν οι ορίζοντές μας»

Τι λένε όμως οι ίδιοι οι μαθητές για την ενασχόλησή τους με δραστηριότητες που

ξεφεύγουν από το συνηθισμένο μάθημα και τι διαφορετικό τούς προσέφερε η έρευνα

για τη μετανάστευση;

Γιώργος: Όταν το μάθημα ξεφεύγει από το σχολικό βιβλίο, είναι πιο ευχάριστο κι

εμείς συμμετέχουμε περισσότερο.

Κάλλη: Εκφραζόμαστε πιο ελεύθερα, ενώ στην έρευνα που κάνουμε τώρα για τη

μετανάστευση, έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε στην πράξη πράγματα για άλλους

λαούς που μας ήταν τελείως άγνωστα.

Στέλλα: Αυτές οι δραστηριότητες, με αφορμή κάποιο μάθημα, μάς βοηθούν να

ασχοληθούμε με επίκαιρα θέματα, με τη σημερινή κοινωνία. Νομίζω ότι αυτός θα

έπρεπε να είναι ο ρόλος του σχολείου. Τα παιδιά προτιμούν τέτοιες

δραστηριότητες.

Στεφανία: Με αυτά τα προγράμματα μπήκαμε στη διαδικασία της έρευνας και

στηριχτήκαμε στη δική μας δουλειά. Νιώθουμε ότι είμαστε μέρος της και αυτό μας

αρέσει.

Νεφέλη: Δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος να μάθουμε για τη μετανάστευση. Επίσης,

μάθαμε για το παρελθόν μας. Δεν νομίζω ότι θα ήταν το ίδιο κάνοντας απλά το

μάθημα των Νέων Ελληνικών.

Δημήτρης: Η έρευνά μας ήταν ευκαιρία για να μάθουμε στην πράξη κάποια

πράγματα. Εγώ πριν νόμιζα ότι οι Έλληνες που είχαν φύγει μετανάστες για την

Αμερική έγιναν πλούσιοι και περνούσαν καταπληκτικά. Όμως τώρα ξέρω ότι δεν

ήταν έτσι τα πράγματα.

Μανώλης: Ίσως κάποιοι από εμάς πριν από την έρευνα να είχαμε λίγο αρνητικά

συναισθήματα για τους ξένους μετανάστες. Τώρα ξέρουμε τι προβλήματα

αντιμετωπίζουν.

Παναγιώτης: Γενικά με τις δραστηριότητες μέσα στην τάξη, που είναι

διαφορετικές από το συνηθισμένο μάθημα, μαθαίνουμε να ψάχνουμε, να δουλεύουμε

καλύτερα και ομαδικότερα. Άνοιξαν οι ορίζοντές μας.