Οι Κινέζοι συχνά χρησιμοποιούν την ίδια ακριβώς λέξη για να περιγράψουν την κρίση και την ευκαιρία. Πράγματι, παρότι κρίση και ευκαιρία πάνε χέρι χέρι, δύσκολα μπορεί κάποιος να διακρίνει σημαντικές ευκαιρίες στη σημερινή κατάσταση που βιώνει η Ευρώπη.

Ενας λόγος που εξηγεί τον βαθμό δυσκολίας της Ευρώπης να αντιδράσει στην κρίση είναι πως κανείς δεν την περίμενε. Εβδομήντα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και ξαφνικά το πολιτικό, οικονομικό και στρατηγικό μέλλον της Ευρώπης μοιάζει πολύ πιο αβέβαιο απ’ όσο μπορούσε κανείς να προβλέψει προ ενός έτους.

Αλλωστε οι κρίσεις είναι πολλές. Η πρώτη είναι οικονομική, με την Ελλάδα το πιο πρόσφατο θύμα, όχι όμως και το τελευταίο. Η δεύτερη κρίση οφείλεται στις κινήσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία και στους φόβους ότι έχει βλέψεις και για τη Βαλτική, σε μια περίοδο κατά την οποία οι αμυντικές δαπάνες στην Ευρώπη έχουν μετριαστεί. Η τρίτη κρίση είναι πιο πιεστική και σχετίζεται με τα κύματα προσφύγων από τη Μέση Ανατολή και αλλού με προορισμό την Ευρώπη.

Πολλά θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς για να βελτιωθεί η κατάσταση. Να αυξηθεί η οικονομική βοήθεια στις χώρες της Ευρώπης ή της Μέσης Ανατολής που φιλοξενούν μεγάλο αριθμό προσφύγων. Να δημιουργηθούν θύλακοι εντός της Συρίας. Να υπάρξει μια νέα συμφωνία με την Τουρκία.

Αλλά το κυριότερο αφορά τις ΗΠΑ που έχουν υποχρέωση να βοηθήσουν. Αφενός επειδή απέτυχαν να φέρουν ειρήνη με τις επεμβάσεις τους στο Ιράκ, τη Συρία και αλλού. Αφετέρου γιατί έχουν στρατηγικό συμφέρον να βοηθήσουν τη Γερμανία και την Ευρώπη να αντιμετωπίσουν την κρίση. Αν το προσφυγικό πρόβλημα γιγαντωθεί και προστεθεί στο οικονομικό, αλλά και στο πρόβλημα που γεννά η στάση της Ρωσίας, τότε σύντομα η Ευρώπη θα πάψει να αποτελεί έναν αποτελεσματικό σύμμαχο.

Ο Ρίτσαρντ Χάας είναι πρόεδρος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων.

Τελευταία Νέα