[Θεωρείο] Εγκλωβισμένοι στο δωμάτιο πανικού

Η τελευταία λαμπρή ιδέα των γάλλων σοσιαλιστών είναι οι εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη του υποψήφιου προέδρου. Κατατέθηκε πριν από λίγες ημέρες με τη μορφή ενός μανιφέστου από στελέχη, φίλους και συμπαθούντες που «αρνούνται τη δεξιοποίηση της κοινωνίας». Το μανιφέστο δίνει πάντα μια αγωνιστική διάσταση στα πράγματα –και αυτή είναι η μεγάλη του διαφορά από την απλή πρόταση. Οι συντάκτες του μανιφέστου, πάντως, θα ήταν πιο ειλικρινείς εάν έλεγαν ότι αυτό που φοβούνται δεν είναι η δεξιοποίηση της γαλλικής κοινωνίας αλλά ο πολιτικός αφανισμός του δικού τους πολιτικού χώρου. Και πιο συνεπείς δημοκρατικά εάν σκέφτονταν ότι ένας εν ενεργεία πρόεδρος, όπως είναι ο σοσιαλιστής Φρανσουά Ολάντ, κρίνεται από αυτούς που τον εξέλεξαν: απ’ όλους τους γάλλους πολίτες και όχι από το κόμμα.

Αυτή η κάπως μονοκομματικού τύπου αντίληψη φανερώνει δύο πράγματα. Το ένα αφορά τη Γαλλία και λέει ότι για πολλούς γάλλους σοσιαλιστές η υποψηφιότητα Ολάντ δεν περπατάει. Το άλλο αφορά γενικότερα την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Είτε στη Γαλλία είτε στην Ελλάδα της «αβύσσου» που, σύμφωνα με τη Φώφη Γεννηματά, χωρίζει το ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, οι σοσιαλδημοκράτες δυσκολεύονται να βρουν το στίγμα τους στον σημερινό κόσμο. Το μανιφέστο και η άβυσσος είναι προϊόν της ίδιας απελπισίας. Η αλήθεια είναι ότι η Ιστορία τούς αδικεί. Η σοσιαλδημοκρατία ήταν ο βασικός πολιτικός πυλώνας εκείνης της κοινωνικά ευαίσθητης και ιδεολογικά ανοικτής Ευρώπης που αγάπησαν οι Ευρωπαίοι το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα.

Ο 21ος, όμως, είναι ένας σκληρός αιώνας –αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι ξεκίνησε με τους Δίδυμους Πύργους και συνεχίζεται με μια οικονομική κρίση, μια προσφυγική και πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις. Οι σοσιαλδημοκράτες βλέπουν τις προκλήσεις αλλά δεν έχουν τις απαντήσεις –εδώ, στη Γαλλία, στην Ισπανία, τη Βρετανία κι αλλού. Είναι οι πλέον εγκλωβισμένοι του πολιτικού συστήματος, οι πλέον ανήσυχοι για το μέλλον τους. Και όπως δείχνουν το μανιφέστο και η άβυσσος, έχουν ήδη αρχίσει να τρέχουν σαν την Τζόντι Φόστερ για να κλειδωθούν στο δωμάτιο πανικού.