Στις γειτονιές του Φύσσα οι δολοφόνοι γίναν νικητές

Στην ανηφόρα της 25ης Μαρτίου στο Πέραμα η εικόνα μπερδεύει. Μια ανθρώπινη ουρά με πειθαρχία περιμένει υπομονετικά κάτω από τον ήλιο. Η κυρία με τα τιραντάκια ξέρει τον καθένα με το μικρό του όνομα, πλησιάζει, φωνάζει κάποιον (το νούμερό του για την ακρίβεια) και τρυπώνει στο ημιυπόγειο, όπου διακρίνω μια σιδερένια βιβλιοθήκη με πολλά κουκλάκια.

Είναι ντάλα μεσημέρι, το συσσίτιο του σωματείου Αρτος-Δράση βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά η εικόνα συνεχίζει να μπερδεύει. Ενα τεράστιο γαλάζιο πανό που απλώνεται σε όλη τη λαϊκή πολυκατοικία (στο ισόγειό της γίνεται το συσσίτιο) έχει επιζωγραφισμένα τα πρόσωπα των δολοφονηθέντων στο Νέο Ηράκλειο Γιώργου Φουντούλη και Μάνου Καπελώνη με τη λέξη «αθάνατοι». Η υπογραφή του πανό όμως δεν σηκώνει συγχύσεις: Χρυσή Αυγή.

Κι όμως το εν εξελίξει συσσίτιο του προαναφερθέντος σωματείου δεν έχει σχέση. «Εχουμε δράση πάνω από δεκαπέντε χρόνια. Μας έχουν λίγο σκεπάσει με τα γραφεία τους από πάνω ή μπερδεύεται ο κόσμος, αλλά εμείς δεν έχουμε σχέση με τα πολιτικά. Εμείς πάνω από όλα είμαστε μια ομάδα δεκαπέντε εθελοντών με άξονά μας τη φιλανθρωπία και την αλληλεγγύη».

Η Μάρω Χαλκίτη μοιάζει να είναι το «πρώτο βιολί» στο συσσίτιο. Η ίδια διαμένει στο Πέραμα, έχει παραχωρήσει τον ημιυπόγειο χώρο που της ανήκει και μας λέει πως είναι αυτοεξόριστη από τη Βενεζουέλα.

Η περιοχή εδώ δεν αστειεύεται. Με ανεργία που χτυπάει κόκκινο, ο θυμός για τον ξεχαρβαλωμένο κοινωνικό ιστό μετουσιώθηκε αναπάντεχα στις ευρωεκλογές της Κυριακής. Συνολικά, η Χρυσή Αυγή απέσπασε 11,31% στο σύνολο της Β’ Πειραιώς, ποσοστό που είναι ακόμη πιο τρομακτικό με δεδομένο ότι το 2009 έπαιρνε μόλις 0,50% – 933 ψήφους. Κι αν πλέον η τάση προς τον νεοφασισμό – νεοναζισμό μοιάζει (δυστυχώς) αναμενόμενη για λαϊκές συνοικίες σαν ετούτη (είμαστε στο Πέραμα), ας θυμίσουμε πως από τον Ιούνιο του 2012, που έσπασε πρωτοφανώς το αβγό του φιδιού και η ΧΑ πήρε τότε 9,28%, μεσολάβησε η δολοφονία στο γειτονικό Κερατσίνι του πολιτικοποιημένου ράπερ Παύλου Φύσσα.

Το μαχαίρι του Ρουπακιά που αφαίρεσε τη ζωή του Φύσσα ήταν η κορυφή του παγόβουνου σε μια σειρά δράσεων της οργάνωσης που είχαν προηγηθεί εδώ: η επίθεση σε αιγύπτιους μετανάστες σε σπίτι στο Πέραμα από μέλη της οργάνωσης το 2012. Επίθεση σε μέλη του ΚΚΕ που αφισοκολλούσαν στη Λεωφόρο Δημοκρατίας της περιοχής τον Σεπτέμβριο του 2013. Η προσπάθεια της ΧΑ επίσης να αλώσει από τα μέσα το προπύργιο του ΠΑΜΕ (ΚΚΕ) που ακούει στο όνομα Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη με τη δημιουργία ενός άλλου σωματείου.

Τι δεν άλλαξε όμως για τις φτωχές συνοικίες του Πειραιά και παρέμειναν υπό την επιρροή της οργάνωσης; Η Μάρω Χαλκίτη μου δείχνει το τεφτέρι του συσσιτίου: Στις 23 Μαΐου σιτίστηκαν 90 οικογένειες. Το σύνολο των εγγεγραμμένων στη δομή αλληλεγγύης είναι 340 οικογένειες. Και η κυρία πίσω μου κρατάει με χαρά τη σακούλα της που έχει λαχανικά, κρέας, ψωμί. «Νομίζω πως είναι η αγανάκτηση των ανθρώπων. Πολλοί ήθελαν να στείλουν ένα μήνυμα. Τις προάλλες, στη Νίκαια, μια γυναίκα μου είπε πως έχει να ταΐσει τέσσερις ημέρες τα παιδιά της. Εδώ μπαίνει το θέμα της επιβίωσης. Η φτώχεια είναι μεγάλη» σημειώνει η ίδια.

ΟΛΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ. Κάθομαι σε μια από τις δύο καντίνες της ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης. Μπροστά μου εργάτες που βάφουν και επισκευάζουν τα αραγμένα πλοία σε ένα βιομηχανικό τοπίο με δεξαμενές και γερανούς που μοιάζει «ξεδοντιασμένο». Οι εργασίες έχουν συρρικνωθεί και η ανεργία φτάνει στο 95%. Πίσω μου, το Πέραμα που αστικοποιήθηκε ραγδαία το 1990-2000 και η οικοδομή γνώρισε εδώ μια άνθηση σήμερα έχει κάνει ολική επιστροφή στη νέα φτώχεια. Στο καφενείο Θήρα της Λεωφόρου Δημοκρατίας η συζήτηση ανάβει: «Ο φασισμός είναι το εργαλείο του συστήματος. Αλλες φορές τον αποσύρει, άλλες φορές τον εμφανίζει». Ο κύριος με το μουστάκι, βγαλμένος από τον σοσιαλιστικό ρεαλισμό και με χέρια γεμάτα γράσο, είναι μια γνώριμη φιγούρα. Για χρόνια ήταν ο μαχητικός πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά, ηλεκτροσυγκολλητής στο επάγγελμα και με φρασεολογία του πιο ταξικού ΚΚΕ, ο Ιορδάνης Πουντίδης. «Δεν είναι από παρθενογένεση το φαινόμενο του νεοναζισμού. Οι ταγματασφαλίτες είχαν και παιδιά που για χρόνια καλύπτονταν στα μεγάλα κόμματα» συμπληρώνει στο καφενείο με την εργατική παρέα που πίνει μπίρες.

ΣΤΟ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙ. Μια ανάσα δρόμο από τη Λεωφόρο Δημοκρατίας, με τη Ζώνη στα δεξιά μας, το Κερατσίνι είναι πολύ κοντά. Ο Αντώνης Χριστοφέλης που έχει συνεργείο επισκευής πλοίων είναι σήμερα 81 ετών και πρόλαβε την Κατοχή: «Ξεχνούν γρήγορα οι Ελληνες. Τι να πω…» σχολιάζει για το ποσοστό της Χρυσής Αυγής στην περιοχή του. Η μόνη αλλαγή μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα είναι το κλείσιμο των γραφείων της οργάνωσης στην οδό Καισαρείας στη Νίκαια. Από την Ιχθυόσκαλα του Κερατσινίου μέχρι την Παναγή Τσαλδάρη στην «καρδιά» της περιοχής και στο σημείο όπου δολοφονήθηκε ο ράπερ η απόσταση δεν είναι μεγάλη. Τα ναυπηγεία δίνουν τη θέση τους στα συνεργεία και στα πρακτορεία ΠΡΟ-ΠΟ όσο απομακρυνόμαστε από τη θάλασσα.

Στο σημείο όπου έπεσε νεκρός ο Φύσσας υπάρχουν καντήλια και συνθήματα με μαρκαδόρο. Ο νεαρός Μανώλης είναι σπουδαστής της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού στον Ασπρόπυργο: «Εχει δύναμη η Χρυσή Αυγή στην περιοχή, αλλά δεν φαίνεται προς τα έξω» λέει λίγο φοβισμένος με φόντο το πανό του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Νίκος Πλουμπίδης, που γράφει «Σκότωσαν οι φασίστες το γελαστό παιδί». Αν στη Β’ Πειραιώς μας «καλωσόρισε» το πανό της ΧΑ στο Πέραμα, μας «αποχαιρετά» το αντιφασιστικό πανό στο Κερατσίνι. Σημεία των πολωμένων καιρών.