Μέχρι πού μπορεί να πέσει το πληγωμένο τουρκικό χρηματιστήριο; Μόνο την

Παρασκευή έχασε 8,8% και δεν φαίνεται φως στο τούνελ.

Οι διαδηλωτές. Την Παρασκευή παρέλυσε ο δημόσιος τομέας στην Τουρκία λόγω της

γενικής απεργίας των δημοσίων υπαλλήλων που διαμαρτύρονται για το πρόγραμμα

οικονομικής εξυγίανσης που εξήγγειλε η τουρκική κυβέρνηση σε συνεργασία με το

Διεθνές Νομισματικό Ταμείο

Η γειτονική χώρα αντιμετωπίζει μία από τις χειρότερες χρηματοπιστωτικές

κρίσεις της ιστορίας της: περίπου έξι δισεκατομμύρια δολάρια έκαναν φτερά από

την Τουρκία τις τελευταίες δέκα ημέρες και τα επιτόκια ανέβηκαν ακόμη και στα

1.000%!

Όλα ξεκίνησαν πριν από δύο εβδομάδες όταν η τοποθέτηση υπό καθεστώς

αναγκαστικής διαχείρισης δέκα μεγάλων τουρκικών τραπεζών λόγω των στοιχείων

για απάτες προκάλεσαν πανικό για τον κίνδυνο τραπεζικής κρίσης. Το

χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης έπεσε τις τελευταίες δύο εβδομάδες πάνω

από 40% και τα επιτόκια εκτοξεύθηκαν σε δυσθεώρητα ύψη καθώς οι τράπεζες

αδυνατούν να εξασφαλίσουν ρευστό.

Ο δανεισμός

Οι Τούρκοι τραπεζίτες, επιχειρηματίες και ιθύνοντες της οικονομικής πολιτικής

αναζητούν μάταια τη λύση. Ακόμη και οι διαβεβαιώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού

Μπουλέντ Ετζεβίτ για μείωση της φορολογίας, επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων,

εξυγίανση του τραπεζικού τομέα της οικονομίας και εξασφάλιση επαρκούς

δανεισμού ύψους περίπου τεσσάρων δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Διεθνές

Νομισματικό Ταμείο δεν επαρκούν προς το παρόν για να αντιμετωπίσουν την κρίση

που σαρώνει όχι μόνο την οικονομία αλλά και την τουρκική κοινωνία.

«Μεγάλη απειλή»

Πρόκειται για μια κρίση που ο Τζέιμς Γουόλφενσον, πρόεδρος της Παγκόσμιας

Τράπεζας δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «μεγάλη απειλή», ενώ ένας αξιωματούχος

του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών τόνισε ότι η Τουρκία ανήκει στις

οικονομικά «προβληματικές» χώρες. Στην χρηματοπιστωτική κρίση έρχονται να

προστεθούν και οι κατηγορίες για καταχρήσεις και υπεξαιρέσεις: περισσότεροι

από δεκαπέντε τραπεζίτες, επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες μέσων μαζικής

ενημέρωσης κατηγορούνται ότι εμπλέκονται στις παράνομες συναλλαγές ύψους

πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Η απεργία

Την εικόνα οικονομικής αποσταθεροποίησης που παρουσιάζει η Τουρκία ενέτεινε

την Παρασκευή και η μαζική απεργία των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα που

αντιδρούν στην εισοδηματική πολιτική που εξήγγειλε η τουρκική κυβέρνηση

-αυξήσεις 10% για το πρώτο εξάμηνο του νέου έτους ενώ ο πληθωρισμός τρέχει με

ρυθμό 44%- στα πλαίσια του προγράμματος οικονομικής εξυγίανσης που συμφώνησε

με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Το Ταμείο έχει δεσμευτεί να παράσχει άμεσα κεφάλαια στην Τουρκία. Ο Σελτζούκ

Ντεμιράλπ, υφυπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, δήλωσε την Παρασκευή ότι η

κεντρική τράπεζα έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να αντιμετωπίσει την κρίση

ρευστότητας, αλλά τα περιθώρια ελιγμών της είναι περιορισμένα λόγω των όρων

που προβλέπει η συμφωνία χρηματοδότησης από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Κερδοσκοπική επίθεση

Την Πέμπτη η κεντρική τουρκική τράπεζα σταμάτησε τις ενέσεις ρευστού στο

τραπεζικό σύστημα επικαλούμενη την παραβίαση των όρων. Αυτό είχε σαν

αποτέλεσμα να εκτοξευθούν τα επιτόκια της διατραπεζικής αγοράς στα ύψη και να

καταρρεύσει το χρηματιστήριο. Σε συνέντευξη του Γκαζί Ερτσέλ, διοικητή της

κεντρικής τράπεζας, που δημοσιεύθηκε χθες σε τουρκική εφημερίδα, αναφέρεται

ότι η Τουρκία διαθέτει αποθεματικά 18,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων τα οποία

μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανά πάσα στιγμή για να αντιμετωπισθεί η

«κερδοσκοπική επίθεση» που δέχεται η Τουρκία και προέβλεψε ότι η κρίση θα

τελειώσει αυτήν την εβδομάδα.

Παρέμβαση υπέρ της Τουρκίας, για τη χορήγηση πρόσθετων και επειγουσών

πιστώσεων, έκανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον με τηλεφώνημά του στον

πρόεδρο του ΔΝΤ Χορστ Κέλερ.