Έως και 70.000 κεραυνούς σε μία ημέρα έχουν εντοπίσει τα συστήματα καταγραφής στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο τέτοια εποχή οι κεραυνοί αποδεικνύονται… εμπρηστές δασών καθώς ευθύνονται για το 6% των δασικών πυρκαγιών, ενώ σύμφωνα με τους επιστήμονες κάποιες φορές το ποσοστό υπερβαίνει το 10%.


Και δεν είναι μόνο αυτό. Ειδικοί αναφέρουν ότι τα τελευταία χρόνια τον Μάιο καταγράφονται ανθρώπινες απώλειες λόγω κεραυνών. Οι πρώτες δασικές πυρκαγιές στη Χαλκιδική που ξέσπασαν το τελευταίο διήμερο, προκλήθηκαν από κεραυνούς. Τρεις εστίες φωτιάς εντοπίστηκαν και κατασβέστηκαν γρήγορα στη Σιθωνία το βράδυ της Κυριακής, ενώ από κεραυνό προκλήθηκε και η πυρκαγιά το βράδυ της Δευτέρας στο Άγιον Όρος, κοντά στα σύνορα με την Ουρανούπολη.

«Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων- πέντε ωρών που παρουσιάζουν έξαρση οι καταιγίδες, τα συστήματά μας καταγράφουν την πτώση έως και 30.000 κεραυνών στον ελλαδικό χώρο. Μάλιστα, το ρεκόρ έχει φτάσει τους 70.000 κεραυνούς κατά τη διάρκεια μίας καλοκαιρινής ημέρας» λέει στα «ΝΕΑ» ο κ. Κώστας Λαγουβάρδος, μετεωρολόγος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Η συχνότητα

«Η μεγαλύτερη συχνότητα κεραυνών στη Βόρεια Ελλάδα παρατηρείται αυτή την περίοδο, στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου. Όσο κινούμαστε νοτιότερα τόσο η “περίοδος των κεραυνών” γίνεται μεγαλύτερη, με αποτέλεσμα στην Κρήτη για παράδειγμα να καταγράφεται μεγάλη συχνότητα καταιγίδων και κεραυνών καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους», λέει στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής του Τομέα Μετεωρολογίας- Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ κ. Θεόδωρος Καρακώστας.

Το γεγονός βέβαια ότι στη Βόρεια Ελλάδα οι περισσότεροι κεραυνοί καταγράφονται κυρίως την περίοδο Μάιος- Ιούνιος λειτουργεί αποτρεπτικά για την πρόκληση δασικών πυρκαγιών, αφού το έδαφος είναι συνήθως υγρό αυτή την εποχή.

Αντίθετα, στις μεγάλες ξηρασίες του Ιουλίου και του Αυγούστου η πτώση κεραυνού σε πυκνή δασική έκταση έχει πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες να προκαλέσει φωτιά, λένε οι επιστήμονες.

«Το 20% των δασικών πυρκαγιών οφείλεται σε φυσικά συμβάντα και τυχαία περιστατικά, παρότι οι περισσότερες από αυτές καταγράφονται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία ως “φωτιές αγνώστου αιτίας”. Τους καλοκαιρινούς μήνες οι κεραυνοί πιθανόν να προκαλούν ακόμη και το 10% των δασικών πυρκαγιών», σημειώνει ο καθηγητής Δασολογίας στο ΑΠΘ κ. Αναστάσιος Παπασταύρου.

ΕΠΟΧΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ

Το καλοκαίρι χτυπούν την ξηρά, ενώ τον χειμώνα καταγράφονται περισσότεροι κεραυνοί στη θάλασσα

Κίνδυνος ακόμη και 15 χλμ. μακριά από τη βροχόπτωση


ΣΥΜΦΩΝΑ με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, οι αστραπές μπορεί να παρατηρηθούν μέχρι και σε απόσταση 15 χλμ. από το σημείο της εντονότερης βροχόπτωσης. Υπάρχει επομένως κίνδυνος κεραυνού ακόμα και σε περιοχές όπου δεν βρέχει ή βρέχει λίγο. Ένας απλός τρόπος για να καταλάβει κάποιος αν κινδυνεύει από πτώση κεραυνού, είναι αν ακούει βροντές ή όχι. Αν ακούγονται βροντές, αυτό σημαίνει ότι βρίσκεται σε περιοχή η οποία είναι αρκετά κοντά ώστε να υπάρχει κίνδυνος από κεραυνό. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, σχεδόν 20% των θυμάτων από πτώση κεραυνού καταλήγει, ενώ 70% των επιζώντων παρουσιάζει σοβαρά μακροχρόνια προβλήματα. Σε περίπτωση που κάποιος χτυπηθεί από κεραυνό, το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να καλέσετε το 166. Αν το θύμα δεν αναπνέει οι ειδικοί συμβουλεύουν την εφαρμογή τεχνητών αναπνοών, ενώ αν δεν υπάρχει σφυγμός και υπάρχει άνθρωπος με τις κατάλληλες γνώσεις, προτείνεται η καρδιοπνευμονική ανάνηψη. Οι άνθρωποι που έχουν χτυπηθεί από κεραυνό δεν φέρουν κανένα φορτίο, δεν υπάρχει επομένως κίνδυνος γι΄ αυτούς που προσπαθούν να τους βοηθήσουν.

Τρεις νεκροί τα τελευταία χρόνια


«ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια διαπιστώνουμε ότι κατά την περίοδο του Μαΐου έχουμε αρκετούς θανάτους από πτώσεις κεραυνών. Τη Δευτέρα καταγράφτηκε απώλεια στη Μεσσήνη, το 2006 στη Μακεδονία, ενώ τον Μάιο του 2001 στο όρος Ερύμανθος της Αχαΐας», αναφέρει ο κ. Λαγουβάρδος. Επιπλέον, σημειώνει ότι «το σύστημα καταγραφής είναι πιθανό να μην καταγράφει το σύνολο των κεραυνών που πέφτουν στην Ελλάδα. Ως εκ τούτου, οι προαναφερθείσες τιμές για τις πτώσεις κεραυνών πανελλαδικά μπορεί και να είναι υποεκτιμημένες». Το σύστημα ΔΙΑΣ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τους κεραυνούς και τους απεικονίζει σε χάρτη που δημοσιεύεται στο Ίντερνετ, στη διεύθυνση http://cirrus. meteo.

noa. gr/forecast/bolam/index. htm. Για παράδειγμα, χθες σημειώθηκαν εκατοντάδες κεραυνοί κατά τις πρωινές ώρες στη Δυτική Κρήτη, στις Νοτιοδυτικές Κυκλάδες και στη Χίο, ενώ το μεσημέρι η δραστηριότητα μετατοπίστηκε στην Ανατολική Κρήτη. Δελτίο… κεραυνών

Πτώσεις κεραυνών είχαμε επίσης το μεσημέρι στα νότια του Νομού Ηλείας και στη Βόρεια Ελλάδα.

Τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα σύστημα πρόγνωσης πτώσης κεραυνών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Flash, το οποίο ολοκληρώνεται το 2010.

«Μέχρι τα τέλη του 2010 θα μπορούμε να καταρτίζουμε χάρτες με περιοχές οι οποίοι, εκτός από τις βροχοπτώσεις και τα έντονα καιρικά φαινόμενα, θα απεικονίζουν και τις πιθανότητες να έχουμε έντονη κεραυνική δραστηριότητα», λέει ο κ. Λαγουβάρδος.

Πιο απειλητικές οι «ξηρές καταιγίδες»


ΣΥΜΦΩΝΑ με τον δρα μετεωρολόγο στο Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών του ΕΛΓΑ στη Θεσσαλονίκη κ. Μιχάλη Σιούτα, απαιτούνται συγκεκριμένες κλιματικές συνθήκες για να προκληθεί δασική πυρκαγιά από πτώση κεραυνού: «Αυτές είναι η παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας και μια ξαφνική “ξηρή καταιγίδα”, χωρίς δηλαδή ισχυρή βροχόπτωση και συνδυασμένη με δυνατούς ανέμους που συντελούν στη γρήγορη εξάπλωση της φωτιάς».

Οι κεραυνοί πυρπολούν απροσπέλαστες δασικές εκτάσεις, επομένως οι εστίες φωτιάς γίνονται δύσκολα αντιληπτές και επιπλέον εξαπλώνονται γρήγορα. Δάση του Αγίου Όρους, της Κεντρικής Χαλκιδικής, του Παγγαίου ή του Ολύμπου είναι περισσότερο ευάλωτα στην… απειλή εξ ουρανού. Από την άλλη, κατά κανόνα οι κεραυνοί συνοδεύονται από δυνατές καταιγίδες, οι οποίες συχνά σβήνουν τις εστίες φωτιάς γρήγορα.

«Όποιες και να είναι οι αιτίες των δασικών πυρκαγιών, αυτές θα περιορίζονταν αν φροντίζαμε να καθαριστούν εγκαίρως οι αντιπυρικές ζώνες και η ξερή βλάστηση γύρω από τους πυλώνες της ΔΕΗ που υπάρχουν στα δάση μας και συχνά οι σπίθες τους, λόγω υπερφόρτωσης, προκαλούν φωτιές. Άλλη πληγή των δασών μας είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα και βέβαια η μη λύση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος σε πολλά περιοχές» σημειώνει ο καθηγητής κ. Παπασταύρου.

Τελευταία Νέα