Αναζήτηση
|
|
Στο Πεσάκ, στην άκρη του Bordeaux, η γη στοιχίζει όσο και το χρυσάφι στοίχιζε
παλιά. Αιτία; Τ’ αμπέλια που βγάζουν το εκλεκτό κρασί, λόγω εδάφους,
στοιχισμένα σαν στρατιωτάκια στη σειρά (κάθε κλήμα κι ένας φέρελπις φαντάρος),
με την επιλοχία-τριανταφυλλιά στην άκρη, που, ως πιο ευαίσθητη, επισημαίνει
πρώτη την πιθανή αρρώστια του αμπελιού (φυλλοξέρα κ.λπ.).
ΛΕΝΕ πως οι τριανταφυλλιές αυτές παλιά είχαν και άλλη χρήση: στο να
αποθαρρύνουν τα άλογα με τ’ αγκάθια τους, όταν έρχονταν για τον τρύγο, να
βοσκήσουν στα φυλλώματα των αμπελιών.
Πασίγνωστη για τα καλά και πανάκριβα κρασιά της, η κωμόπολη του Πεσάκ ωστόσο
είναι σήμερα πιο γνωστή για το κινηματογραφικό φεστιβάλ της Ιστορίας, που
εγκαινίασε εδώ κι εννιά χρόνια.
Φέτος είχε ως θέμα τον διόλου αφιλόδοξο τίτλο «Απολογισμός του αιώνα», και στο
διαγωνιστικό τμήμα του ντοκιμαντέρ ο γράφων ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής
μαζί με τον διάσημο σκηνοθέτη Claude Chabrol και τη γνωστή συγγραφέα (αδελφή
του πρωθυπουργού της Γαλλίας κ. Lionel Zospin) κυρία Noelle Chatelet, της
οποίας το τελευταίο μυθιστόρημα «Η κυρία με τα μπλε» μεταφράστηκε πρόσφατα και
στη γλώσσα μας.
Στο διαγνωστικό του τμήμα τού φεστιβάλ συναγωνιζόταν και η «Ελλάδα των
συνταγματαρχών», του δικού μας Ροβήρου Μανθούλη, μα το μεγάλο βραβείο δόθηκε
τελικά στην «Οδύσσεια ενός δρομέα» του Jean-Christophe Rose, ένα εκπληκτικό
ντοκιμαντέρ για τον Φινλανδό πρωταθλητή Paavo Nurmi, που κατάφερε επί τρεις
δεκαετίες να είναι το εθνικό σύμβολο της Φινλανδίας, μιας χώρας που δεν
πρόλαβε να χαρεί την ανεξαρτησία της κι έγινε πεδίο ξένων εισβολέων.
|
|
Τρεις άλλοι δρομείς ο Τσεχοσλοβάκος Εμίλ Ζάτοπεκ, ο Αυστραλός Ρον Κλαρκ και
ο Αιθίοπας Abebe Bikila αποτελούν κι αυτοί σημεία αναφοράς της πατρίδας
τους, ο καθένας για διαφορετικούς λόγους.
Ως γνωστόν ο Εμίλ Ζάτοπεκ σηματοδοτεί την «άνοιξη» και το «φθινόπωρο» της
Πράγας (εκπίπτει, λόγω σοβιετικής εισβολής, από προπονητής σε οδοκαθαριστή). Ο
Bikila φέρνει στο προσκήνιο μια ολόκληρη ήπειρο, την Αφρική μέχρι τότε
απούσα στους Ολυμπιακούς Αγώνες , ενώ ο Κλαρκ είναι ο προάγγελος των
Ολυμπιακών Αγώνων στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας το 2000.
Μέσα στα άλλα συναρπαστικά ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ προσέχτηκαν το «Από τον
Περσικό Κόλπο στο Κουρδιστάν» του Bauduin Koenig (μια ανελέητη καταδίκη του
γεωπολιτικού παιχνιδιού της Τουρκίας που, με το πρόσχημα του φράγματος για τον
υδάτινο πλούτο της περιοχής, ουσιαστικά θέλει να καθυποτάξει και να
εξοστρακίσει τον ντόπιο κουρδικό πληθυσμό), η «Τελευταία αναμέτρηση του
Σαλβαντόρ Αλιέντε» του Patricio Henriquez (η ανάπλαση, ώρα προς ώρα, της
τελευταίας ημέρας του δημοκρατικού πρωθυπουργού της Χιλής, που η μοιραία γκάφα
του να εμπιστευθεί τον στρατό στον στρατηγό Πινοσέτ, μία εβδομάδα πριν από το
πραξικόπημα, οδήγησε τον τελευταίο στην άνετη εκτέλεσή του), τον «Κύριο
Priebke», έναν αξιωματικό των χιτλερικών SS που ήταν ο εντολέας της εκτέλεσης
335 αμάχων το 1944 στην Ιταλία και ζούσε επί πενήντα χρόνια επωνύμως
αδιατάρακτα στην Αργεντινή, προστατευμένος στο Bariloche, ένα τουριστικό
θέρετρο, στην πλειοψηφία του με Γερμανούς αποίκους, ώσπου ένας δημοσιογράφος
των ΗΠΑ το 1994 τον ξεσκέπασε κ.λπ.
Η κωμόπολη του Πεσάκ, μια από τις πιο άχαρες που έχω συναντήσει, απετέλεσε
ωστόσο το κέντρο της προσοχής για λίγες ημέρες ολόκληρης της Γαλλίας, καθώς
μεγάλα συγκροτήματα εφημερίδων («Monde», «Telerama», «Marianne») και μεγάλοι
τηλεοπτικοί σταθμοί (Arte, Canal+) έχουν συνδεθεί από χρόνια με το φεστιβάλ
αυτό, με τη μέθοδο της έμμεσης χορηγίας. Χάρις σε έναν ξύπνιο σοσιαλιστή
δήμαρχο και σε μερικούς «ορκισμένους» φίλους του, η κωμόπολη αυτή που ήταν
γνωστή μόνο για τους «πύργους» που παράγουν τα ομώνυμα κρασιά τους, ξενέρισε
από την αφάνεια, για να γίνει συνώνυμη του ιστορικού σινεμά. Κάτι ανάλογο
δηλαδή με τη Δράμα που δεν ακούγεται παρά για το φεστιβάλ των ταινιών μικρού
μήκους. Ωστόσο, εκείνο που εξασφαλίζει την επιτυχία στο Πεσάκ είναι πρώτα απ’
όλα η συμμετοχή των ντόπιων. Είτε πρόκειται για προβολές είτε για συζητήσεις
σε μορφή πάνελ. Οι αίθουσες για όλες τις εκδηλώσεις ήταν ασφυκτικά γεμάτες.
Γιατί δεν φθάνει ένας φωτισμένος δημοτικός άρχοντας και μερικοί φίλοι του για
να φτιάξουν εκ του μη όντος το ον. Χρειάζεται, πρωτίστως, η λαϊκή συμμετοχή.
Ειδάλλως, όλα πέφτουν στο κενό και δεν επαναλαμβάνονται.
Θα άξιζε, ίσως, εν όψει της ανάληψης των καθηκόντων τους των νέων δημοτικών
αρχόντων την 1η Ιανουαρίου του ’99, να σκεφτούν για λίγο το φαινόμενο Πεσάκ
και αναλόγως να δράσουν. Αφού μονάχα μέσα από τον πολιτισμό υπάρχει περίπτωση
εξόδου από την αφάνεια. Πολιτισμό που τον παράγουμε γι’ αυτό και τον εξάγουμε,
αλλά δεν τον καταναλώνουμε όσο πρέπει επί τόπου.
