Οι παγκόσμιες διαπραγματεύσεις για το εμπόριο έχουν φθάσει εδώ και χρόνια σε αδιέξοδο. Πλέον οι περισσότερες συζητήσεις γίνονται σε περιφερειακό επίπεδο, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σήμερα σε συνομιλίες για δύο τέτοιες μεγάλες εμπορικές συμφωνίες.

Η μία αφορά την εμπορική συμφωνία με τις χώρες της ζώνης του Ειρηνικού (ΤΡΡ). Στις διαπραγματεύσεις αυτές συμμετέχουν εκτός από τις ΗΠΑ άλλες 11 χώρες που παράγουν το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Είναι σημαντικό ότι η Κίνα δεν βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες αυτές. Ακόμη πιο φιλόδοξες είναι οι συνομιλίες για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΤΤΙΡ). Οι δύο ήπειροι παράγουν το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Οι υπέρμαχοι των συμφωνιών υποστηρίζουν ότι με αυτές θα αυξηθούν η οικονομική δραστηριότητα, οι εξαγωγές και οι θέσεις εργασίας. Μία από τις ανησυχητικές όμως πτυχές των διαπραγματεύσεων για αυτές τις εμπορικές συμφωνίες είναι η πρόβλεψη για τη δημιουργία ειδικού μηχανισμού που θα επιλύει τις διαφορές μεταξύ επενδυτών και κρατών (ISDS). Στην περίπτωση που εταιρείες θεωρούν ότι κυβερνήσεις παραβαίνουν τους όρους της εμπορικής συμφωνίας θα μπορούν να κινούνται νομικά κατά κρατών, με την υπόθεση να εκδικάζεται εκτός συνόρων της χώρας.

Οσοι είναι κατά των εμπορικών αυτών συμφωνιών αναφέρουν ότι οι συνομιλίες διεξάγονται με μυστικότητα. Χρειάζεται τώρα να δημοσιοποιηθούν όλες οι λεπτομέρειες που αφορούν τις εμπορικές συμφωνίες. Ο καιρός της μυστικοπάθειας έχει περάσει.

Στην παρούσα φάση υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τις συνολικές οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις τέτοιων συμφωνιών. Εκείνο που χρειάζεται είναι να γίνει δημόσια συζήτηση για το τι ακριβώς περιλαμβάνουν. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο εάν τα έγγραφα των διαπραγματεύσεων δοθούν στη δημοσιότητα ώστε να ενημερώνεται το κοινό.

Ο Ντάνι Ρόντρικ είναι καθηγητής Κοινωνικών Επιστημών στο Institute for Advanced Study του Princeton.

Τελευταία Νέα