Αναζήτηση
Τα υπουργεία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος έχουν δώσει στη δημοσιότητα το
νομοσχέδιο (ΝσΧ) το οποίο θα αντικαταστήσει το π.δ. 84/84, με στόχο να
εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των βιομηχανικών μονάδων στην Αττική, με παράλληλη
αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Τόσο η Νέα Δημοκρατία με το π.δ. 791/81 όσο και το ΠΑΣΟΚ με το π.δ. 84/84 για
την Αττική καθόρισαν ότι:
* Απαγορεύεται η ίδρυση νέων βιομηχανιών και αποθηκών στον Ν. Αττικής.
* Απαγορεύεται η επέκταση των υφισταμένων βιομηχανιών.
* Επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός, με όριο όμως την αύξηση της εγκατεστημένης
ισχύος. Ειδική εγκύκλιος καθορίζει το περιεχόμενο του εκσυγχρονισμού και τη
διαφορά του σε σχέση με την επέκταση, όταν προστίθεται εξοπλισμός.
* Επιτρέπεται η ίδρυση επαγγελματικών εργαστηρίων, που είναι αναπόσπαστα
συνδεδεμένα με τη ζωή των πόλεων. Ειδικός κατάλογος καθορίζει τις χρήσεις
αυτές. Επίσης, το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας αναφέρει ως στόχο την ενίσχυση
της γεωργίας και την ανάσχεση της βιομηχανικής δραστηριότητας.
Στην Αττική έχουν καθοριστεί βιομηχανικές περιοχές συνολικής εκτάσεως 20.000
στρεμμ. και ζώνες χονδρεμπορίου 30.000 στρεμμάτων.
Αλλά στο θέμα του περιβάλλοντος βασιλεύει η παρανομία ή η νομιμοφάνεια.
Στον Ασπρόπυργο μόνο το 30% των βιομηχανικών δραστηριοτήτων βρίσκονται μέσα σε
χαρακτηρισμένες βιομηχανικές περιοχές και οι υπόλοιπες είναι παράνομα
διασπαρμένες μέσα στη γεωργική γη.
Σήμερα, στην Αττική συνεχίζουν να υπάρχουν 3.000 παράνομες δραστηριότητες. Πώς
δημιουργήθηκαν; Πώς ηλεκτροδοτήθηκαν; Ουδείς αρμόδιος απαντά.
Κάθε δεκαετία ένας υπουργός φτιάχνει ένα διάταγμα για να νομιμοποιήσει την
υφιστάμενη κατάσταση και υπόσχεται ότι δεν θα ανεχτεί νέες παρανομίες.
Ο περιβαλλοντικός έλεγχος είναι ανύπαρκτος.
Από τα γραφεία των υπουργείων ασκείται μόνο γραφειοκρατικός προέλεγχος των
μελετών, οι οποίες περιγράφουν ωραιοποιημένες καταστάσεις.
Ουσιαστικός έλεγχος για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων δεν ασκείται, αφού
τα κλιμάκια ελέγχου προστασίας περιβάλλοντος που δημιουργήθηκαν το 1983 είναι
ανενεργά, το σώμα επιθεωρητών περιβάλλοντος επί 7 χρόνια εξαγγέλλεται αλλά δεν
λειτουργεί, ενώ οι νομαρχίες δεν διαθέτουν ούτε στελέχη ούτε εξοπλισμό.
Με πρόσφατο, μάλιστα, νόμο για την Ολυμπιακή Φιλοξενία καταργούνται οι
επιθεωρητές περιβάλλοντος και δημιουργείται ειδική υπηρεσία Περιβάλλοντος.
Το 1986 το ΥΠΕΧΩΔΕ ανακοίνωσε μέτρα για τη μείωση των ατμοσφαιρικών εκπομπών
από τη βιομηχανία στην Αττική, τα οποία θα είχαν εφαρμοστεί μέχρι το 1990, επί
ποινή διακοπής της λειτουργίας. Όσοι διέρχονται από τις βιομηχανικές περιοχές
της Ελευσίνας και του Ασπρόπυργου γνωρίζουν ότι τίποτε δεν υλοποιήθηκε, αλλά
καμιά άδεια δεν αφαιρέθηκε.
Και, βέβαια, πάντοτε υπάρχει η δυνατότητα των παρεκκλίσεων, οι οποίες είναι
αναρίθμητες, τις εξασφαλίζουν κυρίως οι ισχυροί, όπως ο κ. Λάτσης για να κάνει
γιγαντιαία επέκταση του διυλιστηρίου στην Ελευσίνα.
Η λογική του ΝσΧ είναι η αντικατάσταση του ορίου στην αύξηση της
εγκατεστημένης ισχύος, με όριο στην κατανάλωση ενέργειας και στις
περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η κατανάλωση ενέργειας μπορεί να ελεγχθεί, αλλά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις
στην Ελλάδα δεν ελέγχονται.
Το ΝσΧ χαρακτηρίζει πλέον κάθε επέκταση ως εκσυγχρονισμό, χωρίς να ορίζεται το
περιεχόμενο του εκσυγχρονισμού τόσο στο ΝσΧ αυτό όσο και σε κάποιον άλλο νόμο.
Φαίνεται ότι ο όρος «εκσυγχρονισμός» χρησιμοποιείται ως φάρμακο διά πάσα νόσο
και είναι τόσο ασαφής και ευμετάβλητος ώστε να περιλαμβάνει πάντοτε τις
επιλογές των κρατούντων.
Το ΝσΧ επιτρέπει πλέον την ίδρυση αποθηκών εύφλεκτων, εκρηκτικών, διαβρωτικών,
οξειδωτικών, τοξικών ουσιών και καυσίμων στην Αττική. Μάλιστα, επιτρέπει, για
πρώτη φορά και σε αντίθεση με τα πολεοδομικά διατάγματα, να ιδρύονται μερικά
είδη αποθηκών και στην περιοχή Γενικής Κατοικίας.
Βέβαια, στην Αμιγή Κατοικία δεν επιτρέπει τίποτε, γιατί εκεί κατοικεί ο
περιούσιος λαός. Οι περιοχές Αμιγούς Κατοικίας, όπως ορίζονται από το π.δ.
84/84, είναι:
Παλαιό Ψυχικό, Φιλοθέη, Λυκόβρυση, Κηφισιά, Ν. Ερυθραία, Εκάλη, Δροσιά, Μπάλα,
Διόνυσος, Ευριάλη της Γλυφάδας.
Τα συμπεράσματα ανήκουν στον αναγνώστη.
Το ΝσΧ αφήνει στο απυρόβλητο την ίδρυση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
με καύση φυσικού αερίου και σκουπιδιών. Οι μονάδες αυτές, εάν γίνουν στην
Αττική, θα εκλύουν τόσα οξείδια του αζώτου όσο η κυκλοφορία, η κεντρική
θέρμανση και η βιομηχανία μαζί!
Το ΝσΧ επιτρέπει την αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας μέχρι 50%, στις μονάδες
Χαμηλής και Μέσης Όχλησης, δηλαδή επιτρέπει την επέκταση (ονομάζεται πλέον
εκσυγχρονισμός), εφόσον δεν αυξάνεται η ατμοσφαιρική ρύπανση.
Το ΝσΧ αναφέρεται μόνο στην ατμοσφαιρική ρύπανση και αγνοεί τα στερεά
απόβλητα. Και, όμως, 80.000 τον. /έτος βιομηχανικά στερεά απόβλητα στην Αττική
διατίθενται παράνομα, προκαλώντας τρομακτικές καταστροφές σε έδαφος, υπέδαφος
και θάλασσα. Η Ελλάδα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την κατάσταση
αυτή.
Το ΝσΧ περιλαμβάνει ως ασφαλιστικές δικλίδες για το περιβάλλον την υποχρέωση
των μονάδων να αποκτήσουν τα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, να
εφαρμόσουν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές και να καίνε φυσικό αέριο σε
διάστημα 3-4 ετών.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις θα καθοριστούν στο απώτερο μέλλον. Όμως:
* Τα συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης δεν εγγυώνται περιορισμό της
ρύπανσης, αλλά συστηματική καταγραφή των ρύπων.
* Οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές δεν έχουν ακόμα περιγραφεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ,
ενώ απαιτούν χρόνο και χρήμα για να εφαρμοστούν, αμφότερα μη διαθέσιμα για την
Αττική.
* Το φυσικό αέριο δεν έχει ανταγωνιστική τιμή ως προς το μαζούτ. Για
παράδειγμα, τα διυλιστήρια σήμερα στην Αττική καίνε 230.000 τόνους/έτος από το
μαζούτ που παράγουν, για ιδιοκατανάλωση. Θα τα υποχρεώσει να λειτουργήσουν
αντιοικονομικά;
Με αποκλειστική ευθύνη του κράτους δεν υπάρχουν σήμερα οι προϋποθέσεις για
εφαρμογή αυτών των ασφαλιστικών δικλίδων, οι οποίες τελικά θα αποτελέσουν το
προκάλυμμα για να χρυσωθεί το χάπι.
Δυστυχώς, το ΝσΧ θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη γιγάντωση της βιομηχανίας και των
αποθηκών και, φυσικά, σε περαιτέρω υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στην Αττική,
γιατί δεν υπάρχει η πολιτική βούληση για άσκηση ουσιαστικής περιβαλλοντικής
πολιτικής.
Ο Γιώργος Αμπατζόγλου είναι βουλευτής του Συνασπισμού
