Εγώ ήμουν στο τιμόνι και όλα έγιναν ξαφνικά

Στην πιο πολυταξιδεμένη και ίσως πιο ασφαλή ρότα του Αιγαίου, ο Χάρος με

ανθρώπινη βοήθεια βγήκε παγανιά λίγο έξω από το λιμάνι της Πάρου.

Επιβεβαιωμένα για 66 ανθρώπους, αλλά και για μερικούς ακόμη αγνοούμενους

επιβάτες του Ε/Γ-Ο/Γ «Σαμίνα» οι πόρτες της ζωής έκλεισαν ερμητικά λίγο μετά

τις 10 προχθές το βράδυ, μόλις δύο μίλια έξω από το λιμάνι της Πάρου, στις

δίδυμες βραχονησίδες Πόρτες.

Η πρόσκρουση του Ε/Γ-Ο/Γ «Σαμίνα», που ταξίδευε με ταχύτητα 18 μιλίων, πάνω

στις βραχονησίδες σήμανε την αρχή για μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές

τραγωδίες των τελευταίων χρόνων. Η πρόσκρουση, όπως όλοι οι διασωθέντες λένε,

οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος, χρειάστηκε να ακολουθήσουν και άλλα πολλά

τραγικά λάθη για να ολοκληρωθεί η τραγωδία.

Χθες, αργά το απόγευμα, στο Λιμεναρχείο στην Παροικιά της Πάρου ολοκληρωνόταν

η καταμέτρηση της τραγωδίας: 66 νεκροί (από τους οποίους μόνον οι 34 είχαν

αναγνωριστεί), 6 αγνοούμενοι και 452 διασωθέντες. Ανάμεσα στους διασωθέντες,

10 τουλάχιστον σοβαρά τραυματίες που μεταφέρθηκαν χθες το μεσημέρι, οι

περισσότεροι με κατάγματα, με ελικόπτερα σε νοσοκομεία της Αθήνας. Στους

διασωθέντες περιλαμβάνονται και 95 αλλοδαποί, ενώ και για το νησί της Πάρου το

μερτικό της τραγωδίας ήταν μεγάλο, αφού 10 από τους νεκρούς, ανάμεσά τους και

ένα πεντάχρονο αγοράκι, ήταν Παριανοί.

Ένα απέραντο «γιατί» είχαν διασωθέντες και συγγενείς των θυμάτων στα χείλη

τους όλη ημέρα χθες στο λιμάνι της Παροικιάς, ενώ η μεταφορά και άλλων νεκρών

συνεχιζόταν. Ένα μεγάλο «γιατί» που το συνόδευαν αμέτρητα ερωτηματικά για το

τι προκάλεσε την τραγωδία. Την απάντηση που είχαν όλοι στα χείλη τους για το

«ανθρώπινο λάθος» άφησε να εννοηθεί και με τις δηλώσεις του στα «ΝΕΑ» και ο

υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Χρήστος Παπουτσής:

­ Κύριε υπουργέ, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, πού

αποδίδετε την τραγωδία; Έχετε καταλήξει;

«Ο ανθρώπινος παράγοντας έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο. Δεν θέλω να προδικάσω το

τέλος της εξέτασης που γίνεται ήδη, αλλά είναι προφανές ότι υπάρχει ο

ανθρώπινος παράγοντας…».

­ Θα μπορούσαν, κύριε υπουργέ, να είχαν σωθεί και άλλοι

άνθρωποι;

«Κατ’ αρχάς δεν έπρεπε να είχε γίνει αυτό που έγινε. Από εκεί και πέρα όμως

μπορώ να πω πως έγιναν όλα όσα έπρεπε να γίνουν, όλοι έπραξαν το καθήκον τους

και επικράτησε ψυχραιμία. Όμως, το έργο συνεχίζεται».

Δεν περιγράφονται οι σκηνές θρήνου όλη την ημέρα χθες στο λιμάνι της

Παροικιάς, αλλά και το… αλαλούμ μέσα και έξω από το Λιμεναρχείο για την

καταμέτρηση των διασωθέντων, των νεκρών και των αγνοουμένων.

Στο χρηματιστήριο της ζωής τα νούμερα ζώντων – νεκρών αυξομειώνονταν από ώρα

σε ώρα μέχρι αργά χθες το απόγευμα, ενώ ο αριθμός των νεκρών όλο και μεγάλωνε.

Τόσοι νεκροί, τόσοι αγνοούμενοι, τόσοι διασωθέντες, αλλά πάντα με επιφύλαξη,

αφού κανείς δεν ήταν σε θέση να διαβεβαιώσει πόσοι επέβαιναν την ώρα του

ναυαγίου στο μοιραίο «Σαμίνα». Και ενώ υπουργοί, ο έπαρχος, ο νομάρχης

Κυκλάδων, η ηγεσία του Λιμενικού, συγγενείς αγνοουμένων και νεκρών και

δημοσιογράφοι συνωστίζονταν στα δύο γραφεία του Λιμεναρχείου, σε ένα διπλανό

δωμάτιο τέσσερα μέλη του πληρώματος που ανακρίνονταν κρατούσαν επτασφράγιστο

το μυστικό της τραγωδίας και την απάντηση στο απέραντο «γιατί». Ο πλοίαρχος

του «Σαμίνα» Βασίλειος Γιαννακής, ο υποπλοίαρχος Αναστάσιος Ψυχογιός, ο

δόκιμος πλοίαρχος Γιώργος Πατίλας και ο πηδαλιούχος ναύτης Παναγιώτης

Κάσδαγλης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υποπλοίαρχος Αναστάσιος Ψυχογιός στην

κατάθεσή του υποστηρίζει ότι το κακό έγινε λόγω των ισχυρών ανέμων που

φυσούσαν εκείνη την ώρα στην περιοχή ­ γύρω στα 8 Μπωφόρ ­ και έριξαν το

«Σαμίνα» πάνω στις Πόρτες, χωρίς να προλάβει ν’ αντιδράσει. Μία απάντηση που

σίγουρα όμως δεν εξηγεί τα δεκάδες ερωτήματα για το πώς το πλοίο βρέθηκε τόσο

πολύ εκτός πορείας. Και ακόμη πώς δεν μπόρεσε να διορθώσει την πορεία του,

αφού το φανάρι που υπάρχει πάνω στις βραχονησίδες είναι ορατό από απόσταση 7

μιλίων.

Σύμφωνα με δηλώσεις στα «ΝΕΑ» του ναύτη Παναγιώτη Κάσδαγλη, ο οποίος βρισκόταν

στο πηδάλιο του πλοίου μέχρι και λίγα δευτερόλεπτα πριν από την πρόσκρουση, ο

υποπλοίαρχος πήρε το πηδάλιο στα χέρια του λίγα μόλις δευτερόλεπτα πριν πέσει

το «Σαμίνα» με τη δεξιά πλευρά του πάνω στους βράχους και όταν πλέον ήταν πολύ

αργά να γίνει οτιδήποτε και η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη. Λέει ο πηδαλιούχος

Παναγιώτης Κάσδαγλης: «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς έγινε το κακό. Εγώ ήμουν στο

τιμόνι και όλα έγιναν ξαφνικά. Είδα τα βράχια ξαφνικά μπροστά μου σε απόσταση

λιγότερη από 50 μέτρα και τότε πήρε το πηδάλιο ο υποπλοίαρχος…».

­ Εσύ ήσουν στο πηδάλιο, ο υποπλοίαρχος πού ήταν;

«Στη γέφυρα μαζί μου…».

­ Δύο άνθρωποι στη γέφυρα και δεν είδατε το φανάρι που φαίνεται από 7 μίλια

μακριά και το είδατε στα 50 μέτρα;

«Το είχα δει από τρία μίλια. Είχε χοντρό καιρό κι εγώ κοιτούσα την πορεία μου

στα όργανα. Δεν ξέρω τι συνέβη. Την ώρα της πρόσκρουσης πηγαίναμε με 18 μίλια

και όταν είδαμε τα βράχια μπροστά μας, τόσο κοντά, ήταν αδύνατον να τ’

αποφύγουμε και βρήκαμε με τη δεξιά πλευρά. Το πλοίο συνέχισε και μετά την

πρόσκρουση την πορεία του, αλλά αμέσως έγινε μπλακ άουτ. Μας έπαιρνε ο

καιρός».

­ Πώς έγινε και βγήκατε από την πορεία σας; Μήπως τα όργανα ήταν

χαλασμένα;

«Όχι. Κάτι άλλο συνέβη. Δεν μπορείς να βγεις από την πορεία σου με δύο

πυξίδες. Γι’ αυτό σας λέω, μας έβγαλε από την πορεία ο καιρός».

­ Την ώρα της πρόσκρουσης ο πλοίαρχος πού βρισκόταν;

«Είχε πάει να ξεκουραστεί και θα ‘ρχόταν στη γέφυρα σε 1 με 2 λεπτά! Με το που

χτυπήσαμε, το καράβι πήρε αμέσως κλίση, άρχισε να μπάζει νερά και σε είκοσι

λεπτά βουλιάξαμε. Η αριστερή πλευρά του καραβιού είχε σηκωθεί και εκεί δεν

μπορούσαμε να προσφέρουμε κάποια βοήθεια. Το τι έγινε από εκεί και πέρα τα

ξέρετε».

Κινητοποίηση

Από τα πρώτα λεπτά του ναυαγίου πανικός επικράτησε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες

όλων, πάνω στο «Σαμίνα». Το πλοίο πήρε κλίση προς τα δεξιά και το νερό άρχισε

ν’ ανεβαίνει απειλητικά προς τα υψηλότερα σημεία. Η ώρα ήταν 22.17 και

χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από δέκα λεπτά ­ άγνωστο γιατί ­ για ν’

ακουστεί η αγωνιώδης φωνή του πλοιάρχου στο Λιμεναρχείο της Παροικιάς

«εγκαταλείπουμε το πλοίο». Ήδη, όμως, από το λιμάνι κάποιοι φιλότιμοι και

ηρωικοί ψαράδες και άλλοι πολίτες Παριανοί με ψαροκάικα και φουσκωτά, οι

οποίοι είχαν δει μπροστά στα μάτια τους να εκτυλίσσεται η τραγωδία, είχαν

ξεκινήσει αψηφώντας τα μανιασμένα κύματα προς το σημείο του ναυαγίου για να

προσφέρουν βοήθεια. Η προσφορά τους αποδείχθηκε πολύτιμη, κάτι που ομολογούν

όλοι οι διασωθέντες. Την ίδια στιγμή από την αγγλική φρεγάτα «Λίβερπουλ», που

έπλεε στην περιοχή, σηκωνόταν ένα ελικόπτερο. Οι Άγγλοι είχαν δει στο ραντάρ

την προσάραξη του «Σαμίνα» και έσπευδαν για βοήθεια. Γύρω στις 2 με 2.30 τα

ξημερώματα χθες το ελικόπτερο του «Λίβερπουλ» παραλάμβανε από τη βραχονησίδα

Κακιά Σκάλα, ένα μίλι από το σημείου του ναυαγίου, 12 ναυαγούς και τους

μετέφερε στο ελικοπτεροφόρο«Ινβίσιμπλ».

Σπαραγμός

Στην Παροικιά της Πάρου η οδύνη, ο πόνος και ο σπαραγμός περίσσευαν όλες τις

ώρες της χθεσινής ημέρας. Πόνος που δεν περιγράφεται, σπαραγμός που δεν

μετριέται, θρήνος ατέλειωτος από εκατοντάδες συγγενείς νεκρών και αγνοουμένων.

Και η τραγωδία σε όλο της το φοβερό μεγαλείο να καλύπτει όλη την αίθουσα

εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Συλλόγου «Αρχίλοχος», εδώ στο λιμάνι της

Παροικιάς, με τα εξήντα τόσα πτώματα μέσα στις πλαστικές σακούλες. Ανάμεσα στα

αραδιασμένα πτώματα κάποιοι συγγενείς, πατεράδες, μανάδες, σύζυγοι με πρόσωπα

σκαμμένα από τον σπαραγμό να βρίσκουν τη δύναμη ν’ ανοίγουν τα φερμουάρ στις

πλαστικές σακούλες για να αναγνωρίσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Κι εγώ εκεί, στον ρόλο του ψύχραιμου ρεπόρτερ, να ανοίγω τις σακούλες για να

αναγνωρίσω τη στενή μου φίλη Σουζάνα Χαραμή, που ταξίδευε με το μοιραίο πλοίο,

με τη μάνα της Όλγα ­ αγνοούμενη μέχρι χθες ­ και τη 18χρονη κόρη της Μάτα που

σώθηκε την τελευταία στιγμή από τα μανιασμένα κύματα.

«Βγήκαμε από την κόλαση»

Περιγράφεται ο πόνος; Οι συγκλονιστικές αφηγήσεις των ανθρώπων που επέζησαν

της τραγωδίας αυξάνουν τα αναπάντητα ερωτηματικά.

Ναυαγοί που περισυνελέγησαν από τη θάλασσα κατά τη διάρκεια της νύχτας με τον

τρόμο ακόμη στα μάτια, σκορπισμένοι στα ξενοδοχεία και τα σπίτια των φιλόξενων

Παριανών ξαναζούν τον εφιάλτη. Και ανάμεσά τους η 18χρονη Μάτα Χαραμή, η οποία

ταξίδευε με τη μητέρα της Σουζάνα και τη γιαγιά της Όλγα Φλαμπούρη, να

προσπαθεί τώρα να μου περιγράψει τον εφιάλτη που έζησε στα μανιασμένα κύματα.

Η Μάτα, το παιδί τού φίλου μου του Γιάννη και της Σουζάνας Χαραμή που ο ίδιος

το μεγάλωσα. Και τι να τη ρωτήσω τη Μάτα. «Με το που χτυπήσαμε στα βράχια

πέσαμε κάτω. Τα φώτα σβήσανε, επικράτησε πανικός, όλοι τρέχανε δεξιά –

αριστερά να βρουν σωσίβια και το νερό άρχισε ν’ ανεβαίνει επικίνδυνα, ενώ το

πλοίο είχε πάρει κλίση. Φώναξα της μάνας μου: «Μαμά, χανόμαστε, πάμε να

φύγουμε…». Η μάνα μου ήταν σαν να μην με άκουγε και προσπαθούσε να σηκώσει

από κάτω τη γιαγιά. Της ξαναφώναξα: «Πνιγόμαστε μαμά…». Και πάλι ήταν σαν να

μη με άκουσε. Μόνο την άκουσα να λέει: «Είναι η μάνα μου..!». Κάποιος μ’

έσπρωξε. Άρπαξα το πρώτο σωσίβιο που βρήκα μπροστά μου και έπεσα στη θάλασσα.

Γύρω μου άκουγα φωνές, ουρλιαχτά. Κολυμπούσα για περισσότερο από μιάμιση ώρα

μέχρι που με μάζεψαν από κάποιο καΐκι. Τη μάνα μου και τη γιαγιά δεν τις ξανάδα».

Ο υπουργός τους βρήκε στο δωμάτιο της ανάκρισης

Έντονο φραστικό επεισόδιο διημείφθη χθες μεταξύ του υπουργού Εμπορικής

Ναυτιλίας και εκπροσώπων της πλοιοκτήτριας εταιρείας. Αφορμή για το επεισόδιο

στάθηκε το γεγονός ότι οι εκπρόσωποι της εταιρείας βρίσκονταν στο δωμάτιο του

Λιμεναρχείου όπου παρέμεναν τα τέσσερα μέλη του πληρώματος (πλοίαρχος,

υποπλοίαρχος και οι άλλοι) τα οποία είχαν βάρδια στη γέφυρα τη στιγμή της

μοιραίας πρόσκρουσης. Ο υπουργός θεώρησε πως κάτι τέτοιο είναι ανεπίτρεπτο, τη

στιγμή μάλιστα που η προανάκριση για την εξακρίβωση των αιτίων του ναυαγίου

συνεχίζεται.

Πού βρίσκονταν οι αξιωματικοί

Μια φοβερή καταγγελία, την οποία μεταφέρουμε με κάθε επιφύλαξη, ακουγόταν από

τα χείλη πολλών διασωθέντων χθες έξω από το Λιμεναρχείο της Παροικιάς. Ίσως,

αυτή η καταγγελία να δίνει απάντηση στο βασανιστικό «γιατί» της φοβερής

ναυτικής τραγωδίας. Έχει να κάνει με το πού βρίσκονταν οι αξιωματικοί του

πλοίου και συγκεκριμένα ο αξιωματικός βάρδιας, ο υποπλοίαρχος Αναστάσιος

Ψυχογιός την ώρα της πρόσκρουσης. Σύμφωνα με αυτές τις καταγγελίες ο

υποπλοίαρχος, ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται στη γέφυρα, βρισκόταν λίγα λεπτά

προτού το πλοίο μπει στο λιμάνι στο σαλόνι και παρακολουθούσε τον ποδοσφαιρικό

αγώνα Αμβούργου – Παναθηναϊκού και ότι ο ναύτης Παναγιώτης Κάσδαγλης ήταν

μόνος του στη γέφυρα. Η αποκάλυψη αυτή δικαιολογεί άραγε από μόνη της «το

ανθρώπινο λάθος» ή μήπως υπάρχουν και άλλες λεπτομέρειες που βοήθησαν να

ολοκληρωθεί η τραγωδία; Ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Χρήστος Παπουτσής με

τις δηλώσεις του δείχνει αυτή την κατεύθυνση. Άραγε η προανάκριση θα φωτίσει

αυτή τη σκοτεινή πλευρά ώστε να δοθεί επιτέλους μια σαφής απάντηση στο

βασανιστικό «γιατί» της τραγωδίας;

Ο σκύλος με δάγκωσε!

Ένας 70χρονος συνταξιούχος, ο οποίος νοσηλεύεται στο Κέντρο Υγείας, περιγράφει

την απίστευτη τραγωδία του: «Όταν έπεσα στη θάλασσα και αφού κολύμπησα αρκετή

ώρα, είδα ξαφνικά δίπλα μου έναν σκύλο Δαλματίας. Αναθάρρησα, γιατί αισθάνθηκα

ότι εκείνη τη στιγμή είχα μια συντροφιά. Ο σκύλος όμως όρμησε και άρχισε να με

δαγκώνει….». Ο 70χρονος ναυαγός μεταφέρθηκε στο Κέντρο Υγείας λαβωμένος από

τις δαγκωματιές του σκύλου. «Και όμως δεν του κρατάω κακία. Εκείνη τη στιγμή,

έστω και αν μου επιτέθηκε, ήταν για μένα μια ζωντανή παρουσία…».