Οι δρομείς «ορκιζόμαστε» στους υδατάνθρακες (δημητριακά, ζυμαρικά κ.λπ.), σχέση σταθερή και παθιασμένη που δεν χωράει αμφιβολία. Αλλά πόσο ρύζι και μακαρόνια να φάει κανείς; Κάπου εκεί εμφανίζεται η «εξωτική» κινόα και μας κλείνει με νόημα το μάτι. Η «νέα» δεν είναι απλώς ωραία! Αποδεικνύεται πραγματικός θησαυρός. Σε σημείο που κάποιοι να τη θεωρούν τον… Τσακ Νόρις των τροφών!

Ο «χρυσός των Ινκας», η κινόα, υπάρχει στο διατροφολόγιο των ανθρώπων εδώ και περίπου 4.000 χρόνια. Κατάγεται από την περιοχή των Ανδεων στη Νότια Αμερική και θεωρούνταν ιερός καρπός για τους Ινκας και τους Αζτέκους. Ακριβώς λόγω της ιερής σημασίας της, η καλλιέργειά της απαγορεύτηκε από τους ισπανούς κατακτητές και ο καρπός σνομπαρίστηκε έντονα. Ετσι, δεν συμπεριλήφθηκε στα «λάφυρά» τους από τον Νέο Κόσμο, μαζί με την πατάτα, το καλαμπόκι, το κακάο και τα λοιπά αποικιακά. Η αξία και η σημασία των μικρών αυτών σπόρων αναγνωρίστηκε μόλις τα τελευταία χρόνια…

Η κινόα θεωρείται ψευδοδημητριακό επειδή οι σπόροι της χρησιμοποιούνται όπως των δημητριακών, στην πραγματικότητα όμως τα ξεπερνά σε διατροφική αξία! Με περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες περί το 70%, αποτελεί εξαιρετική πηγή ενέργειας και μάλιστα βραδείας απελευθέρωσης λόγω των φυτικών ινών που περιέχει, οι οποίες επιπλέον συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και ευνοούν τη βακτηριακή χλωρίδα καιτηναποτοξίνωση του οργανισμού.

Αυτό που την κάνει πολύ ξεχωριστή είναι ότι πρόκειται για ένα από τα λίγα φυτικά τρόφιμα με τόσο υψηλή περιεκτικότητα (14% – 21,9% ανάλογα με την ποικιλία) και σε πρωτεΐνες με όλα τα απαραίτητα για τον άνθρωπο αμινοξέα, σε αναλογία μάλιστα πολύ κοντά σε εκείνη του γάλακτος. Πολύ πλούσια λοιπόν στα αμινοξέα: λυσίνη (πενταπλασίως από το σιτάρι), ισολευκίνη, λευκίνη, ασπαρτικό, φαινυλαλανίνη κ.ά. και χωρίς καθόλου γλουτένη, η κινόα συμβάλλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην αναδόμηση των κυττάρων, στην απορρόφηση και μεταφορά ασβεστίου και μαζί με τη βιταμίνη C καθυστερεί ή ακόμα και προλαβαίνει τη μετάσταση καρκίνου. Επίσης συνεργεί στη λειτουργία του ήπατος, στη διατήρηση του σωστού επιπέδου σακχάρου στο αίμα, στην άρτια λειτουργία του εγκεφάλου, στην παραγωγή – δράση αυξητικής ορμόνης, στην ενίσχυση του καρδιαγγειακού συστήματος.

Η κινόα περιέχει και οιστρογόναπου συντελούν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και ορισμένων οργανικών και μεταβολικών δυσλειτουργιών κατά την εμμηνόπαυση. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα πλούσια (πάνω από 82%) στα καλά ακόρεστα λιπίδια ω-3, ω-6 και ω-9 τα οποία σχετίζονται με τη μείωση της κακής χοληστερόλης (LDL) και την αύξηση της καλής (HDL).

Θέλετε κι άλλα; Εχει!. Είνα πλούσια σε ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, χαλκό, μαγγάνιο και ψευδάργυρο σε διπλάσια έως και τριπλάσια περιεκτικότητα από τα διάφορα δημητριακά. Επίσης, περιέχει ικανοποιητική ποσότητα από τις κυριότερες βιταμίνες, με αυτές του συμπλέγματος B και την Ε να πρωτοστατούν. Τελευταίες έρευνες έδειξαν επίσης πως η κινόα περιέχει φλαβονοειδή σε ποσοστό μεγαλύτερο από κάθε άλλο δημητριακό, έχοντας έτσι και πολύ ισχυρή αντιοξειδωτική δράση.

Υπερτροφή με τα όλα της, λοιπόν, η κινόα έχει γεύση που ισορροπεί ανάμεσα σε καστανό ρύζι και βρώμη. Για να τη μαγειρέψουμε αρκεί να ρίξουμε μία δόση κινόα σε δύο δόσεις υγρού (νερό ή ζωμός) και να το αφήσουμε να βράσει για 10′. Είναι πολύ καλύτερη όταν δεν παραβράσει και είναι αλ ντέντε. Μπορούμε να την απολαύσουμε είτε ως πρωινό είτε να την προσθέσουμε σε σούπες, όσπρια ή μαγειρευτά. Αντικαθιστά το ρύζι ως συνοδευτικό, ενώ αποτελεί βάση για σαλάτες ή και… μπιφτέκια.

Γνωρίζετε ότι

n Η κινόα θεωρείται αρχαίος καρπός, δηλαδή δεν έχει υποστεί μετάλλαξη για χιλιάδες χρόνια.

n Οι Ινκας χαρακτήριζαν την κινόα μητέρα όλων των σιτηρών, ενώ κατά την παράδοση οι πρώτοι σπόροι της χρονιάς σπέρνονταν από τον αυτοκράτορα με τη χρήση χρυσών εργαλείων.

n Οι σπόροι της είναι μικροί, θυμίζουν αυτούς του κεχριού και θα τους βρούμε σε μεγάλη χρωματική γκάμα, από κόκκινη, πορφυρή μέχρι κίτρινη, πράσινη και μαύρη. Αυτή που κυκλοφορεί ευρέως στην αγορά είναι συνήθως η άσπρη.

n Η υψηλή περιεκτικότητα της πρωτεΐνης τηςστα απαραίτητα αμινοξέα την καθιστά το μόνο φυτικό τρόφιμο που πληροί τις προδιαγραφές του FAO για τη διατροφή του ανθρώπου.

n H κινόα περιέχει σαπωνίνες, συστατικό χωρίς διατροφική αξία και με πικρή γεύση, η οποία φεύγει εύκολα με καλό ξέπλυμα των σπόρων κάτω από τρεχούμενο νερό πριν από τη χρήση.