Αναζήτηση
ΤΑ «ΜΕΛΕΝΙΑ ΛΕΜΟΝΙΑ», ΜΙΑ ΜΑΛΛΟΝ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΗ,
ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΣΤΑΣΙΜΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ, ΠΡΟΚΛΗΣΗ,
ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΝΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ ΑΦΗΓΗΜΑ
ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΑΛΕΙ ΝΑ ΑΝΑΜΕΤΡΗΘΟΥΜΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ
Ο τριανταεπτάχρονος Θεσσαλονικιός πεζογράφος Θανάσης Τριαρίδης, έχοντας ήδη στο ενεργητικό του έξι έντυπα λογοτεχνικά βιβλία και ένα που διατίθεται μόνο σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα του (www. triaridis.gr), με το νέο, ογκώδες (509 σελίδων) αφηγηματικό έργο του, Τα μελένια λεμόνια, δοκιμάζει την αντοχή των «περί ηθικής λαλούντων», όπως θα έλεγε ο Καβάφης, που θα το χαρακτηρίσουν από προκλητικό έως βέβηλο ανάγνωσμα.
Ο Τριαρίδης φαίνεται να στόχευσε στην οργή των ηθικολόγων. Όχι μόνο ολόκληρο το βιβλίο του είναι διαποτισμένο από τα σωματικά υγρά του έρωτα και το αίμα, αλλά και πολλές από τις ενότητές του παραλλάσσουν την ίδια ιστορία, εκείνη του γιου της Μαρίας, του Ραββουνί, που έχει ανδρικά και γυναικεία γεννητικά όργανα, μεταφέρει στους ανθρώπους την απελευθερωτική αλήθεια της βακχείας, προσφέρει την καρδιά του ως τροφή στους πεινασμένους, συνουσιάζεται με όλους τους άντρες και όλες τις γυναίκες, μέχρι εν τέλει όλοι, ο εκστασιασμένος Μεσσίας και οι πιστοί του, να αφανιστούν κατασπαραγμένοι ή σφαγιασμένοι από τους αγγέλους του εκδικητή και τιμωρού Θεού. Σε μία, μάλιστα, ενότητα συνουσιάζεται ακόμη και ο Θεός, όντας ανίσχυρος απέναντι στη δύναμη της ηδονής που βιώνουν οι άνθρωποι.
Θανάσης Τριαρίδης
ΤΑ ΜΕΛΕΝΙΑ ΛΕΜΟΝΙΑ
Η ΔΙΑΘΗΚΗ ΤΩΝ ΓΚΑΒΛΩΜΕΝΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
ΕΚΔ. ΤΥΠΩΘΗΤΩ 2007, ΣΕΛ. 509,
ΤΙΜΗ: 18 ΕΥΡΩ
Ηδονή και λύτρωση
Παραβλέποντας το σκανδαλοθηρικό μέρος του βιβλίου, ο βασικός δεσμός του με το παλαιότερο έργο του συγγραφέα έγκειται στο γεγονός ότι και τα Μελένια λεμόνια κινούνται στο πλαίσιο του μαγικού ρεαλισμού και επιβεβαιώνουν την έφεση του Τριαρίδη για τον αισθησιασμό, τη νοσηρότητα, το κακό, την ελεύθερη ανασύνθεση μύθων και ιστοριών. Με την κρίσιμη, όμως, διαφορά ότι ο πρόλογος, τα 33 «βιβλία» (ενότητες) και η τελική Sinopsi (γραμμένη σε greeklish) αυτού του βιβλίου συντάσσουν, σύμφωνα με μια φράση του Τριαρίδη, μιαν «ανάποδη αποκάλυψη» (σ.
182). Συγκεκριμένα, στις σύντομες και ως επί το πλείστον ανεξάρτητες μεταξύ τους αφηγηματικές ενότητες των Μελένιων λεμονιών, ο Τριαρίδης, ανασυνθέτοντας και ανατρέποντας την Παλαιά και τη Νέα Διαθήκη, αρκετούς αρχαιοελληνικούς μύθους και πολλές πραγματικές και φανταστικές ιστορίες της νεώτερης εποχής, συντάσσει τη «διαθήκη των γκαβλωμένων ανθρώπων». Σε όλες τις ιστορίες του βιβλίου του ο έκδηλος αισθησιασμός ή το ερωτογραφικό περιεχόμενο καταλήγουν στην οργιαστική «γκάβλα» που οδηγεί νομοτελειακά στον ηδονικό και συνάμα βίαιο θάνατο των ανθρώπων. Οι σφαγές, οι τεμαχισμοί, οι αποκεφαλισμοί, η ανθρωποφαγία, διαφορετικές εκδοχές του τέλους των ιστοριών του Τριαρίδη, απελευθερώνουν και λυτρώνουν διά του αφανισμού, το καταπιεσμένο δυναμικό των πιο μύχιων ανθρώπινων ενστίκτων.
Άρνηση και σαγήνη
Εκ πρώτης όψεως τα Μελένια λεμόνια μπορεί να διαβαστούν ως άρνηση κάθε μεταφυσικής πίστης και ως έκρηξη μιας μηδενιστικής οργής. Στο στόχαστρο της άρνησής τους βρίσκεται ο άνθρωπος-έρμαιο του τρόμου που γεννά η θρησκεία για την ίδια τη ζωή και ο άνθρωπος-θύμα της φενάκης ενός υποκριτικού πολιτισμού που βαφτίζει τη βαρβαρότητα επιτακτική ανάγκη. Κατά βάθος όμως το βιβλίο, μέσα από τις επιδεικτικές αρνήσεις του, προβάλλει την ομορφιά της αισθησιακής σχέσης με τον κόσμο και, κυρίως, την ομορφιά και την αντοχή της ίδιας της αφηγηματικής τέχνης που αναμυθολογεί τον κόσμο έστω και ως διαθήκη, έστω και ως προγραμματική άρνηση πίστης (στην προμετωπίδα διαβάζουμε «δεν υπάρχει καμιά διαθήκη» και στο οπισθόφυλλο τη φράση «gkavloste kai mi me pistevete»). Μέσα από αυτό τον συνδυασμό οργισμένης άρνησης και νηφάλιας κατάφασης, τα Μελένια λεμόνια είναι ένα σαγηνευτικό κείμενο που διατηρεί αμείωτη την υψηλή ένταση της φαντασμαγορικής γραφής του, καθώς αποσυνθέτει και αναδιηγείται τον μύθο και την πραγματικότητα του παλαιού και του σύγχρονου κόσμου, τόσο απαράλλακτα ίδιων, μέχρι τα άκρα: ένα οδυνηρό και ηδονικό, μακάβριο και λυτρωτικό, σκοτεινό, άδοξο αλλά και φαντασμαγορικό κρεσέντο του τέλους των ανθρώπων.
Ο Ευριπίδης Γαραντούδης είναι αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
