Τα πάνω-κάτω έχουν φέρει στην κατάρτιση του νέου προϋπολογισμού η έκρηξη των

τιμών του πετρελαίου και η εκτίναξη στα ύψη της ισοτιμίας του δολαρίου, που

έχουν μετατραπεί σε πραγματικό εφιάλτη για το οικονομικό επιτελείο της

κυβέρνησης.

Η δημιουργία πλεονάσματος ­ για πρώτη φορά ­ στον προϋπολογισμό του 2001 ήταν

από μόνος του ένας δύσκολος στόχος, τον οποίο έπρεπε να επιτύχει η κυβέρνηση

ώστε να είναι συνεπής με το πρόγραμμα σταθερότητας που πρέπει να ακολουθεί

εντός της ΟΝΕ. Τώρα πια, όμως, η επίτευξη αυτού του στόχου γίνεται ακόμη

δυσκολότερη, αφού οι επιβαρύνσεις που δημιουργούν στον νέο προϋπολογισμό η

μεγάλη ανατίμηση των τιμών του πετρελαίου, που κυμαίνονται σταθερά πάνω από τα

30 δολάρια το βαρέλι, και του δολαρίου, το οποίο έχει πλέον ξεπεράσει το

φράγμα των 400 δραχμών. Οι δύο αυτοί παράγοντες επιβαρύνουν τις δαπάνες του

νέου προϋπολογισμού και οδηγούν:

Το δημόσιο χρέος

* Στην αύξηση των δαπανών εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους. Πρόκειται για τις

δαπάνες για την αποπληρωμή τόκων και χρεολυσίων για την εξόφληση του δημοσίου

χρέους, που αποτιμάται σε δολάρια. Μέχρι τώρα οι επιπλέον δαπάνες, οι οποίες

κατεβλήθησαν από τον φετινό προϋπολογισμό, για την εξυπηρέτηση του δημοσίου

χρέους ανέρχονται σε 150 δισ. δρχ. με προοπτική να φθάσουν σε ετήσια βάση τα

500 δισ. δρχ. αν το δολάριο παραμείνει στα σημερινά επίπεδα. Μέρος του κόστους

αυτού θα κληθεί να πληρωθεί από τον υπό κατάρτιση προυπολογισμό του 2001.

Μάλιστα, όπως τονίζουν αρμόδια στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το

κόστος αυτό θα εξανεμίσει ουσιαστικά το όφελος του νέου προϋπολογισμού από τη

μείωση των επιτοκίων στα επίπεδα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Οι έκτακτες δαπάνες

* Στην αύξηση των εκτάκτων δαπανών του προϋπολογισμού, οι οποίες θα προέλθουν

από το ειδικό βοήθημα που εξετάζει να χορηγήσει η κυβέρνηση στους

χαμηλόμισθους και τους συνταξιούχους, αν συνεχισθεί η κούρσα ανόδου των

διεθνών τιμών των καυσίμων. Πρόκειται για το μέτρο που συζητήθηκε στη σύσκεψη

της περασμένης εβδομάδας, υπό τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

κ. Γιάννο Παπαντωνίου και τη συμμετοχή των υπουργών Ανάπτυξης κ. Νίκου

Χριστοδουλάκη και Μεταφορών κ. Χρήστου Βερελή, προκειμένου να καλυφθεί μέρος

της επιβάρυνσης των νοικοκυριών από το γεγονός ότι φέτος τον χειμώνα θα

πληρώνουν το πετρέλαιο θέρμανσης σχεδόν σε διπλάσια τιμή από πέρυσι.

Υπό τις συνθήκες αυτές, το πρόβλημα που έχουν να επιλύσουν ο κ. Γιάννος

Παπαντωνίου και ο αρμόδιος για την κατάρτιση του προϋπολογισμού υφυπουργός

Οικονομικών κ. Γιώργος Δρυς είναι με ποιον τρόπο θα καλυφθούν αυτές οι

απροσδόκητα υψηλές δαπάνες στον νέο προϋπολογισμό χωρίς να υπονομευθούν οι

φιλόδοξοι στόχοι που έχουν τεθεί για το 2001 (για το πλεόνασμα και τη μείωση

του δημοσίου χρέους), καθώς γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα αποτελούσε πλήγμα

στην αξιοπιστία της χώρας στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Περικοπές

Και όπως όλα δείχνουν, θα αναγκασθούν να προχωρήσουν σε περικοπές άλλων

κατηγοριών δαπανών του προϋπολογισμού, ενδεχομένως από τις πιστώσεις των

υπουργείων, ώστε να υπάρξουν εξοικονομήσεις οι οποίες θα καλύψουν τις

αυξημένες υποχρεώσεις που προκαλούν στον προϋπολογισμό το «πράσινο» νόμισμα

και ο «μαύρος» χρυσός. Στο οικονομικό επιτελείο υπάρχει ακόμη η ελπίδα για

ομαλοποίηση των τιμών των καυσίμων κατά το επόμενο διάστημα, η οποία αυτή τη

στιγμή φαίνεται περισσότερο ρεαλιστική από ό,τι η πτώση της ισοτιμίας του

δολαρίου.

Στην περίπτωση αυτή, όπως εκτιμούν αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου

Οικονομικών, θα μετριαζόταν το κόστος στον προϋπολογισμό και θα διευκολύνονταν

οι χειρισμοί για την επίτευξή των στόχων που έχουν τεθεί για τη δημιουργία

πλεονάσματος 200 δισ. δρχ. (0,5% του ΑΕΠ) και τη μείωση του δημοσίου χρέους

κάτω από το 100% από τα επίπεδα του 103,3% που αναμένεται να διαμορφωθεί

φέτος.

Το βοήθημα

Αν γίνει κάτι τέτοιο, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να προχωρήσει στη χορήγηση του

ειδικού βοηθήματος προς τους χαμηλόμισθους, αφού και η τιμή του πετρελαίου

θέρμανσης κατά τη χειμερινή περίοδο θα ήταν αρκετά χαμηλότερη από τις 160-165

δρχ. που εκτιμάται τώρα ότι θα είναι, με βάση τις σημερινές διεθνείς τιμές των

καυσίμων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο κ. Παπαντωνίου στις δηλώσεις που

έκανε μετά τη σύσκεψη της περασμένης Τρίτης για τα καύσιμα δεν δεσμεύθηκε για

τη χορήγηση του ειδικού βοηθήματος για την ανακούφιση των χαμηλόμισθων και

δήλωσε λακωνικά ότι το θέμα αυτό είναι πρόωρο και θα συζητηθεί στο πλαίσιο

κατάρτισης του νέου προϋπολογισμού.

Πιέσεις

Αν τελικά ομαλοποιηθούν οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου το οικονομικό

επιτελείο θα «απελευθερωθεί» από ένα επιπλέον άγχος που το διακατέχει.

Ήδη στα γραφεία του κ. Παπαντωνίου και του κ. Δρυ έχουν φθάσει αρκετά αιτήματα

από διάφορους φορείς για τη χορήγηση πιστώσεων προκειμένου να καλυφθεί το

κόστος που προκαλεί η ανατίμηση του πετρελαίου. Οι πιέσεις αυτές αναμένεται

ότι θα προσλάβουν πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις στην περίπτωση που οι τιμές του

πετρελαίου παραμείνουν στα ύψη ή αυξηθούν ακόμη περισσότερο.

Άλλωστε, υπό αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση θα ικανοποιήσει με τη χορήγηση

του ειδικού βοηθήματος το δίκαιο αίτημα των χαμηλόμισθων για κάλυψη της

επιβάρυνσης από το πετρέλαιο. Και αυτό, όπως φοβούνται στο οικονομικό

επιτελείο, αναμένεται να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για ανάλογες διεκδικήσεις

από άλλα στρώματα του πληθυσμού και επαγγελματικούς φορείς. Αυτή στιγμή πάντως

κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να ικανοποιηθούν

αιτήματα για παροχές προς επαγγελματικούς και άλλους φορείς, ακόμη και στην

περίπτωση που επικρατήσει το δυσμενέστερο σενάριο για την πορεία των τιμών των

καυσίμων αφού, όπως διευκρινίζουν, τέτοια περιθώρια δεν υπάρχουν.

Οι αυξήσεις

Οι ίδιοι κύκλοι διαβεβαιώνουν πάντως ότι σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν

επαληθευθεί το χειρότερο ενδεχόμενο και συνεχισθεί η ανοδική κούρσα των τιμών

του πετρελαίου, η κυβέρνηση θα υλοποιήσει στο ακέραιο τις δεσμεύσεις της για

τις αυξήσεις στου μισθούς στο Δημόσιο το 2001.

Πρόκειται για τις αυξήσεις που ανακοίνωσε ο κ. Δρυς στο προεδρείο της ΑΔΕΔΥ,

σύμφωνα με τις οποίες οι μισθοί θα αυξηθούν κατά 2,2% και οι συντάξεις στα

επίπεδα του 5%. Κύκλοι προσκείμενοι στον υφυπουργό Οικονομικών εξηγούν

χαρακτηριστικά ότι δεν είναι δυνατόν από τη μία πλευρά να αναζητούνται τρόποι

για την ενίσχυση των χαμηλόμισθων λόγω της επιβάρυνσής τους από το πετρέλαιο

και από την άλλη να περικόπτονται οι αυξήσεις στους μισθούς που θα

αντιστάθμιζαν ουσιαστικά τις όποιες ενισχύσεις.