Τριγμούς αλλά και σημαντικές ανακατατάξεις στην οικονομία φέρνει το «εκκρεμές»

της Σοφοκλέους, που κινείται ανάμεσα στη συνεχή πτώση και στα ξαφνικά ­ και

ίσως ανεξήγητα ­ άλματα προκαλώντας παράλληλα εκτός από τις επιπτώσεις στους

επενδυτές και συγκρούσεις στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος.

Ήδη οι πρώτες επιπτώσεις εντοπίζονται τόσο στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων

όσο και στην αναθεώρηση των επενδυτικών σχεδίων των εισηγμένων εταιρειών. Την

ίδια στιγμή η κρίση στο Χρηματιστήριο απειλεί με επιπτώσεις τον ευρύτερο τομέα

των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Σε δεύτερη φάση και στον βαθμό που δεν

αποτραπεί η πτωτική πορεία της Σοφοκλέους οι επιπτώσεις μπορεί να μεταφερθούν

σε βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, όπως η ανάπτυξη, ο πληθωρισμός αλλά και το

δημόσιο χρέος.

Όλα αυτά προκαλούν «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση, η οποία, αν και ακολουθεί με

συνέπεια τη γραμμή της «μη παρέμβασης», εντούτοις μελετά τρόπους για να

αποτρέψει τα χειρότερα και να βελτιώσει το κλίμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σε συνεργασία

με τις αρχές του Χρηματιστηρίου μελετώνται παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση

αυτή, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η θέσπιση του buy back (επαναφορά

μετοχών από τις εταιρείες), του margin account (χρηματοδότηση των επενδυτών

από τις χρηματιστηριακές εταιρείες για αγορά μετοχών), καθώς και του short

selling (πώληση μετοχών με δανεισμό). Πρόκειται για παρεμβάσεις οι οποίες θα

στοχεύουν να ενισχύσουν τη ζήτηση για αγορές μετοχών στη Σοφοκλέους.

Πάντως, λόγω της κρίσης του Χρηματιστηρίου, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας

ήδη καταρτίζονται σενάρια που αναπροσαρμόζουν προς τα κάτω το τίμημα των

ιδιωτικοποιήσεων. Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται ότι υπό τις παρούσες συνθήκες

και με δεδομένο το χαμηλό επίπεδο των τιμών των μετοχών στο Χρηματιστήριο οι

στόχοι που έχουν τεθεί για την είσπραξη 500 – 700 δισ. δρχ. από τις

ιδιωτικοποιήσεις-μετοχοποιήσεις είναι ανέφικτοι.

Η απόφαση που έχει ληφθεί στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας είναι να

προχωρήσουν χωρίς άλλες αναβολές οι μετοχοποιήσεις των Δημοσίων Επιχειρήσεων

και Οργανισμών που έχουν εξαγγελθεί. Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν πλέον

ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αναμονής της ανόδου του Χρηματιστηρίου που θα

εξασφάλιζε υψηλότερα έσοδα στα ταμεία του Δημοσίου από τις μετοχοποιήσεις.

Εκτός αυτού, η αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με την πορεία των διεθνών

αγορών, η οποία δεν πρόκειται να εκλείψει τουλάχιστον μέχρι το τέλος

Ιανουαρίου ­ όταν θα δημοσιευθούν οι νέες προβλέψεις για την πορεία της

οικονομίας των ΗΠΑ ­, κάνει ακόμη πιο θολό το τοπίο για την πορεία του Γενικού

Δείκτη Τιμών στη Σοφοκλέους το αμέσως επόμενο διάστημα.

Το τίμημα των ιδιωτικοποιήσεων

«Θα προχωρήσουμε στις μετοχοποιήσεις που έχουμε εξαγγείλει ακόμη και σε αυτό

το επίπεδο των τιμών», έλεγε χαρακτηριστικά τις προηγούμενες ημέρες στέλεχος

του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Παρά το γεγονός ότι το τίμημα από

τις μετοχοποιήσεις στα σημερινά επίπεδα τιμών των μετοχών θα είναι χαμηλότερο

από τους στόχους που έχουν τεθεί, το ίδιο στέλεχος ξεκαθάριζε ότι η κυβέρνηση

θα προχωρήσει καθώς δεν μπορεί να καθυστερήσει άλλο η υλοποίηση αυτής της

πλευράς των διαρθρωτικών αλλαγών στην οικονομία. Δεν είναι όμως μόνο αυτός ο

λόγος της βιασύνης της κυβέρνησης. Στο οικονομικό επιτελείο βρίσκονται στην

κυριολεξία σε μια κατάσταση «εμπρός γκρεμός και πίσω ρέμα», αφού αν περιμένουν

κι άλλο να ανακάμψει η Σοφοκλέους μπορεί να μην εισπραχθούν έγκαιρα τα έσοδα

από το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων- μετοχοποιήσεων που προορίζονται για τη

μείωση του δημόσιου χρέους της χώρας στα επίπεδα που προβλέπονται στο

πρόγραμμα σταθερότητας που κατατέθηκε τον Δεκέμβριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Πρόκειται για μία από τις βασικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης απέναντι στην

Ευρωπαϊκή Ένωση που αναλήφθηκε στο πλαίσιο της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ.

Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε παραβίαση της δέσμευσης αυτής θα δημιουργούσε

σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις της χώρας με τις Βρυξέλλες.

«Κλειδί» οι ΗΠΑ

Την ίδια στιγμή όλοι αναγνωρίζουν ότι «κλειδί» και για την πορεία του

ελληνικού Χρηματιστηρίου θα είναι οι εξελίξεις στην αμερικανική οικονομία, οι

οποίες δεν πρόκειται να αποσαφηνισθούν μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου. Οπότε

μέχρι τότε δεν πρόκειται να υπάρξει σαφής ένδειξη για την κατεύθυνση και της

Σοφοκλέους λένε παράγοντες της αγοράς αλλά και στελέχη του οικονομικού

επιτελείου που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις. «Η Σοφοκλέους μέχρι και

το τέλος Ιανουαρίου θα κινείται χωρίς πυξίδα», τόνιζε χαρακτηριστικά ένα από

τα στελέχη αυτά. Ο ίδιος διευκρίνιζε ότι αυτό σημαίνει άνοδο ή και πτώση του

δείκτη ανάλογα με την ψυχολογία που θα επικρατεί κάθε φορά στην αγορά.

Ως ορόσημο των εξελίξεων στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά αλλά και στις

ξένες τοποθετείται το τέλος Ιανουαρίου, γιατί τότε αναμένεται να

δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας των ΗΠΑ. Τα στοιχεία

αυτά αναμένεται να δείξουν πιο ξεκάθαρα αν η αμερικανική οικονομία οδεύει προς

ομαλή ή ανώμαλη προσγείωση. Πρόκειται για τα δύο σενάρια που κυριαρχούν αυτή

τη στιγμή στον ορίζοντα της παγκόσμιας οικονομίας.

Τα στοιχεία αυτά θα επηρεάσουν με τη σειρά τους τις αποφάσεις που θα ληφθούν

για τα επιτόκια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Και όπως εκτιμούν οι

παράγοντες της χρηματαγοράς αλλά και τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της

κυβέρνησης από τα στοιχεία που θα δείχνουν τις προοπτικές της οικονομίας των

ΗΠΑ και από τις αποφάσεις για το ύψος των επιτοκίων θα καθορισθεί σε μεγάλη

βαθμό η στάση που θα τηρήσουν τα μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια (Funds) όσον αφορά

το ύψος των επενδύσεών τους στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ και στις άλλες

χρηματιστηριακές αγορές στις οποίες περιλαμβάνεται και η ελληνική.

Το καλό σενάριο

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτές, αν επικρατήσει το καλό σενάριο, δηλαδή αν η

οικονομία των ΗΠΑ εξακολουθήσει να αναπτύσσεται αλλά με χαμηλότερους ρυθμούς,

τότε θα πρέπει να αναμένεται αναζωπύρωση των τοποθετήσεων κεφαλαίων σε μετοχές

από τα μεγάλα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια τα οποία αυτή την περίοδο έχουν

αποσύρει σημαντικό μέρος των επενδύσεών τους λόγω της αστάθειας που επικρατεί

στις χρηματιστηριακές αγορές. Στην περίπτωση αυτή, μέρος των κεφαλαίων

αναμένεται να στραφεί και στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά.

Το κακό σενάριο

Αν όμως επιβεβαιωθούν οι φόβοι που αφορούν στην εκδήλωση μιας παρατεταμένης

ύφεσης στην αμερικανική οικονομία, τότε οι ειδικοί οικονομικοί αναλυτικές

βλέπουν με απαισιόδοξη ματιά τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία τους

επόμενους μήνες. Αυτές θα επηρεάσουν και τα χρηματιστήρια. Και αυτό γιατί τα

διεθνή επενδυτικά κεφάλαια θα αναβάλουν αποφάσεις για επενδύσεις σε μετοχές

μέχρι να υπάρξει ανάκαμψη προτιμώντας τις πιο σίγουρες τοποθετήσεις. Και είναι

γεγονός ότι στην περίπτωση αυτή θα επηρεασθεί αρνητικά και η Σοφοκλέους.