Τον Οκτώβριο του ‘81, πριν από τις εκλογές που έφεραν τον Ανδρέα Παπανδρέου στο τιμόνι της διακυβέρνησης, η δημόσια συζήτηση είχε επικεντρωθεί στο περίφημο «πρόγραμμα των 100 ημερών».

Προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ – που δεν είχε καμία προηγούμενη σχέση με την εξουσία, όπως ακριβώς και ο ΣΥΡΙΖΑ – είχε διοργανώσει μία σειρά μεγάλων εκδηλώσεων για να εκπονήσει εκείνο το περίφημο «πρόγραμμα».

Ελάχιστη σημασία έχει τώρα πια το ποσοστό εκπλήρωσης εκείνου του προγράμματος. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι έδωσε τη δυνατότητα στην άπειρη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να λέγει και να πράττει τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης – πράγμα που οδήγησε σε μία ομαλή μετάβαση από τη συντηρητική κυβέρνηση Ράλλη στην κυβέρνηση Παπανδρέου, η οποία τότε είχε θεωρηθεί ως «πρώτη φορά Αριστερά».

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν εκπόνησε «πρόγραμμα 100 ημερών» – γι’ αυτό και οι υπουργοί του παραπέμπουν με τις δηλώσεις τους στις εξαγγελίες Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη. Ομως το να αναμασάς μετεκλογικά ένα πρόγραμμα που έχει βάθος τετραετίας δεν βοηθάει. Οχι μόνον επικοινωνιακά, αλλά και πολιτικά.

Η συνεχής αναγγελία ανατροπών σε όλα τα επίπεδα – σαν να πρόκειται όλα να γίνουν μέσα σε μία ημέρα – ασφαλώς προκαλεί ανασφάλεια, τόσο στις αγορές όσο και σε μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας. Και είναι βεβαίως θετικό ότι το επιτελείο του Πρωθυπουργού αντιλήφθηκε από την πρώτη ημέρα το πρόβλημα – με αποτέλεσμα να απευθύνει δημόσιες νουθεσίες προς τους υπουργούς ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης.

Είναι ωστόσο προφανές ότι αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να επαναληφθεί – διότι θα χάσει την όποια αξία της, τόσο την πολιτική όσο και την επικοινωνιακή. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι, με ή χωρίς πρόγραμμα, οι πρώτες εκατό ημέρες μιας κυβέρνησης είναι οι σημαντικότερες της θητείας της. Οχι μόνο για κινήσεις που γίνονται αλλά και για λάθη που αποφεύγονται.